مصرف کل برق چین طی ماه جولای برای نخستین بار از مرز 1 تریلیون کیلووات ساعت فراتر رفت و به 1.02 تریلیون کیلووات ساعت رسید؛ این رقم نسبت به مدت مشابه سال قبل 8.6 درصد افزایش نشان میدهد. به طور کلی، مصرف برق یکی از مستقیمترین شاخصها برای سنجش پویایی اقتصاد به شمار میرود.
این نخستین بار در جهان است که یک کشور در یک ماه مصرف برقی بالاتر از 1 تریلیون کیلووات ساعت را تجربه میکند. در ظاهر، این اتفاق نتیجه ترکیب دمای بالای هوا و فعالیت اقتصادی پرقدرت است؛ اما در لایهای عمیقتر، نشانهای روشن از شتاب چشمگیر و تحول بنیادین در مسیر توسعه با کیفیت بالای اقتصاد چین محسوب میشود.
رسیدن به چنین سطحی از مصرف برق نتیجه تعامل همزمان پویایی اقتصادی چین و انعطافپذیری نظام تأمین انرژی این کشور است. مصرف برق اغلب بهعنوان «فشارسنج» فعالیتهای اقتصادی معرفی میشود. در کنار این رکورد بیسابقه، اعتماد سرمایهگذاران خارجی به اقتصاد چین نیز رو به افزایش است: صندوق بینالمللی پول (IMF) پیشبینی رشد اقتصادی چین در سال جاری را 0.8 درصد بالا برد و شاخص ترکیبی شانگهای به بالاترین سطح خود در نزدیک به یک دهه گذشته رسید.
پشت عدد یک تریلیون کیلووات ساعت، آزمونی بزرگ از توان ساخت و زیرساختهای انرژی چین وجود دارد که این کشور با موفقیت پشت سر گذاشت؛ زیرا در مواجهه با بارهای بسیار بالای ناشی از گرمای شدید ماه جولای، اشکال مختلف انرژی هماهنگ عمل کردند و عرضه پایدار برق را تضمین کردند.
اگر به صنایع مختلف نگاه کنیم، همزمانی رشد کلی و بهینهسازی ساختاری بهطور ویژه نمایان است. مصرف برق در بخش اقتصاد اولیه (کشاورزی و منابع طبیعی) 20.2 درصد افزایش یافت و این نشاندهنده روند تازه در نوسازی کشاورزی است. استفاده گستردهتر از تجهیزات برقی، مانند سیستمهای هوشمند آبیاری، چهره کشاورزی سنتی را دگرگون میکند. در بخش ثانویه (صنایع و تولید)، که ستون اصلی مصرف برق به شمار میرود، رشدی قابل توجه در صنایع پیشرفته و تولید تجهیزات ثبت شد؛ در حالی که مصرف برق صنایع سنتی با انرژیبر بالا کاهش یافت. این روند «افزایش در یک بخش و کاهش در بخش دیگر» تأییدکننده ارتقاء پیوسته صنعتی به سمت پیچیدگی و هوشمندی بیشتر است. در بخش سوم (خدمات) نیز رشد تقاضای برق در خدمات اینترنتی و خدمات شارژ و تعویض باتری نشاندهنده گسترش روزافزون اقتصاد دیجیتال و حملونقل سبز است. تغییرات در ساختار مصرف برق گواهی روشن بر ارتقاء ساختار صنعتی است و نشان میدهد اقتصاد چین به سمت مسیری پایدارتر در حرکت است.
مقیاس بیسابقه مصرف برق در چین از زاویه دیگری نیز اهمیت دارد: این رشد بر پایه گذار سبز انرژی بنا شده است. طی ماه جولای سهم تولید برق از منابع تجدیدپذیر به میزان قابل توجهی افزایش یافت؛ تولید برق بادی، خورشیدی و زیستتوده رشدی سریع را تجربه کرد و سهم آنها به یک چهارم کل تولید برق رسید.
بر اساس دادههای شورای برق چین، مصرف برق طی ماه جولای در چهار صنعت اصلی پرمصرف انرژی (ذوب و نورد فلزات آهنی، تولید محصولات معدنی غیرفلزی، ذوب و نورد فلزات غیرآهنی و تولید مواد و محصولات شیمیایی) مجموعا 0.5 درصد رشد داشت. اخیراً یک کارشناس اقلیمشناس آمریکایی توقف انتشار کربن در چین را «لحظهای با اهمیت جهانی» توصیف کرده و گفته است: این نشان میدهد که یک کشور میتواند همزمان با رشد اقتصادی، انتشار گازهای گلخانهای را نیز کاهش دهد.
چین در سال 2015 بهطور تاریخی مشکل دسترسی سراسری به برق برای شهروندان فاقد برق را حل کرد. در سال 2025 این کشور به نخستین کشور جهان بدل شد که مصرف برق ماهانه آن از 1 تریلیون کیلووات ساعت فراتر رفت. طی یک دهه گذشته، چین امنیت انرژی خود را تثبیت کرده، ترکیب انرژی را بهطور مستمر بهینه ساخته و مصرف ماهانه برق خود را دو برابر کرده است. اکنون مصرف برق یک ماهه چین برابر با کل مصرف سالانه برق همه کشورهای عضو اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا (آسهآن) است. برخی مؤسسات پیشبینی کردهاند که مصرف سالانه برق چین در سال جاری میلادی 5 تا 6 درصد افزایش خواهد یافت و تا سال 2030 از 13 تریلیون کیلووات ساعت فراتر خواهد رفت.
افزایش مداوم مصرف برق جایگاه ویژه چین را در عرصه انرژی و اقتصاد جهانی برجسته میکند. دادههای مصرف برق صرفاً یک منحنی رشد نیستند؛ بلکه بازتابی روشن از تغییر عمیق نقشه اقتصادی چین از رهگذر برقرسانی و دیجیتالیشدن است.
چین با شتاب به سمت «برقرسانی پرسرعت» حرکت میکند؛ فرآیندی که هم صنعت و هم زندگی اجتماعی را متحول میسازد. مصرف برق خانوارهای شهری و روستایی چین طی ماه جولای 18 درصد افزایش یافت و استانهایی همچون ههنان (مرکز چین) و شانشی (شمال چین) با رشد بیش از 30 درصدی روبرو شدند. این رشد تنها ناشی از گرمای هوا نیست، بلکه بیانگر پذیرش گسترده محصولات برقی نیز هست. در پشت این تغییر، دگرگونی سبک زندگی قرار دارد: استفاده از دستگاههای تهویه مطبوع، خودروهای برقی و تجهیزات خانه هوشمند به بخشی از زندگی روزمره مردم تبدیل شده است.
شنجن اکنون نخستین شهر جهان است که تعداد ایستگاههای شارژ آن از پمپبنزینها بیشتر است و شهرک تولید ابری هانگجو نیز با موفقیت از یک کارخانه فولاد کوره الکتریکی به مجموعهای نوین تبدیل شده است؛ این نمونهها بیانگر ادغام عمیق توسعه سبز و ارتقاء هوشمند در کل زنجیره صنعتی هستند.
حرکت چین به سوی «برقرسانی پرسرعت» اهمیتی فراتر از مرزهای ملی دارد و پیامدهای جهانی قابل توجهی را به دنبال میآورد. نخست اینکه نشان میدهد یک اقتصاد بزرگ میتواند در عین پیشبرد گذار سبز، رشد اقتصادی خود را نیز حفظ کند و الگویی واقعی برای کشورهایی باشد که در حال بررسی مسیرهای توسعه کمکربن هستند. دوم اینکه این سطح عظیم از تقاضا به بلوغ سریعتر فناوریهای نوین انرژی یاری میرساند، هزینهها را کاهش میدهد و به سود بازارهای جهانی است.
و در نهایت، تلاشهای چین برای پاکسازی و بهینهسازی ساختار انرژی خود اطمینان بیشتری به حکمرانی جهانی اقلیم و امنیت انرژی میبخشد. به بیان دیگر، نقطه عطف 1 تریلیون کیلووات ساعت نه فقط یک دستاورد مهم برای اقتصاد چین است، بلکه فرصتی مشترک برای گذار سبز جهانی و رشد پایدار به شمار میرود.
ز