منطقه خودمختار اویغور شین جیانگ چین با تنوع قومی، فرهنگ غنی و اهمیت استراتژیک در قلب اوراسیا قرار دارد. این منطقه سال‌ها با چالش‌های جدی ناشی از تروریسم، افراط‌گرایی و جدایی‌طلبی روبرو بود و تهدیدات مربوط به آن علاوه بر از میان بردن صلح و آرامش، مانع از شکوفا شدن پتانسیل‌های این منطقه برای دست یافتن به رشد و رفاه نیز شده بود اما امروز، شین جیانگ متحول شده و نمادی از صلح، توسعه و تاب‌آوری به شمار می‌رود. تجربه موفق چین در غلبه بر این چالش‌ها درس‌های ارزشمند بسیاری را به جامعه جهانی و به ویژه کشورهایی ارائه می‌دهد که با مسائل مشابه دست و پنجه نرم می‌کنند.
دو دهه پیش، شین جیانگ اغلب به خاطر موضوعات ناخوشایند در سرخط اخبار بود. امواج حملات تروریستی، شورش‌های خشونت‌آمیز، بمب‌گذاری و قتل این منطقه را دچار مشکل کرده بود. دولت چین به جای تکیه صرف بر اقدامات امنیتی سخت، با طراحی یک استراتژی جامع، علائم و علل ریشه‌ای افراط‌گرایی را هدف قرار داد و در این استراتژی، اجرای مؤثر قانون را با آموزش قوانین به مردم، توسعه اقتصادی، ادغام گروه‌های مختلف اجتماعی و اقدامات پیشگیرانه ضد تروریستی ترکیب کرد. هدف از این راهبرد نه تنها از بین بردن خشونت، بلکه ایجاد آینده‌ای پایدار و مرفه برای همه جوامع بود.
احیای شین جیانگ: توسعه به عنوان پایه و اساس امنیت
۱. توسعه زیرساخت‌ها و اتصالات
شین جیانگ به عنوان بخشی از طرح کمربند و جاده، به یک مسیر اقتصادی بزرگ میان چین با کشورهای آسیای میانه، غرب آسیا و اروپا تبدیل شد. سرمایه‌گذاری‌های عظیم در زمینه توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل، گسترش اتصالات منطقه‌ای و تبدیل شدن شین جیانگ به دروازه‌ای مهم برای تجارت و همکاری‌های بین‌المللی را به دنبال داشت.
۲. توسعه صنعتی و اشتغال‌زایی
برای تضمین رشد فراگیر، دولت ایجاد پارک‌های صنعتی، کارخانه‌های نساجی، مناطق انرژی پاک و مراکز فرآوری کشاورزی در سراسر شین جیانگ را ترویج کرد. این صنایع صدها هزار شغل جدید، به ویژه برای جوانان و زنان ایجاد کردند
۳. آموزش حرفه‌ای و توسعه مهارت‌ها
مراکز آموزش حرفه‌ای برای آموختن مهارت‌های کاربردی، بهبود توانایی‌های زبانی و ارتباطی و کسب دانش مدنی ایجاد شد تا به تمام شهروندان و به ویژه افراد آسیب‌پذیر در برابر ایدئولوژی‌های افراطی کمک کنند.
۴. یکپارچگی اجتماعی و هماهنگی اقوام
در الگوی چینی با محترم شمرده شدن تنوع فرهنگی اقوام شین جیانگ، حفظ آنها در اولویت قرار گرفت. زبان‌های محلی، سنت‌ها، جشنواره‌ها و مناسک مذهبی تحت حمایت دولت شکوفا شدند. مراکز فرهنگی، موزه‌ها، مساجد و کتابخانه‌ها بازسازی و نگهداری شدند تا یک حس مشترک هویت چینی در کنار منحصر به فرد بودن قومی در میان مردم پرورش یابد و از این طریق میان همه آنها یک هماهنگی خودانگیخته ایجاد شود.
فصل جدید صلح، رفاه و شادی مردم
امروز در شهرهایی مانند کاشغر، اورومچی و ختن به خوبی می‌توان تحول قابل توجه شین جیانگ را مشاهده کرد. ترکیب مدرنیزاسیون با سنت و بازارها پر جنب و جوش باعث رونق گردشگری شده و بازدیدکنندگان از سراسر چین و جهان راهی این منطقه می‌شوند تا از رقص، موسیقی و غذاهای قومی و محیط شاد و فرهنگی آن لذت ببرند.
اهمیت جهانی این الگو برای سایر ملت‌ها در مواردی مانند مقدم بودن پیشگیری از خشونت بر واکنش دادن نسبت به آن، قلمداد کردن توسعه به عنوان ستون امنیت، آموزش و توانمندسازی شهروندان، هدایت فرآیند حکومتداری به دست جامعه، احترام به فرهنگ‌های متنوع در عین حفظ وحدت اجتماعی و بهره بردن از حکومتداری دیجیتال و امنیت هوشمند خلاصه می‌شود.
بهره‌گیری بهینه از الگوی چین
پیاده‌سازی عینی این الگوی چینی ممکن است برای تمام کشورها امکان‌پذیر نباشد اما عناصر کلیدی آن را می‌توان متناسب با شرایط هر کشور به اجرا گذاشت، به این منظور دولت‌ها باید با بومی‌سازی، سرمایه‌گذاری روی مردم، ادغام امنیت با توسعه و ترویج گفتگو بهترین بهره را از این الگو ببرند.
در جهانی که به طور فزاینده درگیر عدم تحمل و افراط گرایی است، تجربه چین نشان می‌دهد که صلح تنها با حفظ کرامت انسان‌ها، ایجاد فرصت و گذاشتن احترام به آنان و در پیش گرفتن سیاست‌های عمومی امکان پذیر خواهد بود.
به قول یک ضرب‌المثل چینی “اگر صلح می‌خواهید، به دنبال توسعه باشید.”
ز
