آنگونه که محمدرضا مهدیار اسماعیلی، رییس هیات عامل صندوق ملی مسکن خبر داده است، این صندوق «فروش یونیتی نهضت ملی مسکن» را راهاندازی میکند. اگر چه مهدیار اسماعیلی منظور خود از «یونیت» را تبیین نکرده اما به نظر میرسد، این طرح، مشابه طرح فروش متری (یونیت یا واحد مشخصی از یک آپارتمان یا ساختمان) مسکن باشد. طرحی که طی دهه ۱۳۹۰ قرار بود در بورس اجرایی شود اما نشد. بعدتر نیز قرار بود شهرداری تهران در دوران مدیریت ششم، پروژههایی را معرفی کند و هر متر از آن پروژهها را به متقاضیان بفروشد. این طرح نیزتا کنون اجرایی نشده است.
بی گمان عدم تحقق وعده معامله متری مسکن یا همان پیش فروش متری مسکن علل اقتصادی و فنی خاص خود را دارد، اما با فرض اجرایی شدن این ساز و کار نیز مشکل بحران سرپناه در کشور حل نخواهد شد، بلکه برای گروهی از مردم که توان پیش خرید متری مسکن را دارند، رانتی ایجاد میکند تا آنها با استفاده از آن رانت، سرمایه خود را به اندازه تورم یا حتی کمی بیشتر از آن حفظ کنند. از این رو، ابداع روشهای غیرتجربه شده در جهان باید با احتیاط و دوراندیشی فراوان اجرایی شوند تا پیامدهای منفی آن بیش از این شرایط بازار مسکن را بحرانی نکند. بی گمان، اجرای چنین طرحهایی منجر به شکاف اقتصادی بیشتر میان خانوارهای برخوردار و خانوارهای غیربرخوردار خواهد شد و به نابرابری مسکن و نابرابری ثروت (نه نابرابری در درآمد که این روزها دولتمردان با ضریب جینی آن را نشان میدهند و به آن افتخار میکنند) دامن خواهد زد. به گفته اقتصاددانان برجسته کشور از هر دو جناح فکری نهادگرا و اقتصاد رقابتی، مشکلات کشور به صورت جزیرهای قابل حل نیستند و باید برای خروج از این وضعیت برنامهای جامع داشت. از این موارد اگر بگذریم، مرور شرح وظایف صندوق ملی مسکن در قانون مربوطه و در اساسنامه این صندوق نشان میدهد که فروش مسکن دولتی در قالب «یونیت» و غیره در حوزه اختیارات آن نیست.
به گزارش اقتصاددان به نقل از تعادل ، دیروز اما رییس هیات عامل صندوق ملی مسکن در مراسم رونمایی از نرم افزار جامع مدیریت مالی داراییها و املاک صندوق ملی مسکن از امکان خرید سهم واحدهای نهضت ملی مسکن با سرمایههای خرد خبر داد و گفت: در شرایط تورمی کشور مردم میتوانند با هر سرمایهای یونیتی از نهضت ملی مسکن خریداری کنند.
وی ادامه داد: امروز شاهد آن هستیم که به دلیل شرایط تورمی کشور در بازار خودرو مدل ٩٨ با کارکرد صفر معامله میشود در حالی که در کشورهای دیگر خودرو با عمر ۵ ساله را اسقاط میکنند و این نشان گرفته از شرایط تورمی است، از این رو ایران مملو از موجودی منابع است چراکه مردم میخواهند سرمایه خود را در برابر تورم حفظ کنند از این رو فروش یونیتی نهضت ملی مسکن را راهاندازی میکنیم.
رییس هیات عامل صندوق ملی مسکن تاکید کرد: از طریق فروش یونیتی مسکن مردم میتوانند هر قدر از سرمایه خود را در بخش مسکن کشور پس انداز کنند بدون آنکه نگران اثرگذاری تورم باشند. با راهاندازی این فرصت سرمایهگذاری دیگر منابع سمت کالاهای سرمایهای غیر مولد هدایت نمیشود و شاهد این نخواهیم بود که مردم خودرو مدل ٩٨ را در پارکینگ انبار کنند.
اسماعیلی با بیان اینکه صندوق ملی مسکن ظرفیت بالایی برای خانهدار کردن مردم دارد، اظهار کرد: نفت، معدن و زمین از سه دارایی بسیار قوی ایران هستند و از طریق صندوق ملی مسکن میتوان این دارایی و حقوق مردم را بین آنها توزیع کرد و با وجود این داراییها باید به جایی برسیم در ایران خانوادهای وجود نداشته باشد که استیصال مسکن و هزینههای آن را داشته باشد.
صندوق ملی مسکن را بچهْ رستم میدانیم
وی با بیان اینکه صندوق ملی مسکن را بچهْ رستم میدانیم که میتواند در آینده کارهای بزرگی را انجام دهد، ادامه داد: در کمتر از دو سال عمر صندوق، بیش از ٢٠ هزار میلیارد تومان بهطور مستقیم هزینه شده و همچنین این صندوق علاوه بر این عدد، ۴٠٠ هزار میلیار تومان هم از محل تجهیز منابع هزینه کرده است.
اسماعیلی با اشاره به دو سبک ارایه وام قرضالحسنه گفت: به طریق دو سبک وام قرضالحسنه از طریق صندوق پرداخت میشود، سبک اول پرداخت وام به سازندگان مسکن است تا قیمت نهایی واحد برای مصرف کننده نهایی کاهش پیدا کند و سبک دیگر پرداخت وام به پروژهها با پیشرفت فیزیکی بالای ٧٠ درصد تا با این روش شاهد زمانبر شدن تحویل پروژها با پیشرفت فیزیکی بالای نباشیم.
با ۱۰۰ میلیون تومان صاحبخانه میشوند
مدیرعامل صندوق ملی مسکن گفت: منابع قرضالحسنه این صندوق در اختیار سازندگان قرار میگیرد تا متقاضی مسکنهای حمایتی دهک یک تا ۴ تنها با آورده ۱۰۰ میلیون تومانی صاحبخانه شوند. به گزارش مهر، مهدیاراسماعیلی تاکید کرد: صندوق ملی مسکن به عنوان نهاد مالی در حوزه تأمین مالی مسکن کشور، در کنار استفاده از منابعی مانند آورده متقاضیان، منابع بانکی و تسهیلات دولتی، با بهرهگیری از ظرفیتهای قانونی مانند صندوقهای املاک و مستغلات و مسکن و ساختمان اقدام به جذب سرمایههای خرد کرده است.
وی با اشاره به اینکه صندوق ملی مسکن از دو سال گذشته تا به امروز بیشاز ۲۰ همت را برای مسکن هزینه کرده و البته علاوه بر این نیز ۴۰۰ همت در بخش مسکن هزینه شده است، گفت: همچنین منابع قرضالحسنه این صندوق در اختیار سازندگان قرار میگیرد تا متقاضی مسکن حمایتی دهک یک تا ۴ تنها با آورده ۱۰۰ میلیون تومانی صاحبخانه میشود.
مهدیار اسماعیلی گفت: علاوه بر منابع مالی مستقیم، مردم نیز ۲۴۰ هزار میلیارد تومان برای نهضت ملی مسکن تا به امروز به صندوق ملی مسکن پرداخت کردهاند.
پیشفروش متری آپارتمان طی دهه ۱۳۹۰ تبلیغ و ترویج شد اما تاکنون بی نتیجه مانده است. در دوره جدید مدیریت شهری، شهرداری تهران نیز اعلام کرد اجرای طرح مشابهی را در دستور کار خود قرار داده است و میخواهد در زمینهای متعلق به خود، از طریق جلب و جذب سرمایهگذار، چندین هزار پروژه مشارکتی را تعریف کند و همزمان با هدف تامین منابع مالی مورد نیاز برای ساخت این پروژهها، پیش فروش متری آنها را نیز در دستور کار قرار داده است تا از سویی، قدرت خرید متقاضیان، با خرید متری و جزیی از کل واحدهای مسکونی طی سه سال آینده (پایان پروژه ها) حفظ شود و از سوی دیگر، بخشی از تامین مالی پروژهها به این شکل صورت گیرد. با این حال، خارج از این پروژههای شهرداری که هنوز هم احداث آنها آغاز نشده است، وضعیت پیش خرید مسکن به ویژه در شرایط بحرانی کنونی مناسب نیست، به گونهای که به گفته مسوولان شهری هم اینک ۲۵ هزار پرونده قضایی کلاهبرداری در این عرصه تشکیل شده است. به گزارش ایسنا، با کاهش توان متقاضیان به تدریج تقاضا برای پیشخرید متراژ مشخصی از یک آپارتمان افزایش یافته است. فروش سهام پروژههای مسکونی از سوی تعاونیها و سازندگان سالهاست که در کشور اجرا میشود اما تا قبل از نوسانات سالهای اخیر رونق چندانی نداشت.
سازندگان از طریق واگذاری امتیاز متراژهای مشخصی از پروژههای مسکونی و تجاری خود به افراد مختلف، نقدینگی لازم را برای تکمیل طرحها جذب میکنند. در بین آگهیهای منطقه ۲۲ تعداد قابل توجهی آگهی فروش سهام مسکن دیده میشود. با توجه به متراژ بالای واحدهای مسکونی این منطقه و عدم تناسب توان خرید متقاضیان با نرخهای موجود، برخی از پروژهها به صورت متری به فروش میرسد. مکانیزم معاملات بدین صورت است که متراژ مشخصی از واحد مسکونی در قالب سهام عرضه میشود.
بهطور مثال یک واحد ۲۰۰ متری برای پیشفروش عرضه میشود و چهار فرد مختلف هرکدام ۵۰ متر از این واحد را به صورت سهام خریداری میکنند. قیمت تعیین شده معمولا پایینتر از نرخهای موجود در بازار است که البته به صورت علیالحساب تعیین میشود. در آینده ممکن است با ضرایبی درخصوص انتخاب طبقه، انشعابات، مشاعات و پارکینگ، قیمت آپارتمان مورد نظر افزایش یابد که متقاضی باید این اختلاف قیمت را بپردازد. با تکمیل پروژه، هریک از چهار نفر میتوانند سهام خود را از آپارتمان مدنظر با نرخ روز در بازار عرضه کنند.
مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.
ع