چین در حال پیگیری راهبردی برای برقراری تعادل میان رشد واردات و صادرات است؛ اقدامی که با پانزدهمین برنامه پنج‌ساله این کشور (2030-2026) هم‌راستا بوده و قرار است ضمن تقویت توسعه با کیفیت بالا در داخل، به ثبات بیشتر اقتصاد جهانی نیز یاری برساند.
طی سال 2024، ارزش کل تجارت خارجی چین از 43 تریلیون یوان (6.07 تریلیون دلار) عبور کرد و رکوردی جدید به جا گذاشت. صادرات به 25.45 تریلیون یوان رسید و برای هشتمین سال پیاپی روند صعودی را حفظ کرد، در حالی که واردات به 18.39 تریلیون یوان بالغ شد. مازاد تجاری بیش از 7 تریلیون یوان نیز توجه زیادی را جلب کرده است.
یکی از مقامات اداره کل گمرک تأکید کرد که چین به دنبال مازاد تجاری نیست و حجم صادرات، واردات و تراز تجاری نتیجه مجموعه‌ای از عوامل شامل شرایط عرضه و تقاضای بین‌المللی، تقسیم کار صنعتی و رقابت بازار است.
چن هونگنا، محقق مرکز تحقیقات توسعه شورای دولتی چین ، گفت که عدم تعادل تجاری یک چالش جهانی به شمار می‌رود و تأکید کرد که این وضعیت نه تنها ناشی از قوانین اقتصادی واقعی، بلکه نتیجه مزایای نسبی کشورها و عوامل کلان اقتصادی نیز هست.
به گفته چن، تأکید بر توسعه متوازن واردات و صادرات مطابق با نیازهای توسعه‌ای چین، با هدف تقویت مصرف داخلی و تحول صنعتی از مسیر واردات، همچنین به‌اشتراک‌گذاری فرصت‌های توسعه با شرکای تجاری صورت می‌گیرد تا در نهایت عدم تعادل تجاری کاهش یافته و توان واکنش پیشگیرانه اقتصاد افزایش یابد.
برای تحقق این هدف، چین مجموعه‌ای از اقدامات مشخص را اجرا می‌کند؛ از جمله گسترش تنوع بازارها، ادغام تجارت داخلی و خارجی، توسعه تجارت کالاهای واسطه‌ای و تجارت سبز، تقویت تجارت خدمات، ارتقای نظام مدیریت فهرست منفی برای تجارت خدمات فرامرزی و پیشبرد منظم گشایش در بخش دیجیتال.
این اقدامات با هدف تثبیت صادرات از طریق افزایش توان تاب‌آوری در برابر شوک‌ها و سازگاری با تغییرات نظارتی و همچنین گسترش واردات کالاها و خدمات کلیدی با کیفیت بالا دنبال می‌شود.
چین شبکه‌ای گسترده از پلتفرم‌های ملی، منطقه‌ای و آنلاین را برای توسعه واردات ایجاد کرده که نمایشگاه بین‌المللی واردات چین (CIIE) مهم‌ترین نمونه آن به شمار می‌رود.
نمایشگاه بین‌المللی واردات چین که نخستین نمایشگاه ملی واردات در سطح جهان است، طی هشت دوره به مجموع تراکنش‌های مورد توافق بیش از 583 میلیارد دلار دست یافته است. ارزش کل تراکنش‌ها در هشتمین دوره این نمایشگاه که در آغاز ماه نوامبر پایان یافت، به رکورد 83.49 میلیارد دلار آمریکا رسید که نسبت به دوره قبل افزایش 4.4 درصدی را نشان می‌دهد.
وانگ ونتائو، وزیر بازرگانی چین، در ماه اکتبر اعلام کرد که سیاست گشایش با استانداردهای بالا به تلاشی مهم تبدیل شده که هم برای چین و هم برای جهان سودمند است. او یادآور شد که چین در سال 2024 شریک تجاری اصلی بیش از 150 کشور و منطقه بوده است.
وانگ افزود که در طول دوره برنامه پنج‌ساله چهاردهم (2025-2021)، ارزش واردات کالا و خدمات از 15 تریلیون دلار آمریکا فراتر خواهد رفت. همچنین سرمایه‌گذاری خارجی چین بیش از 300 میلیارد دلار درآمد مالیاتی برای کشورهای میزبان ایجاد کرده، فرصت‌های شغلی فراوان به وجود آورده و به صنعتی‌سازی و نوسازی در این کشورها کمک کرده است.
کارشناسان صنعت معتقدند که با پیشرفت سیاست گشایش با استانداردهای بالا، چین باید ضمن تثبیت صادرات، واردات را نیز افزایش دهد.
گزارش KPMG China پیش‌بینی می‌کند که «در پنج سال آینده، با کاهش نقش تقاضای خارجی به‌عنوان تنها محرک رشد، چین برای رسیدن به توازن بیشتر در صادرات و واردات، گشایش گسترده‌تر را در کنار تقویت بازار داخلی دنبال خواهد کرد.»
این گزارش می‌افزاید که تقاضای عظیم بازار چین و پشتیبانی کارآمد این کشور از زنجیره صنعتی، همچنان فرصت‌های توسعه بیشتری را برای شرکت‌های چندملیتی فراهم خواهد کرد.
ز
