انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم برگزار شد و بار دیگر با رای اکثریت شهروندان ایرانی، گفتمان عقلانیت بر کشور حاکم شده است؛ رایی که به باور بسیاری از ناظران، بیش از آنکه پاسخ مثبت باشد به رییس‌جمهور منتخب، پاسخی منفی بود به کاندیدایی که به باور بسیاری از ناظران نماد محدودیت و تحریم بود و عامل انزوای سیاسی و دور شدن روزافزون جامعه ایران از جامعه جهانی. با این همه اما مطابق انتظار تندروهای حامی سعید جلیلی این‌بار هم بنا ندارند پس از دریافت پاسخ منفی جامعه، اجازه دهند امور مملکت آنطور که منتخبان ملت می‌خواهند پیش رود. سعید جلیلی که حالا بار دیگر به سایه بازگشته تا آنطور که در چند نوبت پس از شکست در انتخابات اعلام کرده، به هر شکل ممکن، با اقداماتش مانع از پیشبرد معقول کار دولت نوپای پزشکیان شود.
بنابر آنچه ایلنا در گزارشی از برگزاری یک مراسم سوگواری در شهرستان محمدیه استان قزوین آورده، ظاهرا یک طلبه حامی جلیلی به رییس‌جمهور منتخب و فراتر از آن، به میلیون‌ها شهروند ایرانی که با حضور پای صندوق‌های رای به مسعود پزشکیان رای دادند، اهانت کرده است. اتفاقی که در روزهای گذشته چندنوبت دیگر نیز تکرار شده و در یکی از آخرین موارد پیش از آنچه در مسجد امام جعفر صادق(ع) شهرستان محمدیه استان قزوین رخ داد، مهدی جمشیدی از چهره‌های حامی سعید جلیلی در یادداشتی، بیش از ۱۶میلیون رای‌دهنده به مسعود پزشکیان را «نادان» خطاب کرد. جالب آنکه این چهره نزدیک به جلیلی وقتی با موج گسترده انتقادها مواجه شد، حتی حاضر به عذرخواهی از ملت نشد و صرفا با انتشار یک یادداشت، از آن دسته از «نیروهای انقلاب» که ممکن است تصور کنند «نوشته‌هایش» برای «انقلاب» هزینه‌ساز بوده، پوزش خواست و در ادامه کانال خود در شبکه اجتماعی ایتا را تعطیل کرد.
تنش سیاسی در یک مراسم مذهبی
به گزارش اقتصاددان به نقل از جهان‌صنعت ، به‌تازگی اتفاق مشابهی، این‌بار در مراسم سوگواری مسجد امام جعفر صادق(ع) شهرستان محمدیه رقم خورده و طی آن، اهانت یک طلبه به رییس‌جمهور منتخب و رای‌دهندگان منجربه ایجاد تنش و درگیری در حاشیه این مراسم شد. بنابر آنچه ایلنا در این رابطه نوشته: «پیش از شروع مراسم، یک روحانی بدون دعوت پشت میکروفون رفت و با طعنه و کنایه رییس‌جمهور منتخب را «یزیدی» خطاب کرد و رای‌دهندگان را نیز فریب‌خوردگان دستگاه معاویه خواند.» اظهاراتی که مطابق انتظار با واکنش و اعتراض شدید حاضران مواجه و سخنران مجبور به اتمام سخنرانی و ترک مجلس شد.» با این همه اما این پایان غائله نبود. چه آنکه «در پایان مراسم و هنگام خروج عزاداران حسینی از مسجد، یک طلبه دیگر به همراه چندنفر همراه، جلوی مسجد به عزاداران حسینی حمله کرده و قصد ایجاد درگیری داشتند.» این در حالی است که بنابر گزارشی که ایلنا در این رابطه روی خروجی خود فرستاده، این گروه نیز پس از واکنش شدید شماری از حضار، پیش از رسیدن ماموران انتظامی از صحنه متواری شدند.» نکته حائز‌اهمیت در این غائله آن بود که مراسمی که اینچنین با رفتار توهین‌آمیز گروهی از حامیان جلیلی مواجه شد، به همت رییس ستاد پزشکیان در شهرستان محمدیه و با حضور گسترده مردم برگزار شده بود؛ مراسمی که ازقضا در آن، محمد علیخانی، امیر طاهرخانی و شماری از اعضای ستاد مسعود پزشکیان در استان قزوین نیز حضور داشتند.
هشدار یک نماینده مجلس به دولت سایه
در شرایطی که مسعود پزشکیان این روزها سخت درگیر تشکیل کابینه است و خود را برای فرستادن وزیران پیشنهادی به مجلس و جلب رای‌اعتماد نمایندگان آماده می‌کند، یکی از نمایندگان مجلس نسبت‌به این دست تنش‌آفرینی‌ها برای دولت در حال تاسیس پزشکیان هشدار داده و گفته: «شرایط کشور به جایی رسیده که دیگر مردم حوصله بگو و مگوهای سیاسی بین چپ و راست و اصلاح‌طلب و اصولگرا را ندارند، مردم حوصله چوب لای چرخ همدیگر گذاشتن و تحقیر کردن را واقعا ندارند. چه آنهایی که رای دادند و چه آنهایی که رای ندادند، منتظر دولتی هستند که گفتمانش، گفتمان کار و حل مسائل معیشتی باشد.» مصطفی دهقان‌پور که در این رابطه با ایلنا گفت‌وگو می‌کرد، با ابراز امیدواری نسبت‌به همراهی بدنه مجلس با وزیران پیشنهادی پزشکیان گفته: «ما در فراکسیون مستقلین مجلس که آقای پزشکیان هم عضو هیات موسس آن هستند، ان‌شاءالله به اجرای برنامه و مشورت درباره وزیران ایشان کمک خواهیم کرد، البته یک شرط هم دارد ان‌شاءالله آقای پزشکیان هم تیمی را- چه از وزیران اقتصادی و چه سیاسی- انتخاب کند که کمترین حاشیه را داشته باشند.» این نماینده میانه‌روی مجلس همچنین در واکنش به پرسشی درباره اقدامات سعید جلیلی در دولت سایه و احتمال کارشکنی حامیان او در مسیر فعالیت دولت پزشکیان گفته: «همه می‌دانیم دولت در ساختار نظام سیاسی ما همه امورات را در اختیار ندارد. بسیاری از نهادهای موازی و بالادستی و پایین‌دستی وجود داشته که اختیاراتی دارند. اگر کسی بخواهد در کشور در برابر دولت یک گروه و تشکیلاتی تشکیل دهد و صرفا با موضوعات مدنظر دولت، مخالفت و به‌نحوی دوگانگی ایجاد کند، حتما و حتما مردم ضرر خواهند کرد.» نماینده اردکان در مجلس دوازدهم که معتقد است «در این صورت، دودش قطعا به چشم مردم می‌رود»، گفته: «اگر آقای جلیلی بخواهند مسائل را به مسیری مانند مسیر توقفFATFو مسائل هسته‌ای ببرد و رسانه‌های‌شان بخواهند در محافل خود تصمیماتی را خلاف‌نظر رییس‌جمهور بگیرند، باید بدانند که این کارشان، رییس‌جمهور را زمین نمی‌زنند، بلکه حتما مردم را دچار گرفتاری می‌کنند که این بدترین گناهی است که یک فرد می‌تواند در نظام سیاسی انجام دهد.»
لزوم شفاف‌سازی فعالیت‌های دولت سایه
همزمان با این هشدارها یک چهره سیاسی اصلاح‌طلب که از قضا و از جمله اعضای ارشد جبهه اصلاحات ایران نیز هست، ضمن تاکید بر اینکه سعید جلیلی و هر سیاستمدار دیگری که بیرون از دولت مستقر است، حق دارد به‌نحوی خود را در مقام ناظر عملکرد دولت مستقر قرار دهد و نسبت‌به اقداماتش موضع‌گیری کند، گفته: «با این حال چنین اقدام و فرآیندی مستلزم شفافیت است؛ بنابراین باید روشن شود که این جریانی که مشغول نقد و بررسی دولت و ارائه پیشنهادهای اصلاحی است، هویتش چیست؟ ماهیت حقوقی‌اش از کجاست؟ منابع ثروت و هزینه‌های کارهایش از کجاست؟ این یک اصل است که اگر فرد یا جریانی می‌خواهد در جایگاه دولت سایه قرار بگیرد، اول باید کاملا هویت خود را روشن کند.»
علی باقری که در این رابطه با ایلنا گفت‌وگو می‌کرد، با یادآوری پرسش پزشکیان از جلیلی درخصوص منابع مالی فعالیت‌های جلیلی در دولت سایه که در جریان مناظره‌ها مطرح شد، گفت: «این پاسخ قانع‌کننده‌ای نیست که شما مدعی باشید با استفاده از کارشناسان برای همه حوزه‌های ریز و درشت کشور تولید برنامه کرده‌اید ولی یک ریال هم هزینه برنداشته است.» او گفته است: «ما که در خلأ زندگی نمی‌کنیم. هزینه کار پژوهشی و تولید برنامه، روشن و مشخص است و بنابراین این پاسخ آقای جلیلی درست نیست. ضمن اینکه اصل کار را کار مفید و حقی برای جریان سیاسی می‌دانم اما ابعاد آن باید مشخص شود.»
این عضو جبهه اصلاحات ایران بر این اساس خواستار بررسی ابعاد فعالیت دولت سایه ازسوی نهادهای مختلف دولتی و قضایی شده و گفته: «وزارت کشور به‌عنوان مسوول رسمی تشکل‌ها در کشور باید شفافیت دولت سایه را پیگیری کند. وزارت علوم هم می‌تواند این موضوع را بررسی کند که اگر این مجموعه اندیشکده بوده یا ادعای اندیشکده بودن دارد، درخواست شفاف بودن فعالیت آنان را بدهد. قوه‌قضاییه هم باید به‌عنوان نهاد قضایی وضعیت شفافیت منابع مالی یک جریانی را که در انتخابات هزینه‌های چندصدمیلیاردی می‌کند و مدعی تولید برنامه در اجزای مختلف کشور است، بررسی کند و این جریان سیاسی باید پاسخگو باشد. اینکه ادعا کنند این اتفاقات همه قربت‌الی‌الله انجام شده و درآمدهای آن معلوم نیست، معقول نیست؛ بنابراین قوه قضاییه باید برای شفاف شدن وضعیت دولت سایه آقای جلیلی ورود کند.»
هشدار واعظی نسبت‌به رویکرد جلیلی به دولت سایه
همزمان با این انتقادها نسبت‌به اقدامات دولت سایه جلیلی، یک چهره سیاسی نزدیک به حسن روحانی نیز در این رابطه اظهارنظرکرده و گفته: «اقدامات آقای جلیلی عملا پیام به گروه‌های حامی ایشان است و از این طریق بنا دارند پیام رهبری درمورد پایان انتخابات و نیل به وحدت و رفاقت را خنثی کنند.»
محمود واعظی که در این رابطه با پایگاه خبری-تحلیلی خبرآنلاین گفت‌وگو می‌کرد، خواستار کنار گذاشتن اختلافات از سوی همه جریان‌های سیاسی و خواستار توسعه کشور شده و گفته: «احزاب و گروه‌های مختلف و حتی گروه‌هایی که تشکیلات حزبی نیستند و بی‌نام و نشان عملا مانند یک گروه، کار تیمی کرده و عمدتا هم ایجاد مزاحمت می‌کنند، همگی باید هدف‌شان این باشد که در این ۴سال به دولت جدید کمک کنند تا این دولت بتواند قول‌هایی را که به مردم داده و مشکلاتی را که وجود دارد، حل‌وفصل کرده و به این واسطه شکاف‌های اجتماعی ناشی از ۳ سال سخت گذشته را ترمیم کند.» رییس‌دفتر ریاست‌جمهوری در دولت دوم حسن روحانی که معتقد است آرای شهروندان در انتخابات اخیر نشان‌دهنده آن است که اکثریت جامعه با تفکرات سعید جلیلی همراهی ندارند، گفته: «اینکه تفکری که رای نیاورده و شکست خورده و مردم قاطعانه به آن «نه» گفتند، بگوید که دولت سایه درست می‌کنیم، نظارت می‌کنیم و اگر خدشه‌ای در سیاست باشد، کار خود را شروع می‌کنیم، شروع یک بداخلاقی و بدعتی خطرناک است که هدف اصلی‌اش کارشکنی خواهد بود.»
او با اشاره به تفاوت‌های دولت سایه در کشورهای اروپایی و آنچه سعید جلیلی با این تعبیر مدنظر دارد، می‌گوید: «دولت سایه به شکل استاندارد مزاحمتی برای دولت مستقر به وجود نمی‌آورد اما اگر به این صورت باشد که هرکس ۱۰نفر را اطراف خودش جمع کند و بگوید من دولت سایه تشکیل دادم، معنا ندارد. این دولت سایه یعنی همه باید سیاست من را اجرا کنید و اگر چنین نکنید، خدشه در سیاست‌های کلی به وجود آمده و با شما مقابله می‌کنم!»
واعظی گفته است: «مع‌الوصف با این منطق غلط، اصلا سنگ روی سنگ بند نمی‌شود. کشور، حاکمیت، قوه مجریه، مقننه و قضاییه و دستگاه‌های نظارتی دارد. مگر می‌شود فرد یا گروهی خودسرانه بگویند که این سیاست درست یا نادرست است! این تفکر مبین این است که این افراد صرفا خودشان را برحق می‌دانند و سایرین را باطل! و این مشی و مرام مردود و خلاف اصول است.»
مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.
ع
