مساله کمبود و گرانی دارو هر روز وارد مراحل تازهای میشود و تعداد بیشتری از بیماران را مجبور به ترک درمان میکند. این در حالی است که عموما مسئولان وزارت بهداشت و درمان و یا سازمان غذا و دارو نه تنها هیچ راهکاری برای بهبود وضعیت پیشنهاد نمیدهند بلکه تمام این مشکلات را یا تکذیب کرده و یا به تحریمها و کمبود ارز مربوط دانسته و به این ترتیب شانه از بار مسئولیت خود خالی میکنند.
به گزارش اقتصاددان به نقل از تجارتنیوز ، مهمترین سوال این است که اگر تحریمها چنین بلایی سر بخش دارویی کشور آوردهاند چرا همچنان افرادی هستند که این تحریمها را بیاثر میدانند. از طرف دیگر اگر مشکل تولید دارو در کشور، تامین ارز برای تهیه مواد اولیه است چرا دولتها به حذف ارز ترجیحی روی آورده و باعث بروز چنین مشکلات لاینحلی در حوزه دارو و درمان شدهاند.
در روزگاری که تورم اقلام خوراکی به بالای 50 درصد رسیده و سفرههای معیشتی مردم هر روز کوچکتر از روز قبل میشود نمیتوان انتظار داشت که پرداخت هزینههای چند 10 میلیونی دارو برای بیمارانی که با سرطان دست و پنجه نرم میکنند کار راحتی باشد.
گرانی دارو از یک طرف و نبود آن از طرف دیگر باعث شده تا بسیاری از بیماران برای ادامه درمان با مشکلاتی زیادی مواجه شوند. حتی کم نیستند بیمارانی که عطای بهبودی را به لقایش بخشیده و به دلیل همین گرانیها و کمبودها پروسه درمان خود را متوقف کردهاند.
«هرسپتین»؛ ایرانی 7 میلیون تومان، خارجی 38 میلیون تومان!
فرشته دختری 23 ساله است که برای تهیه داروی «هرسپتین» که مربوط به سرطان پستان است به داروخانه مراجعه کرده. او درباره قیمت دارو به خبرنگار تجارتنیوز میگوید: مادرم دو سالی میشود که به سرطان پستان متبلا شده و بعد از عمل جراحی و تخلیه سینهاش، دکتر برای او «هرسپتین» تجویز کرده و حالا افزایش قیمت این دارو تهیه آن را برای ما بسیار سخت کرده است. حتی قیمت داروی ایرانی هم که 500 هزار تومان بود الان به 7 میلیون تومان رسیده است.
او میافزاید: سال 98 خالهام به سرطان پستان مبتلا شد و «هرسپتین» خارجی را با قیمتی نزدیک 3 میلیون تومان میخرید. قیمت ایرانی هم که 500 تا 700 هزار تومان بود اما الان همین دارو اگر خارجی آن پیدا شود هر ویال تزریقی آن 38 میلیون تومان قیمت دارد.
«کابازیتاکسل» با نام تجاری «جوتانا» 49 میلیون تومان
داروی جوتانا که برای درمان سرطان پروستات استفاده میشود نیز یکی دیگر از داروهایی است که قیمت بالایی دارد و تهیه آن برای تمام بیماران امکانپذیر نیست. بیمار مبتلا به سرطان پروستات باید هر دو هفته یک بار از این دارو استفاده کند و قیمت هر ویال آن 49 میلیون تومان است. یعنی تزریق یک ماه بیمار نزدیک به 100 میلیون تومان هزینه دارد.
سوال اینجاست با توجه به شرایط اقتصادی کنونی کدام بیماران توانایی تامین این داروها را دارند؟ این در حالی است که بسیاری از این بیماران بیمه تامین اجتماعی دارند که تنها 30 درصد هزینه دارو را بر عهده میگیرد و در بسیاری از موارد هم اگر دارویی مشابه ایرانی داشته باشد و بیمار، داروی خارجی آن را خریداری کند باید 100 درصد هزینه دارو را از جیب خودش بپردازد.
«اکتروتاید» 20 میلی گرمی 27 میلیون تومان
داروی «اکتروتاید» دارویی برای خونریزیهای سرطانی دستگاه گوارش است. این دارو نیز از جمله داروهایی است که مصرف آن بسته به تجویز پزشک هر هفته و یا هر دو هفته یک بار انجام میشود. افراد مبتلا به سرطان معده، یا کلون رودهای از این دارو استفاده میکنند. «اکتروتاید» مشابه ایرانی هم دارد که قیمت آن نزدیک به 6 میلیون تومان است.
علی رضایی، یکی از بیمارانی است که برای تهیه این دارو به داروخانه مراجعه کرده و درباره قیمت دارو و میزان دسترسی به تجارتنیوز میگوید: اصولا وقتی نمونه ایرانی یک دارو تولید میشود نوع خارجی آن از فهرست واردات دارویی حذف شده و دیگر دسترسی به آن راحت نیست.
او میافزاید: مساله اینجاست که من با حقوق ماهی 30 میلیون تومان و هزینههای جاری زندگی توان تامین هزینه 27 میلیون تومانی نوع خارجی این دارو را ندارم. ایرانی آن را تهیه میکنم هر چند نوع ایرانی هم هر بار افزایش قیمت دارد اما حداقل شامل بیمه میشود. این دارو در حال حاضر نزدیک به 6 میلیون تومان است.
«الیمتا» داروی سرطان ریه هر ویال 14 میلیون تومان
یکی دیگر از داروهای درمان سرطان که برای افراد مبتلا به سرطان ریه تجویز میشود، «پیمترکسد» است که با نام تجاری «الیمتا» عرضه میشود. هر ویال 500 میلیگرم آن برای یک بار تزریق 14 میلیون قیمت دارد. این دارو باید هر دو هفته یک بار تزریق شود. در واقع فارغ از تمام هزینههای درمانی دیگر که یک بیمار مبتلا به سرطان ریه باید پرداخت کند تنها ماهیانه 28 میلیون تومان هزینه تهیه ویال تزریقی او است.

سلامت گرفتار تورم، جانهایی که برای زنده ماندن چرتکه میاندازند
لیست این داروهایی که قیمت میلیونی دارند و تامین آنها برای بیماران کار سادهای نیست به همین چند دارو خلاصه نمیشود. حداقل 20 قلم از داروهای درمان سرطان و بیماریهایی از این دست هستند که با قیمتهای نجومی به بیماران فروخته میشوند. بیمهها در این زمینه همکاری نمیکنند و بیماران سرگردان برای تامین هزینههای درمان خود در خیابانهای شهر سرگردانند.
ترک درمان توسط یک بیمار سرطانی یعنی روز شماری کردن برای مرگ. وقتی یک بیمار سرطانی از تامین هزینههای درمان خود عاجز میشود دیگر چارهای ندارد جز اینکه در انتظار مرگ بماند. این بیمار با وعدهها و تکذیبیههای هیچ وزارتخانه، سازمان یا مسئولی قطعا درمان نخواهد شد.
بیش از نیمی از مواد موثره داروهای ضدسرطان از چین و هند وارد میشود، اما با نوسان نرخ ارز، هر محموله با تاخیر و هزینه سنگینتر میرسد / ممنوعیت واردات داروهای خارجی که نمونه ایرانی دارند، باعث افت کیفیت برخی محصولات داخلی شده است
یوسف خورشیدی، یکی از فعالان در صنعت دارویی در این باره به تجارتنیوز میگوید: در حال حاضر بیش از نیمی از مواد موثره داروهای ضدسرطان از چین و هند وارد میشود، اما با نوسان نرخ ارز، هر محموله با تاخیر و هزینه سنگینتر میرسد. از سوی دیگر، ممنوعیت واردات داروهای خارجی که نمونه ایرانی دارند، بازار رقابت را از بین برده و باعث افت کیفیت برخی محصولات داخلی شده است.
تهیه داروهای ایرانی هم به واسطه سقوط ارزش پول ملی چندان ارزان تمام نمیشود / نبود ثبات در قیمتگذاری نیز انگیزه تولیدکنندگان را از بین برده است
او میافزاید: مساله اینجاست که الان به واسطه سقوط ارزش پول ملی تهیه داروهای ایرانی هم چندان ارزان تمام نمیشود و خیلی از بیماران توان پرداخت قیمت تمام شده همین مشابههای ایرانی را هم ندارد. از طرف دیگر نبود ثبات در قیمتگذاری نیز انگیزه تولیدکنندگان را از بین برده است. بسیاری از کارخانهها با ضرر تولید میکنند و در نتیجه، برخی خطوط تولید متوقف شدهاند.
این فعال صنعت دارویی ادامه میدهد: ما میتوانیم داروی با کیفیت بسازیم، اما وقتی نرخ ارز، قیمت مواد اولیه و تعرفههای گمرکی هر ماه تغییر میکند، هیچ برنامهای قابل اجرا نیست. از طرفی دولت برای داروهای خاص ارز نیمایی نمیدهد و بانکها ضمانتنامه نمیپذیرند.
تفاوت چشمگیر اثربخشی بین برخی داروهای خارجی با مشابه ایرانی / اگر تولید داخلی نبود، عملا درمان بسیاری از بیماران متوقف میشد
فرهاد شمس، متخصص انکولوژی نیز در این باره به تجارتنیوز میگوید: در برخی داروهای حیاتی مثل «بواسیزومب» که برای درمان سرطان متاستاتیک استفاده میشود تفاوت اثربخشی بین برند خارجی و ایرانی قابل مشاهده است، اما در عین حال داروی داخلی نقش مهمی در جلوگیری از بحران کمبود ایفا کرده است. اگر تولید داخلی نبود، عملا درمان بسیاری از بیماران متوقف میشد.
کیفیت داروی ایرانی در برخی گروهها مانند آنتیبیوتیکها و داروهای عمومی قابل قبول است / در حوزه داروهای پیچیده بیولوژیک و ضدسرطان هنوز فاصله محسوسی وجود دارد
او تاکید میکند: کیفیت داروی ایرانی در برخی گروهها مانند آنتیبیوتیکها و داروهای عمومی قابل قبول است، اما در حوزه داروهای پیچیده بیولوژیک و ضدسرطان هنوز فاصله محسوسی وجود دارد.
فاصله میان نیاز بیماران و توان خرید دارو هر روز بیشتر میشود
در نهایت، در این زنجیره ناهماهنگ، بیمار همان حلقهای است که بیشترین فشار را تحمل میکند. بسیاری از بیماران خاص، بیماران سرطانی و مزمن، از قطع درمان، تاخیر در تزریق دارو یا استفاده از جایگزینهای بیاثر سخن میگویند.
بر اساس گزارش انجمن بیماران خاص، در سال گذشته بیش از ۳۰ درصد بیماران بهدلیل گرانی دارو درمان خود را نیمهکاره رها کردهاند. فراموش نکنیم گرانی و کمبود دارو در کشور، نهتنها مسالهای اقتصادی، بلکه بحرانی انسانی و اجتماعی است. تا زمانی که سیاستگذاری دارویی با نگاه مقطعی، غیرشفاف و بدون حمایت از تحقیق و توسعه داخلی پیش برود، فاصله میان نیاز بیماران و توان خرید آنها هر روز بیشتر خواهد شد. داروی ایرانی میتواند بخشی از این شکاف را پر کند، اما تنها در صورتی که به جای شعار خودکفایی، کیفیت و اعتماد عمومی در اولویت قرار گیرد.
مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.
ع