آنچه در یک هفته نخست پس از برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری در فضای رسانه‌ای کشور گذشت، به‌نحوی تکرار همان روندی بود که در ادوار پیشین و پس از هر انتخابات ریاست‌جمهوری شاهد بودیم؛ غائله‌ای جنجالی از گمانه‌زنی‌های سیاسی و رسانه‌ای درباره اینکه سکان اداره وزارتخانه‌ها، نهادها و سازمان‌های مهم دولت چهاردهم در اختیار کدامیک از چهره‌های نام‌آشنا قرار می‌گیرد یا به بیان دقیق‌تر کدامیک از وزیران و معاونان وزیر در دولت‌های سازندگی، اصلاحات و اعتدال قرار است در دولت پزشکیان به «پاستور» بازگردند. آن هم در حالی که مسعود پزشکیان پیش از برگزاری انتخابات و به‌ویژه پس از پیروزی در رقابت سیاسی، به دفعات تاکید کرده بود که بنای کارش در دولت مبتنی‌بر نگاه و رویکردی کارشناسی است و طبیعتا در نخستین گام که همان تشکیل کابینه باشد نیز بر همین پایه، گام برخواهد داشت. رسانه‌ها و ناظران بیرون دولت جدید اما از آنجا که از روسای جمهور پیشین نیز عیناً همین تاکیدات را شنیده بودند و در عمل، نظاره‌گر رویه‌ای دیگر در روند تشکیل کابینه بودند، این بار هم به آنچه ازسوی رییس‌جمهور منتخب و نزدیکانش مطرح می‌شد، اعتماد نکرده و با نگاهی به الگوهایی که دولت‌های پیشین را شکل داده بود، به گمانه‌زنی در ارتباط با چند و چون کابینه چهاردهم پرداختند.
به گزارش اقتصاددان به نقل از جهان‌صنعت ، با این همه اما رویه‌ای که مسعود پزشکیان در روزهای پایانی هفته‌ای که گذشت، بار دیگر بر آن تاکید کرد، همان بود که در ایام تبلیغات و کارزار انتخاباتی‌اش می‌گفت. این در حالی بود که پیگیری‌ها از چندنفر از اعضای ستاد انتخاباتی پزشکیان و کسانی که در روزهای پیشین و پس از پیروزی او در انتخابات ریاست‌جمهوری، از نزدیک در جریان روند تشکیل کابینه و مدیریت امور هستند، نشان از این داشت که آنچه رسانه‌ها در این روزهای پس از انتخابات درخصوص ترکیب کابینه می‌گویند، چندان ارتباطی با واقعیتی که بر جلسات پزشکیان و همراهانش در دولت در حال تاسیس حاکم شده، ندارد. نکته‌ای که از قضا در یکی از گزارش‌های هفته گذشته نیز بازتاب یافت. گزارشی که با تیتر «کابینه رسانه‌ای» به‌عنوان تیتر نخست شماره روز سه‌شنبه هفته گذشته این مطبوعه منتشر و در آن تاکید شد که نباید به آنچه طی این روزها در رسانه‌ها در ارتباط با ترکیب و چینش کابینه چهاردهم مطرح می‌شود، اعتماد کرد و برای یافتن واقعیت در این خصوص لازم است اندکی دندان روی جگر بگذاریم و منتظر بمانیم؛ انتظاری که از قضا چندان هم به درازا نکشید و هنوز هفته به پایان نرسیده بود، اخبار تازه‌ای از دفتر رییس‌جمهور منتخب آمد که نشان داد آنچه در آن گزارش سه‌شنبه هفته گذشته به نقل از سخنگوی ستاد انتخاباتی پزشکیان، سخنگوی جبهه اصلاحات ایران و البته منابع آگاه نزدیک به رییس‌جمهور منتخب مطرح کرده بود، به واقعیت نزدیک بوده است.
گام نخست پزشکیان در تشکیل کابینه کارشناسی
«دفتر رییس‌جمهور منتخب در نامه‌ای از نهادهای مدنی، انجمن‌های علمی، احزاب، جریان‌ها و شخصیت‌های سیاسی با گرایش‌های متفاوت درخواست کرد که پیشنهادهایشان را برای انتخاب اعضای کابینه دولت چهاردهم ارائه کنند»؛ این لید خبری بود که انتهای هفته‌ای که گذشت، روی خروجی خبرگزاری‌ها رفت و نشان داد مسعود پزشکیان دست‌کم تا اینجای کار، به آنچه در جریان کارزار انتخاباتی خود در راستای اداره دولت برپایه نگاه و رویکرد کارشناسی مطرح می‌کرد، پایبند مانده است. بنابر آنچه به‌عنوان نامه دفتر رییس‌جمهور منتخب منتشر شد، مسعود پزشکیان برای انتخاب باصلاحیت‌ترین همکاران در دولت چهاردهم (اعم از وزیران، معاونان و روسای سازمان‌های بزرگ دولت) به مشورت و مشارکت انجمن‌ها و نهادهای علمی و تخصصی، سازمان‌های مردم‌نهاد و احزاب باور و نیاز دارد. درنتیجه دفتر رییس‌جمهور منتخب این نامه را برای رؤسای انجمن‌های علمی، نهادهای مدنی، اتاق بازرگانی، احزاب اصلاح‌طلب، احزاب مطرح جریان اصولگرایی، شخصیت‌های ملی و رقبای انتخاباتی رییس‌جمهور منتخب ارسال کرده است. دفتر رییس‌جمهور منتخب که در بخشی از این نامه به تشریح سازوکار شفاف انتخاب اعضای دولت پرداخته، همچنین تاکید کرده که «در ترکیب کابینه ایجاد وفاق ملی، فراگیر شدن شمول دولت، ارتقای کارآمدی، ورود چهره‌های نو، کاهش میانگین سنی اعضای دولت و حضور زنان و نمایندگانی از جامعه متنوع ایران مورد توجه جدی است.» دفتر رییس‌جمهور منتخب بر این اساس خواستار آن شده که مخاطبان این نامه «گزینه‌های پیشنهادی خود برای عضویت در دولت را به همراه رزومه سرفصل اهداف و رویکردهای موردنظر در حد یک صفحه تا پایان وقت اداری روز یکشنبه ۲۴تیرماه ۱۴۰۳ ارسال کنند.
گام دوم پزشکیان؛ صدور نخستین حکم برای ظریف
اما ساعتی از انتشار این خبر نگذشته بود که دومین خبر نیز روی خروجی خبرگزاری‌ها رفت. خبری که از نخستین حکم مسعود پزشکیان برای محمدجواد ظریف حکایت داشت و طی آن، این دیپلمات کارکشته از سوی رییس‌جمهور منتخب به‌عنوان رییس شورای راهبری دوره انتقال دولت چهاردهم منصوب شد. خبری که باعث شد ظریف ازطریق حساب کاربری خود در توئیتر اقدام به انتشار بخشی از یکی از مصاحبه‌های اخیر خود کند و بدین وسیله درباره سازوکار انتخاب اعضای کابینه توضیح دهد. او که در آن مصاحبه «شایعه اعمال فشار شخصیت‌هایی چون آقای خاتمی در روند تشکیل کابینه چهاردهم» را «شدیدا تکذیب» کرده بود، در ادامه گفته بود: «اصولا این شایعات با رفتار بزرگ‌منشانه آقای خاتمی سازگاری ندارد.» ظریف که در این مدت به دفعات ازسوی برخی منابع رسانه‌ای به‌عنوان معاون اول احتمالی رییس‌جمهور جدید معرفی شده، درباره «گمانه‌زنی‌ها پیرامون روند تعیین اعضای کابینه دولت چهاردهم» توضیح داد و گفت: «تاکنون هیچ نامزدی برای هیچ پستی ازجمله معاون اول حتی بررسی هم نشده است. روند بررسی‌ها پس از دریافت پیشنهادهای سمن‌ها (سازمان‌های‌مردم‌نهاد)، انجمن‌های علمی، انجمن‌های صنفی و بخش خصوصی شروع می‌شود.» این دیپلمات کارکشته با تاکید بر زمان اندک از موعد ارسال فراخوان دفتر رییس‌جمهور منتخب، اعلام کرد: «روسای کمیته‌ها با بنده جلسه دارند تا روش کار معلوم شود و در طول هفته اعضای کمیته‌ها با جناب آقای دکتر پزشکیان دیدار می‌کنند تا اولویت‌های دولت چهاردهم را از زبان ایشان بشنوند.» رییس شورای راهبری دوره انتقال دولت چهاردهم همچنین با تاکید موکد بر اینکه «روند بررسی نامزدها به‌صورت کاملا شفاف شروع خواهد شد و ان‌شاءالله تا پایان تیرماه به نتیجه خواهد رسید»، از همه رسانه‌ها، نامزدها، دوستان و طرفداران‌شان تقاضا کرد که «از دامن زدن به شایعات و طرح اسامی که نه‌تنها هیچ پایه و اساسی ندارد، بلکه تنها باعث خدشه‌دار شدن اعتماد عمومی به روند می‌شود، خودداری کنند.» ظریف همچنین شهروندان را خطاب قرار داد و از آنان تقاضا کرد که «اصلا به این خبرسازی‌ها توجه نفرمایند!»
دغدغه اعضای ستاد پزشکیان؛ ایران برای همه ایرانیان
رییس‌جمهور منتخب و نزدیکان و همکارانش که در روزهای پایانی هفته گذشته، بسیار پرکار بودند، همچنین در مراسمی که پیش از نیمروز پنجشنبه هفته گذشته در سالن اجلاس سران و به‌منظور «دیدار و تقدیر مسعود پزشکیان از اعضای ستادهای انتخاباتی استان تهران» برگزار شد، گردهم آمدند و درباره مسائل مختلف ازجمله چندوچون تشکیل کابینه به گفت‌وگو و اظهارنظر پرداختند؛ نشستی که در آن بهرام فیاضی، قائم‌مقام ستاد استان تهران مسعود پزشکیان، با تاکید بر اینکه «مردم از وعده‌ها ناامید و بیزارند»، اولین اقدام رییس‌جمهور منتخب که همان «تشکیل کارگروه‌های تعیین وزیران و کابینه» بود را «امیدبخش» خواند. او همچنین گفت: «مردم از دروغ خسته و فراری هستند. مردم نفاق را می‌فهمند. مردم از تکرار خسته‌اند؛ از تکرار راه‌های تجربه‌شده. مردم از بی‌حاصلی و بی‌ثمری به تنگ آمده‌اند.» فیاضی همچنین رییس‌جمهور منتخب را خطاب قرار داد و گفت: «آقای پزشکیان! شما در طول مبارزات انتخاباتی خود از کلیدواژه‌هایی استفاده کردید که نباید به‌راحتی از کنار آن گذشت. «معجزه گفت‌وگو» یکی از آن کلیدواژه‌هاست. کلیدواژه‌ای که آیین آن گویی به فراموشی مطلق رفته است؛ امید، هم‌سفره‌گی با مردم، رفع تبعیض، پاک‌دستی و ایجاد وحدت ملی و البته پیاده‌سازی برنامه‌های نظام، همگی کلیدواژه‌های مصرح شما در گفت‌وگوهای‌تان بوده است که امید آن می‌رود تحقق یابند.» او گفت: «رسالت اصلی شما به‌عنوان طبیبی برآمده از آرای مردم، احیای این پیکر بی‌جان است. بازگرداندن نبض حیات و نشاندن دوباره لبخند بر لبان جامعه است. بازگرداندن امید در دل دردکشیدگان و رنج‌دیدگان است. این امر محقق نخواهد شد؛ مگر با دلجویی از همه آسیب‌دیدگان، نرم‌خویی و نرم‌گویی با مردم، محق دانستن آنها در اداره امور کشور، سهیم کردن مردم در دستاوردها و شادی‌ها، تقسیم درست و عادلانه دستاوردها، رفع تبعیض و ایجاد امکان دسترسی برابر برای همه گروه‌ها به فرصت‌ها.» همچنین الهام فخاری در قامت سخنگوی ستاد استان تهران ضمن تاکید بر اینکه «نیازهای امروز ایران و ایرانیان ریشه در وضعیت اقتصادی و سیاسی دارد»، به چند سرفصل بنیادی دیگر اشاره و ازجمله تاکید کرد که «بهبود زندگی اجتماعی با بهزیستی روانی شهروندان در پیوند است.» او همچنین گفت: «قدرت واقعی، درک متقابل و تلاش برای آموختن است.» فخاری همچنین با اشاره به دوگانه «اقلیت یا اکثریت»! تاکید کرد که هیچ‌یک از این دو مساله نیست و مساله بنیادی و اصلی، «شهروندی» است. او گفت: «فشار برای یکسان‌سازی در ایران ریشه فرهنگی دیرین دارد، مساله فقط چالش این چند سال نیست. این رویکرد دستوری که به‌ویژه ازسوی برخی مدیران دولت مستقر دنبال می‌شد به تنش و گاهی درگیری اجتماعی، اقتصادی و به‌ویژه در مورد زنان و جوانان انجامید. چنانکه دیدیم و می‌دانیم این کشمکش با رویدادهای تلخ، تحقیرآمیز و تند همراه شد تا جایی که زنجیره‌ای هولناک از برخوردها و تنش‌های آسیب‌زا برای کسب‌وکارها در شرایط بسیار سخت اقتصادی امروز رقم زد.»
علی تاجرنیا در سخنانی در این مراسم گفت: «فریادمان بازگشت به زندگی و تلاش‌مان برای ایران بود.» این عضو ارشد ستاد پزشکیان در استان تهران در ادامه پزشکیان را خطاب قرار داد و گفت: «آقای پزشکیان! ما از شما می‌خواهیم صدای بی‌صدایشان باشید، تا بتوانیم در پایان این چهارسال ۵۰درصدی را که رای ندادند، به صحنه سیاسی کشور و آشتی با دولت مستقر برگردانیم. مردم می‌خواهند زندگی کنند! بیایید ذهن آنان را با دعواهای سیاسی و عمر آنان را با اتلاف انرژی در صف‌های طولانی بوروکراسی به اتلاف نکشانیم.»
تاجرنیا گفت: «از شما می‌خواهیم تمام‌قد در مقابل سفارت‌نوردان، ریاکاران، خالص‌سازان و تمامیت‌خواهان و کاسبان تحریم و عوامل فیلترینگ ایستادگی کنید؛ ما انتظار داریم حفظ کرامت زنان و دختران سرزمین‌مان بیش از پیش نگه داشته شود.» این چهره سیاسی اصلاح‌طلب تصریح کرد: «ما ایران را برای همه ایرانیان می‌خواهیم؛ فارغ از نژاد و قومیت و جنسیت و دین و مذهب. و این یعنی همدلی و گره‌گشایی؛ و گره‌گشایی محقق نخواهد شد جز از معبر اقتصاد و صنعت!» او همچنین با تاکید بر اهمیت «شفافیت» گفت: «این شفافیت نه در پستوها حاصل می‌شود و نه در تاریکخانه‌های هوادار اقتصاد رانتی.» او همچنین اقدام دیگری را که می‌تواند منجربه تمایز عملکرد دولت چهاردهم با دولت‌های پیشین شود، «اقدام اثربخش دولت چهاردهم در حوزه‌های نهادی، بازگرداندن استقلال آنها و به تبع آن فعال‌سازی ظرفیت‌های مغفول و در حوزه‌های کلان اقتصادی عدم مداخله و پرداختن به حوزه‌های نظارتی و راهبری» خواند و گفت: «ما بیش و پیش از هر چیز نیازمند همدلی، همراهی، همزبانی و در نتیجه هم‌افزایی هستیم؛ و این محقق نخواهد شد مگر از طریق وفاق ملی و سامان‌بخشی به گفت‌وگوهای بین‌نسلی؛ تجربه‌اندوخته‌ها و استخوان‌خوردکرده‌های عرصه‌های سیاسی و اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی است.»
تمجید اصولگرایان از رییس‌جمهور منتخب
به هر تفسیر حال در شرایطی وارد هفته جدید می‌شویم که انتظار می‌رود تا پایان این هفته شاهد انتشار نخستین اخبار درخصوص کابینه چهاردهم باشیم. هرچند تا همین جای کار نیز روند اقدامات رییس‌جمهور منتخب موجب امیدواری برخی ناظران شده است. چنانکه دیروز محمد مهاجری، روزنامه‌نگار و تحلیلگر سیاسی اصولگرا در توئیتی در این رابطه نوشت: «رفتار مردمی و خاضعانه و نیز گفتار محکم و صریح آقای پزشکیان در چند روز اخیر کاملا نشان داد او از مرحوم شهید رییسی در تواضع و مردم‌داری و ساده‌زیستی خیلی جلوتر است. اخبار این روزهای او را که می‌بینیم، دندان قروچه می‌گیریم بعضی از ما اصولگراها!»
مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.
ع
