عوامل پیشرفت های چین در حوزه هایتک
میثم عباسی- مرکز تحقیقات صنایع هوشمند و انرژی های نوین و عضو شورای سردبیری با درج یادداشتی در اقتصاددان نوشت : چین، بهعنوان یکی از قدیمیترین تمدنهای جهان، در طول تاریخ دستخوش تحولات گستردهای بوده است. اما در چند دهه اخیر، این کشور نه تنها به یک قدرت اقتصادی تبدیل شده، بلکه در عرصه فناوری نیز به یکی از پیشروان جهانی مبدل گشته است. جهش فناوری چین، بهویژه در حوزههایی مانند هوش مصنوعی، رباتیک، فناوریهای ارتباطی و بیوتکنولوژی، توجه جهانیان را به خود جلب کرده است. در این مقاله، به بررسی مختصر تاریخچه جهش فناوری در چین و عوامل موفقیت شرکتهای چینی در دستیابی به پیشرفتهای جهشی، بهویژه در زمینه هوش مصنوعی، میپردازیم.
تاریخچه جهش فناوری در چین
چین در طول تاریخ خود، دورههای مختلفی از پیشرفت و رکود فناوری را تجربه کرده است. در دوران باستان، این کشور بهعنوان مهد اختراعاتی مانند کاغذ، باروت، قطبنما و چاپ شناخته میشد. اما در قرنهای اخیر، بهویژه در دوران انقلاب صنعتی، چین از غرب عقب افتاد. پس از تأسیس جمهوری خلق چین در سال ۱۹۴۹، این کشور تلاش کرد تا با سیاستهای صنعتیسازی، خود را به سطح جهانی برساند. با این حال، واقعاً از دهه ۱۹۸۰ به بعد بود که چین با اجرای اصلاحات اقتصادی و بازگشایی به روی جهان، مسیر رشد فناوری خود را بهطور جدی آغاز کرد.
در دهه ۱۹۹۰، چین با سرمایهگذاری گسترده در زیرساختهای فناوری و آموزش، پایههای لازم برای جهش فناوری را بنا نهاد. این دوره شاهد ظهور شرکتهای فناوری بزرگی مانند هواوی، علیبابا و تنسنت بود که بعدها به بازیگران اصلی عرصه فناوری جهانی تبدیل شدند. در قرن بیستویکم، چین با تمرکز بر نوآوری و تحقیق و توسعه (R&D)، بهسرعت در حال تبدیل شدن به یک ابرقدرت فناوری بود.
عوامل کلیدی در جهش فناوری چین
۱. سیاستهای حمایتی دولت : دولت چین با تدوین برنامههای بلندمدت مانند “ساخت چین ۲۰۲۵” و “برنامه ملی توسعه هوش مصنوعی”، نقش کلیدی در تسریع رشد فناوری ایفا کرده است. این برنامهها با هدف کاهش وابستگی به فناوریهای خارجی و تبدیل چین به یک رهبر جهانی در فناوریهای پیشرفته طراحی شدهاند.
۲. سرمایهگذاری گسترده در تحقیق و توسعه : چین در سالهای اخیر بهطور قابل توجهی بودجه تحقیق و توسعه خود را افزایش داده است. در سال ۲۰۲۰، این کشور بیش از ۲٫۴ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را به R&D اختصاص داد، که این رقم در مقایسه با بسیاری از کشورهای توسعهیافته بسیار قابل توجه است.
۳. تأکید بر آموزش و نیروی انسانی : چین با سرمایهگذاری در آموزش عالی و تربیت نیروی متخصص، توانسته است یک پایگاه قوی از مهندسان، دانشمندان و متخصصان فناوری ایجاد کند. دانشگاههای برتر چین، مانند دانشگاههای پکن و چینهوا، بهطور مداوم در رتبهبندیهای جهانی حضور دارند.
۴. اکوسیستم نوآوری : چین با ایجاد پارکهای فناوری، مراکز نوآوری و شتابدهندههای استارتآپی، بستری مناسب برای رشد شرکتهای فناوری فراهم کرده است. شهرهایی مانند شنژن بهعنوان قطبهای فناوری جهانی شناخته میشوند.
۵. همکاری بین بخش دولتی و خصوصی : در چین، همکاری نزدیک بین دولت و شرکتهای خصوصی به پیشرفت سریع فناوری کمک کرده است. شرکتهایی مانند هواوی و علیبابا با حمایت دولت، توانستهاند بهسرعت رشد کنند و در عرصه جهانی رقابت کنند.
پیشرفتهای جهشی در حوزه هوش مصنوعی
هوش مصنوعی (AI) یکی از حوزههایی است که چین در آن به پیشرفتهای چشمگیری دست یافته است. این کشور با تدوین برنامههای ملی و سرمایهگذاریهای کلان، توانسته است خود را بهعنوان یکی از رهبران جهانی در این زمینه مطرح کند. برخی از عوامل موفقیت چین در حوزه هوش مصنوعی عبارتند از:
۱. دادههای عظیم : چین با جمعیت بیش از ۱٫۴ میلیارد نفر، دسترسی به حجم عظیمی از دادهها را دارد. این دادهها به شرکتهای چینی اجازه میدهد تا الگوریتمهای هوش مصنوعی خود را بهطور مداوم بهبود بخشند.
۲. شرکتهای پیشرو : شرکتهایی مانند Baidu، Tencent و Alibaba در توسعه فناوریهای هوش مصنوعی پیشرو هستند. بهعنوان مثال، Baidu در توسعه خودروهای خودران و سیستمهای تشخیص صدا پیشرفتهای قابل توجهی داشته است.
۳. کاربردهای گسترده : هوش مصنوعی در چین در حوزههای مختلفی مانند سلامت، آموزش، حملونقل و امنیت بهکار گرفته میشود. بهعنوان مثال، سیستمهای تشخیص چهره در چین بهطور گسترده در نظارت و امنیت عمومی استفاده میشوند.
۴. حمایت دولت : دولت چین با ارائه تسهیلات مالی و ایجاد مراکز تحقیقاتی، به شرکتها و استارتآپهای فعال در حوزه هوش مصنوعی کمک کرده است.
چالشها و آینده جهش فناوری در چین
با وجود پیشرفتهای چشمگیر، چین با چالشهایی نیز مواجه است. تنشهای تجاری با ایالات متحده، محدودیتهای دسترسی به فناوریهای پیشرفته و نگرانیهای اخلاقی در مورد استفاده از هوش مصنوعی از جمله این چالشها هستند. با این حال، چین با ادامه سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه و تقویت همکاریهای بینالمللی، بهطور مداوم در حال پیشبرد مرزهای فناوری است.
در آینده، انتظار میرود چین بهعنوان یکی از پیشروان جهانی در حوزههایی مانند هوش مصنوعی، فناوریهای کوانتومی و انرژیهای تجدیدپذیر نقش پررنگتری ایفا کند. شرکتهای چینی نیز با نوآوری و تطبیقپذیری، بهطور مداوم در حال گسترش حضور خود در بازارهای جهانی هستند.
نتیجهگیری
جهش فناوری در چین نتیجه ترکیبی از سیاستهای هوشمندانه دولت، سرمایهگذاریهای کلان در تحقیق و توسعه، و تلاشهای شرکتهای نوآور است. این کشور با تمرکز بر حوزههایی مانند هوش مصنوعی، توانسته است بهسرعت به یکی از پیشروان جهانی تبدیل شود. با وجود چالشها، آینده فناوری در چین روشن به نظر میرسد و این کشور بهطور قطع نقش مهمی در شکلدهی به آینده فناوری جهان خواهد داشت.
مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.
ع