به گزارش اقتصاددان به نقل از دنیای اقتصاد  ،   کلیات طرح هوش مصنوعی در اردیبهشت ماه به تصویب نمایندگان مجلس رسید، اما به دلیل دریافت نظر دولت و کمیسیون‌های تخصصی قرار بر این شد که این طرح به صورت دوشوری در مجلس بررسی شود که تصویب مواد آن دقیق‌تر باشد. در حالی این طرح در مجلس در حال بررسی است که بارها در مورد بار مالی آن صحبت به میان آمده است که همین امر در صورت نپذیرفتن از سوی دولت، در شورای نگهبان رد خواهد شد. اما در زمان تصویب کلیات این طرح نیز محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس اعلام کرد پیش از این قرار بود که دولت در شش ماه گذشته لایحه‌ای درباره هوش مصنوعی به مجلس ارائه کند، اما این اتفاق نیفتاد. بر همین اساس طرح مجلس در دستورکار قرار گرفت.

مصطفی پوردهقان، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با اشاره به جلسه غیر‌علنی روز گذشته مجلس، گفت: جلسه صبح روز گذشته مجلس به صورت غیر‌علنی برگزار شد و رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس و کارشناسان مرتبط اظهاراتی را در مورد موضوعات مرتبط با هوش مصنوعی اعلام کردند که هوش مصنوعی در کجاها کاربرد دارد و وضعیت هوش مصنوعی در کشورهای مختلف به چه شکل است.

او ادامه داد: ما این الزام را داشتیم که در زمینه هوش مصنوعی چارچوب‌ها مشخص شود و از رها‌شدگی و بی‌حمایتی که دولت در این خصوص دارد، جلوگیری شود و هوش مصنوعی شناسنامه‌دار شود. این عضو کمیسیون صنایع و معادن تصریح کرد: در جلسه روز گذشته مجلس برخی از نمایندگان این نگاه را داشتند که باید کمیسیون مشترک با کمیسیون آموزش و کمیسیون امنیت تشکیل شود تا دوباره این طرح بررسی شود، اما رئیس مجلس هم با این موضوع مخالفت کرد. ما در کمیسیون صنایع، نظرات کارشناسی همه کمیسیون‌ها را گرفته بودیم و بر حسب آن طرح را جمع‌بندی و نهایی کردیم. بنابراین امیدوار هستیم به زودی بررسی این طرح در مجلس به پایان برسد.

پوردهقان با اشاره به تعداد زیاد پیشنهادهای نمایندگان در طرح هوش مصنوعی، اظهار کرد: پیشنهادها طبیعی است و نمی‌توان جلوی آن را گرفت. مطابق قانون نمایندگان اجازه ثبت و اعلام نظر دارند. اما قرار است جلسه‌ای را در کمیسیون صنایع با نمایندگانی که پیشنهاد دارند داشته باشیم تا اگر مواردی وجود دارد که می‌توانیم توجیه کنیم این اتفاق بیفتد تا نمایندگان از پیشنهاد‌های‌شان انصراف بدهند.

حسینعلی حاجی‌دلیگانی، نایب‌رئیس کمیسیون اصل نود مجلس نیز با تاکید بر اهمیت هوش مصنوعی اظهار کرد: قانون‌گذاری در حوزه هوش مصنوعی یک کار بسیار لازم است. دیدگاه‌ رهبر انقلاب هم در این رابطه این است که هوش مصنوعی یک فرصت تمدنی است و از سوی دیگر ضرورت دارد که ما بتوانیم تسلط ملی و مدل‌های بومی داشته باشیم. در این رابطه توجه به سرمایه‌گذاری در نیروی انسانی، حفظ ارزش‌های ایران اسلامی، هوشیاری در برابر سلطه بیگانگان، ضرورت همکاری منطقه‌ای، تبدیل شدن به قطب علمی منطقه‌ای و توجه به تعادل در پیشرفت از نکاتی است که در بیانات مقام معظم رهبری وجود داشت.

او ادامه داد: از نگاه حکمرانی هم ما با هوش مصنوعی و قانون‌گذاری درستی که انجام می‌دهیم می‌توانیم در بهبود تصمیم‌گیری و شکل‌دهی مسیر توسعه و پیشرفت کشور موثر باشیم و خدمات بهتر و هدفمندتر به مردم داده شود یعنی خدماتی که داده می‌شود دقیقا به هدف بخورد. همچنین با هوش مصنوعی و قانون‌گذاری درست در این زمینه می‌توانیم قدرت پیش‌بینی شرایط پیش‌رو و تعیین محدودیت‌ها و فرصت‌ها، بهینه‌سازی منابع و افزایش امنیت سایبری را به مردم بدهیم.

این نماینده مجلس به ضرورت‌هایی که باید در هوش مصنوعی مورد توجه قرار بگیرد اشاره کرد و گفت: تربیت نیروی انسانی برای این حوزه، سرمایه‌گذاری در حوزه هوش مصنوعی، تدوین چارچوب‌های اخلاقی و قانونی و ارزش‌های اسلامی-ایرانی نیز از ضرورت‌هایی است که باید به آن توجه شود. به هر حال در این رابطه قانون‌گذاری و ایجاد ساختار و نهادی قدرتمند نیاز است تا حمایت لازم برای دسترسی به داده‌های باز تامین مالی و نظارت ارزیابی صورت بگیرد.

حاجی‌دلیگانی افزود: البته در این میان چالش‌هایی نیز پیش‌رو است از جمله شکاف فناوری حکمرانی، کمبود نیروی متخصص، مراقبت از تبعیض الگوریتمی و مراقبت از انحصار شرکت‌های بزرگ فناوری. پیش از این رئیس مجلس گفته بودند که این طرح در یک کمیسیون مشترکی مطرح شود و گزارش آن داده شود، اما گزارشی که در حال حاضر بررسی می‌شود گزارش کمیسیون صنایع است. او با اشاره به جلسه غیرعلنی روز یکشنبه مجلس، اظهار کرد: در این جلسه سه نفر از افراد شاخص از جمله رئیس مرکز پژوهش‌ها و دو کارشناس صاحب‌نظر در حوزه هوش مصنوعی مطالبی را بیان کردند.

بعد از این جلسه مجلس بیشتر پی برد که باید به این قانون توجه ویژه داشته باشد. در جلسه غیرعلنی بابت ضرورت و اهمیت موضوع هوش مصنوعی صحبت شد و گزارش‌هایی ‌دادند که ما از برخی کشورها عقب‌تر هستیم. همچنین این گزارش‌ها نشان می‌داد که کشورهای منطقه سرمایه‌گذاری‌های زیادی در حوزه هوش مصنوعی کرده‌اند. بر این اساس ما اگر هرچه سریع‌تر به این موضوع ورود و سرمایه‌گذاری نکنیم باعث عقب ماندن کشور از این علم خواهد شد و بعد آثار زیانبارش هم برای کشور خواهد بود.

نایب‌رئیس کمیسیون اصل نود مجلس، به تعداد پیشنهادهای نمایندگان در طرح هوش مصنوعی اشاره و تاکید کرد: در حال حاضر حدود ۶۰۰ پیشنهاد در خصوص طرح هوش مصنوعی مطرح است که باید دید چگونه می‌توان از بهترین پیشنهادها استفاده کرد. طبیعتا آنچه در مجلس رای بیاورد قانون می‌شود.

حاجی‌دلیگانی در خصوص اینکه رئیس مجلس روز گذشته اعلام کرد که کمیسیون هوش مصنوعی در مجلس آینده تشکیل می‌شود، اظهار کرد: در حال حاضر کمیسیون‌های تخصصی در مجلس دوازدهم تشکیل شده و برابر آیین‌نامه در همان ابتدا افراد در کمیسیون‌ها تقسیم شدند و نمی‌شود این ترکیب را مجدد بر هم زد. بنابراین از این بابت اگر این کمیسیون بخواهد به صورت دائمی شکل بگیرد که یک ضرورت هم وجود دارد در دور بعدی مجلس خواهد بود.