اعضای دموکرات کمیته روابط خارجی سنای ایالات متحده اخیراً گزارشی منتشر کردند که در آن ادعا شده است چین در حال دنبال کردن یک استراتژی بلندمدت برای گرفتن جای ایالات متحده به عنوان ابرقدرت جهان است.
این گزارش خواستار تلاش همه‌جانبه دولت برای مقابله با به اصطلاح نفوذ جهانی رو به گسترش چین شده است.
ذهنیت جنگ سرد و تفکر منسوخ بازی مجموع صفر در این گزارش با تحریف استراتژی توسعه چین و ارائه یک تفسیر اشتباه از روابط چین با جهان همراه شده است. مطرح شدن این ادعاهای «تهدید چین» چه با انگیزه سیاست داخلی و چه در جهت ایجاد اضطراب استراتژیک، به جای ترویج همکاری‌های جهانی، به عدم قطعیت و بی‌ثباتی در سطح بین‌المللی دامن می‌زند.
چین قاطعانه این ادعاهای مربوط به «تهدید چین» و مفهوم رویارویی قدرت‌های بزرگ را رد می‌کند و همانطور که سخنگوی وزارت امور خارجه نیز تأکید کرد، هیچ قصدی برای رقابت در جهت سلطه بر جهان و یا به چالش کشیدن و گرفتن جای هیچ کشوری را ندارد. چین به طور مداوم با دنبال کردن یک سیاست خارجی مستقل صلح‌آمیز، روابط خارجی خود را بر اساس احترام متقابل، همزیستی مسالمت‌آمیز و همکاری برد-برد بنا می‌کند.
در واقع، این اصول، تمام تعاملات بین‌المللی و از آن جمله مشارکت‌های رو به رشد چین با سراسر جهان جنوب را هدایت می‌کند. این مشارکت‌ها و پیشرفت‌های طرح کمربند و جاده ممکن است برخی از سیاستمداران آمریکایی را نگران کرده باشد.
تعامل چین با کشورهای جنوب جهانی ریشه در برابری و تأمین منافع متقابل دارد و به عنوان مثال، طبق اعلام اداره کل گمرک، تجارت چین با اقتصادهای شریک در طرح کمربند و جاده در نیمه اول امسال به ۱.۵۷ تریلیون دلار رسید که نسبت به سال گذشته ۴.۷ درصد افزایش یافته است. تجارت چین و آفریقا در پنج ماه اول سال ۲۰۲۵ به رکورد ۱۳۴ میلیارد دلار رسید که نسبت به سال گذشته ۱۲.۴ درصد افزایش یافته است. حجم تجارت بین چین و آمریکای لاتین در سال ۲۰۲۴ به رکورد ۵۱۸.۴۷ میلیارد دلار رسید که نسبت به سال گذشته ۶ درصد افزایش یافته است.
چین همچنین مسئولیت‌پذیری خود در توسعه پایدار را نیز نشان داده و با سرمایه‌گذاری گسترده در زمینه تولید انرژی‌های تجدیدپذیر و تلاش برای احیای محیط زیست، به عنوان یکی از تامین‌کنندگان اصلی فناوری خورشیدی و بادی، به گسترش دسترسی کشورهای در حال توسعه به انرژی پاک کمک کرده است.
در مقابل، برخی از سیاستمداران آمریکایی همچنان با تفکرات سلطه‌جویانه خود و اغلب با بهانه امنیت ملی به دنبال مانع شدن از توسعه مشروع چین هستند. در سال‌های اخیر، دولت ایالات متحده صادرات تراشه‌های هوش مصنوعی پیشرفته به چین را محدود کرده و دانشجویان و محققان چینی با محدودیت‌های فزاینده برای دریافت ویزای آمریکا مواجه هستند. این اقدامات با تضعیف اصول رقابت عادلانه، تبادلات عادی مردمی بین دو کشور را مختل می‌کند.
این روایت که ایالات متحده در حال “باختن” به چین است، مبتنی بر تفکر بازی مجموع صفر است و واقعیت‌های یک جهان به هم متصل را منعکس نمی‌کند. چالش‌های امروز جهان مانند تغییرات اقلیمی، احیای اقتصادی و مدیریت فناوری به جای رقابت، نیازمند راه حل‌های مشترک هستند. چین و ایالات متحده در گذشته از طریق عرصه‌های چندجانبه، با یکدیگر گفتگو و همکاری سازنده داشته‌اند، امروز نیز به جای سوءظن و خصومت فرساینده، این بنیان‌ها باید حفظ شوند و گسترش یابند.
چین همیشه رویکردی سازنده و منطقی در رابطه خود با ایالات متحده داشته و با رقابت مخرب و استراتژی‌های مهار مخالف بوده است. چین همچنان نیز آماده همکاری با ایالات متحده در زمینه‌هایی مانند اقدام برای مقابله با تغییرات اقلیمی، عدم اشاعه تسلیحات و مدیریت استفاده از هوش مصنوعی در جهان است و همزمان قاطعانه از حاکمیت، امنیت و منافع توسعه خود نیز محافظت می‌کند.
آمریکایی‌ها باید با یک درک عینی و منطقی از چین، تفکر جنگ سرد و تعصبات ایدئولوژیک را کنار بگذارند و سرکوب چین را متوقف کنند. جهان به جای رویارویی قدرت‌های بزرگ به همکاری صادقانه و چندجانبه‌گرایی مؤثر نیاز دارد و چین همچنان به این مسیر درست پایبند خواهد بود.
ز
