نظارت، ستون فراموش‌شده‌ی عمران شهری

هر پروژه‌ی عمرانی، پیش از آن‌که توده‌ای از بتن و آهن باشد، نمادی از اعتماد عمومی است.
وقتی کلنگی بر زمین می‌خورد، امیدی در دل مردم کاشته می‌شود؛ امید به بهبود، به تسهیل زندگی شهری، به زیبایی و امنیت بیشتر. اما این امید، بی‌نظارت، به‌زودی فرو می‌پاشد.
سال‌ها پیش، مدیری باتجربه از شهرداری اهواز جمله‌ای گفت که هنوز هم باید با طلا نوشت:
«آمارهای عملکردی همیشه با واقعیت میدانی یکی نیست.»
در آن زمان صحبت از تانکرهای آبرسانی به فضای سبز بود؛ تانکرهایی که روی کاغذ چندین بار در روز آبیاری می‌کردند، اما در عمل مسیرها را نیمه‌کاره می‌رفتند یا اصلاً نمی‌رفتند.
و این فقط یک مثال کوچک است از صدها پروژه‌ای که روی کاغذ بی‌نقص، و در واقعیت، پر از شکاف و ترک‌اند.
در دنیای توسعه‌ی شهری، نظارت، وجدان بیدار عمران است.
اگر وجدان بخوابد، پروژه‌ها نه بر زمین که بر بی‌اعتمادی مردم ساخته می‌شوند.
هر دیواری که با بی‌دقتی بالا می‌رود، هر آسفالتی که نازک‌تر از استاندارد پهن می‌شود، هر پل نیمه‌کاره‌ای که بی‌تدبیر رها می‌شود، زخمی است بر پیکر اعتماد عمومی.
امروز انتقاد از طرح تعریض پل راهنمایی در اهواز، نمونه‌ای از همین غفلت است.
پل، ذاتاً طرحی ارزشمند و مورد نیاز است، اما اجرای ناقص، بی‌توجهی به ایمنی، بی‌نظمی در مسیر پیاده‌روها و نبود نظارت فنی، آن را از فرصت به تهدید بدل کرده است.
وقتی مردم از پروژه‌ای که باید مایه‌ی آسایش‌شان باشد، احساس خطر کنند، یعنی جایی در فرایند طراحی، اجرا یا نظارت، حلقه‌ای گم شده است.
شهرداری و دستگاه‌های اجرایی باید به این نکته بازگردند که کیفیت، جوهره‌ی توسعه است نه کمیت.
شهر، نه با تعداد پروژه‌ها بلکه با دوام و دقت آن‌ها زیبا می‌شود.
اگر پروژه‌ای نواقص دارد، بهتر است تحویل گرفته نشود تا رفع نقص شود. تأخیر در افتتاح بهتر از تأسف پس از حادثه است؛ چرا که نوشدارو پس از مرگ سهراب، دردی را درمان نمی‌کند.
در کنار این، رسانه‌ها و مردم نیز وظیفه دارند پرسشگر باشند، نه تخریب‌گر.
مطالبه‌گری آگاهانه یعنی پرسیدن از سر دلسوزی، نه هیاهو.
اگر نقد با نیت اصلاح باشد، مدیر نیز خود را شریک مردم خواهد دید نه در مقابل آنان
اهواز، شهری است که از دل خاکستر جنگ و سختی برخاسته است.
شایسته نیست پروژه‌هایش قربانی بی‌نظمی و بی‌نظارتی شوند.
اکنون زمان آن رسیده است که سیستم‌های دقیق پایش، از نرم‌افزارهای هوشمند گرفته تا بازرسی‌های میدانی، به بخشی جدانشدنی از مدیریت شهری تبدیل شوند.
پروژه‌ی عمرانی اگر ناظر دلسوز نداشته باشد، مثل پلی است بدون پایه.
و شهری که بر بی‌توجهی بنا شود، دیر یا زود، زیر بار بی‌اعتمادی فرو خواهد ریخت.

شهر را می‌توان دوباره ساخت، اما اعتماد مردم را هرگز.
منوچهربرون