دکتر سید حسین موسویان استاد دانشگاه پرینستون امریکا با درج یادداشتی در اقتصاددان نوشت :کو گوش شنوا
10 اصل برای حل بحران سوریه و عواقب سیاستهای منفی ترامپ علیه ایران به گفته حسین موسویان
«دکترسید حسین موسویان» استاد دانشگاه پرینستون آمریكا در خرداد سال 1396در واشینگتن و در مصاحبه با موسسه مطالعاتی كارنگی به معرفی 10 اصل برای حل بحران سوریه و عواقب سیاست های منفی ترامپ علیه ایران پرداخت .
موسویان درپاسخ به اینكه آیا فكرمی كند كه بحران سوریه یك راه حل سیاسی داشته باشد یا اینكه به یك وضعیت دوگانه ای ختم خواهد شد كه هم دولت سوریه و هم گروههای مسلح مستقر باقی بمانند؟ گفت :متاسفانه من درمورد راه حل سیاسی خوشبین نیستم.فكرمی كنم بحران ادامه یافته وبدتر هم خواهد شد و درشرایط فعلی من شانسی برای صلح واقعی درسوریه نمی بینم.
وی ادامه داد :اگر یك اراده واقعی وصادقانه برای راه حل سیاسی وجود داشته باشد، می توان در قالب یك فرمول قابل قبولی، بحران سوریه را ظرف كمتر از یكسال حل كرد.
پژوهشگر دانشگاه پرینستون تصریح كرد :روسیه و آمریكا دوقدرت كلیدی جهانی و ایران،عربستان،مصروتركیه چهارقدرت موثرمنطقه ای هستند كه می توانند درنشستی ابتدا درمورد عناصر و اصول وضعیت پایانی بحران سوریه توافق كنند. درمورد بحران هسته ای هم ابتدا اصول و عناصر اصلی راه حل نهایی توافق شد بعد طرف ها هجده ماه درمورد جزییات مذاكره كردند.
موسویان در این رابطه به اصول ده گانه مذكور برای حل بحران سوریه اشاره نمود :
1-راه حل بحران سوریه از طریق دیپلماسی بدست خواهد آمد و نه جنگ.
2-راه حل باید برای همه طرفهای اصلی درگیر آبرومندانه باشد. این طرز تفكركه یك طرف بازنده و یك طرف برنده شود، كنار گذاشته شود. مثل توافق هسته ای بین ایران و قدرتهای بزرگ كه یك خروجی آبرومندانه برای همه طرفها بود.
3-همكاری مشترك جمعی جدی برای ریشه كن كردن تروریسم از سوریه. زیرا این خطر محدود به سوریه ای نیست كه امرور تروریست ها 60 درصد خاكش را دراشغال دارند، این خطری است كه امنیت عراق، یمن، افغانستان ، كشورهای منطقه و حتی اروپا و آمریكا را تهدید می كند.
4- حفظ تمامیت ارضی سوریه وجلوگیری ازتجزیه این كشور. زیرا اگر سوریه تجزیه شود،تاثیر مستقیم بر تمامیت ارضی كشورهای همسایه خواهد داشت.
5-جلوگیری از سقوط ارتش و نهادهای امنیتی سوریه. ما تجربه عراق را داریم كه بعد از فروپاشی ارتش و نهادهای امنیتی، آمریكا صدها میلیون دلار یا میلیاردها دلار برای تشكیل ارتشی جدید هزینه كرد. لیكن با حمله داعش، ثابت شد كه این تجربه شكست خورده ای است.
6- تشكیل حكومتی فراگیر. ایران وآمریكا دركنفرانس بن درسال 2001افغانستان درمورد همین اصل توافق كردند و پشتونها، سنی ها، تاجیك ها و شیعیان همه درحكومت جدید افغانستان مشاركت داشتند. درمورد عراق هم عملا همین اصل توافق شد. رییس جمهور كرد، نخست وزیر شیعه و رییس مجلس سنی است.
7-رای وخواست اكثریت مردم سوریه. اینكه ‘اسد باید برود’ یا ‘اسد باید بماند’ ربطی به قدرتهای منطقه و جهانی ندارد بلكه این تصمیمی است كه ملت سوریه باید بگیرد.
8-تامین مصونیت اقلیتها در سوریه. برای مثال علویها در اقلیت هستند و باید مصونیت و امنیت داشته باشند.
9- برگزاری انتخابات آزاد درسوریه تحت نظارت سازمان ملل تا اینكه مردم سوریه درمورد آینده خود ازجمله رییس جمهور و قانون اساسی تصمیم بگیرند.
10-یك بسته جامع كمكهای اقتصادی برای بازسازی سوریه، بازگشت آوارگان و سایر مسائل بشردوستانه. مشابه طرح مارشال برای اروپا بعد از جنگ جهانی دوم.
وی اشاره نمود:اینها 10 اصلی است كه می تواند به بحران و جنگ درسوریه خاتمه دهد. قدرتهای منطقه ای و جهانی می توانند از ابتدا روی این 10 اصل بعنوان اصول راه حل نهایی سوریه توافق كنند و بعد درمورد جزییات مذاكره كنند.
موسویان درپاسخ به این سوال كه راه حل آبرومندانه ازنظرایران چیست؟ خاطرنشان كرد :آنطوركه من درك می كنم مهمترین مسئله برای ایران، گروههای تروریستی تكفیری وهابی هستند كه نه تنها دشمن شیعه بلكه دشمن سنی و حتی اروپا و آمریكا هم هستند.
عضو سابق گروه مذاكره كننده هسته ای ابراز داشت :این گروههای تروریستی بیشتر از شیعه، سنی ها را كشته اند. لذا مسئله فرقه گرایی نیست. ادعای حكومت خلیفه مسلمین به این نحو كه فردی مثل البغدادی خلیفه مسلمین باشد و همه كشورها اسلامی تابع این خلیفه باشند، درواقع خطرناكترین است و ایران هم با این موضوع مبارزه می كند.
این پژوهشگر گفت :داعش صدها هزار سرباز ایدئولوژیك درسراسر جهان دارد و این خطر كلیدی است كه ایران درخط مقدم مبارزه با آن است. درغیر اینصورت ایران با اهل سنت مشكلی ندارد مثل افغانستان كه ایران از كرزای حمایت كرد با وجودیكه او سنی بود و پشتون. كرزای هم روابط معتدلی با همه طرفهای ذینفع داشت ازجمله با ایران و عربستان و آمریكا و روسیه.
در این مورد كه ترامپ دردیدگاه مردم ایران چگونه است؟، موسویان تصریح كرد :درایران این درك عمومی وجود دارد كه آمریكا بدنبال تغییر رژیم است. این برداشت هم دلایل متعددی دارد ازجمله حمایت آمریكا از تجاوز صدام به خاك ایران، حمایت امریكا ازكاربرد سلاحهای شیمیایی صدام علیه ایران، انواع و اقسام تحریمهای اقتصادی، جنگ مخفی علیه ایران،جنگ سایبری علیه ایران، ترور دانشمندان هسته ای ایران و موارد متعدد دیگر.
وی افزود:منتهی اوباما در دوردوم ریاست جمهوریش رسما اعلام كرد كه بدنبال تغییر رژیم درایران نیست و حاضر است بدون هرگونه پیش شرطی با ایران درمورد اختلافات گفتگو كند. بعد او درمورد هسته ای با ایران گفتگو كرد و توافقی بدست آمد كه به حق ایران درمورد داشتن غنی سازی و آب سنگین و بهره مندی از تكنولوژیهای صلح آمیز هسته ای احترام گذاشت و ایران هم تضمینهای لازم درمورد صلح آمیز بودن و شفافیت كامل برنامه هسته ای اش راداد.
موسویان ادامه داد :این روش باعث شد كه عده ای درایران، نه همه، به این فكرافتادند كه آیا این برخورد آمریكا به این معنی است كه واشنگتن درسیاستهای خود واقع بین تر شده و با این مسیر آماده است كه از طریق گفتگو سایر اختلافات را حل كند، منافع مشروع ایران را درمنطقه به رسمیت بشناسد و درمسیر همكاری مشترك برای حل معضلات قدم بردارد؟
پژوهشگر مذكور اشاره داشت :شما خاطرتان هست كه دركنار مسئله هسته ای مسایل دیگری از جمله تبادل برخی از زندانیان، بخشی از اختلافات مالی گذشته هم حل شد و ایران هم در آزادی 16 ملوان آمریكایی كه غیر قانونی وارد آبهای ایران شده بودند، حسن نیت بخرج داد و آنها را آزاد كرد یا اینكه بعد از چهل سال، بویینگ قرارداد فروش هواپیمای مسافربری به ایران امضاء كرد. این مسیر شانسی برای بهبود روابط بود.
موسویان گفت :وقتی ترامپ وارد كارزار انتخاباتی شد، ابتدا یك حرفهایی زد كه مثبت بود. او گفت كه من بدنبال تغییر رژیم در كشورها نخواهم بود، یا اینكه گفت اولویت من مبارزه با داعش خواهد بود و نه حذف اسد. اما وقتی رییس جمهور شد، كار با ایران را از اعمال تحریمهای جدید شروع كرد. كنگره هم درصدد افزایش تحریم هاست. ترامپ دستور منع ورود مسلمانان ازهفت كشور اسلامی از جمله ایران را صادر كرد. این رفتار یك عقب گرد بود و الان همه درایران معتقدند كه ترامپ دنبال تغییر رژیم در ایران است.
در این سوال كه این وضعیت چه تاثیری درمورد بحران سوریه خواهد داشت؟ ، موسویان گفت :نتیجه سیاستهای ترامپ این است كه ایران به مقابله با نفوذ آمریكا در منطقه ادامه خواهد داد و حاضر به هیچ نوع همكاری هم نخواهد بود.
مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.
ع
