- یلدا؛ میراثی زنده در جان فرهنگ ایرانی ـ گفتگو با حجت بقایی؛ مشاور تحقیق و توسعه، پژوهشگر و شاعر
اقتصاددان ـ گزارش فرهنگی// در آستانه شب یلدا، بلندترین شب سال، حجت بقایی، مشاور تحقیق و توسعه، پژوهشگر و شاعر ایرانی، با نگاهی ژرف به این آیین کهن، آن را فراتر از یک سنت فصلی دانسته و به عنوان «صنعتی فرهنگی» معرفی میکند که ظرفیتهای گستردهای در حوزههای گوناگون جامعه دارد.
به باور بقایی، یلدا صرفاً یادآور گذر از تاریکی به روشنایی نیست؛ بلکه مفهومی زنده در حیات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و حتی سلامت جامعه است. او معتقد است این آیین کهن با روح همدلی و گردهمآیی خانوادگی، در روان جمعی ایرانیان نقشی درمانی ایفا میکند و میتواند نمونهای موفق از «اقتصاد آیینی» باشد؛ اقتصادی مبتنی بر سنت، احساس و مصرف فرهنگی .
بقایی، یلدا را پدیدهای چندوجهی میخواند که در ادبیات و هنر ایرانی نیز تأثیر عمیقی برجای گذاشته است. از شعرهای کهن تا آثار معاصر، یلدا همواره نمادی از پایداری، عشق و انتظار روشنایی بوده است. به گفته او، این نماد فرهنگی در جان زبان فارسی چنان ریشه دارد که به صنعت خلاق و اقتصاد زیبا تبدیل شده و میتواند الهامبخش هنرمندان، نویسندگان و کسبوکارهای فرهنگی باشد.
وی همچنین یلدا را نوعی «ثروت ملی» میداند که ارزشهای انسانی را با زیباییشناسی ایرانی تلفیق میکند:
> «اگر این ثروت از دست برود، جامعه ایرانی زیانهای معنوی و فرهنگی بسیاری را تجربه خواهد کرد.»
بقایی بر این باور است که حفظ و بازآفرینی آیین یلدا در قالبهای نوین فرهنگی، هنری و حتی کشاورزی میتواند به حفظ سلامت روانی جامعه کمک کند؛ چراکه «یلدا تداوم زندگی در دل تاریکی است»، نشانهای از امید، گفتگو و پیوند نسلها.
در پایان این گفتگو، او یلدا را نه فقط آیینی برای یک شب، بلکه نشانهای از «پیوستگی تمدن ایرانی» معرفی میکند؛ نمادی که میتواند پایهگذار یک حرکت فرهنگی پایدار در مسیر احیای ارزشهای اجتماعی، اقتصادی و انسانی باشد./خبرنگار: ا – ر
