دولتمردان چهاردهم گام مهم و تاریخی برای نجات پارس‌جنوبی از افت فشار را برداشتند؛ با امضای قراردادی که می‌تواند تولید گاز در سال آینده را بیشتر کرده تا ناترازی‌هایی که در سال‌های اخیر گریبان صنعت را گرفته، مرتفع شود. رییس‌جمهور هم قول داد که این اتفاق به فصل تازه‌ای از توسعه و بهره‌برداری از صنعت گاز منجر شود.
قرارداد طرح فشارافزایی میدان گازی پارس‌جنوبی به ارزش حدود ۱۷میلیارد دلار است و با آنچه در سال گذشته توسط دولت سیزدهم به امضا رسید، متفاوت است. در قرارداد سال گذشته که بیشتر نمادین بود، 20میلیارد دلار هدف گذاری شده بود و در قرارداد جدید این رقم واقعی‌تر در نظر گرفته شده است. هرچند در قرارداد جدید همان شرکت‌های قبلی عهده‌دار مسوولیت فشارافزایی از پارس‌جنوبی هستند، با این وجود روش کار، مدت زمان اجرا و نحوه عملیات اجرایی این‌بار از پیش مورد توافق قرار گرفته است.
به گزارش اقتصاددان به نقل از جهان صنعت ، قرارداد جدید که میان شرکت ملی نفت ایران با شرکت‌های پتروپارس، قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا، اویک و مپنا امضا شده قرار است «جبران افت فشار»، «حفظ تولید حداکثری گاز»، «کاهش ناترازی گاز و بنزین» و «جلوگیری از مهاجرت گاز به قطر از این میدان مشترک» را دنبال کند.این قرارداد برای محکم کاری بیشتر در حضور رییس‌جمهور و مدیران ارشد صنعت نفت وارد فاز عملیاتی شده و آنطور که مقامات وزارت نفت می‌گویند، با اجرای این طرح افزون بر حفظ امنیت انرژی کشور، زمینه اشتغال ۱۷هزار نفر به‌صورت مستقیم و ۵۰هزار نفر به‌صورت غیرمستقیم فراهم می‌شود.
براساس برنامه‌ریزی انجام‌شده، میدان پارس‌جنوبی به هفت‌هاب فشارافزایی تقسیم می‌شود و برای هر هاب، حدود ۶۰هزار تن سازه ساخته می‌شود. در مجموع، ۴۲۰هزار تن سازه در این پروژه احداث می‌شود که ۷۰درصد از ملزومات آن از داخل کشور تامین می‌شود.
براساس این قراردادها، شرکت پتروپارس قرار است هاب‌های ۱ و ۷ را به ارزش حدود 8/4میلیارد دلار، قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا هاب‌های ۳ و ۶ به ارزش بیش از 9/4میلیارد دلار، شرکت مهندسی و ساختمان صنایع نفت (اویک) هاب‌های ۲ و ۵ به ارزش حدود 8/4میلیارد دلار و گروه مپنا (شرکت نیرپارس) هاب۴ به ارزش بیش از 36/2میلیارد دلار را اجرا کنند. در مجموع ارزش قرارداد این هفت هاب حدود ۱۷میلیارد دلار خواهد بود. آنطور که وزیر نفت می‌گوید، هزینه اجرای هر هاب حدود 5/2میلیارد دلار است که در مجموع حدود ۱۷میلیارد دلار برای اجرای طرح فشارافزایی نیاز است. پیش‌بینی شده که این سرمایه‌گذاری تا سال۱۴۳۵ حدود ۷۸۰میلیارد دلار به درآمد کشور اضافه کند. سکوهای فشارافزا با ظرفیت ۲میلیارد فوت‌مکعب قابلیت فشارافزایی به میزان ۹۰ بار دارند. هدف ایران این است که سکوی فشارافزا را در یاردهای ساحلی خود بسازد اما از آنجا که این سکو حدود ۲۰هزار تن وزن خواهد داشت و در ایران سابقه و تجربه مهندسی تفصیلی، ساخت و نصب سکو با وزن بیش از ۷هزار تن وجود ندارد بنابراین باید زیرساخت‌های موجود در کشور ارتقا داده شوند. با امضای این قرارداد، صنعت نفت ایران وارد مرحله‌ای جدید از بهره‌برداری پایدار از بزرگ‌ترین میدان گازی جهان می‌شود که نقش مهمی در تامین پایدار گاز و توسعه اقتصادی کشور خواهد داشت.
عبور به سلامت از زمستان سخت
پاییز و زمستان1403 که روزهای پایانی آن رو به اتمام است، برای دولت تازه نفس چهاردهم سخت گذشت اما مسعود پزشکیان، رییس‌جمهور با اذعان به اینکه در این سختی‌ها ناهماهنگی‌هایی هم از قبل وجود داشته، تاکید کرد: دنبال این نیستم که بگویم چه کسی مقصر است بلکه تا جایی که ممکن است برنامه‌ریزی کنیم تا این مشکلات حل شود.
رییس‌جمهور که بارها بابت قطع گاز از همه تولیدکنندگان و صنعتگران عذرخواهی کرده، بازهم با تکرار «عذرخواهی» گفت که نتوانستیم در زمستان از آنها به‌خوبی پشتیبانی کنیم اما با تلاش‌هایی که صورت گرفت مردم کشور بدون گاز نماندند. هرچند مردم نیز در فراخوان پویش ۲درجه کمتر مشارکت کردند که از آنها نیز تشکر می‌کنم. پزشکیان تاکید کرد که باید مصرف انرژی را کاهش دهیم. در نفت‌خام، گازوئیل و… افزایش تولید داشته‌ایم و البته مشکلاتی که داریم چیزی نیست که یک‌شبه و یک‌دفعه ایجاد شده باشد. اقدام‌های خوبی هم در زمینه تولید انرژی در حال انجام است و در خصوص جمع‌آوری گازهای مشعل که سال‌هاست در خوزستان هدر رفته و می‌سوزد نیز تلاش‌های زیادی انجام شده است. از این رقم حدود ۴۰میلیون مترمکعب از این گازها جمع‌آوری و کنترل شده است و با برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده تا اردیبهشت سال آینده نیز ۴۰میلیون مترمکعب دیگر کنترل می‌شود و تا پایان سال۱۴۰۴ دیگر شاهد سوختن گاز مشعل‌ها که هم هدررفت انرژی است و هم آلودگی وسیعی ایجاد می‌کند، نخواهیم بود.
پزشکیان از طرحی برای آینده صنعت نفت هم خبر داد. او گفت: دنبال این هستیم بهره‌وری در مصرف گازوئیل، گاز و نفت را افزایش دهیم تا بتوانیم نفت و گاز را در بازارهای جهانی بفروشیم. برنامه‌ریزی شده بیش از ۳۰ تا ۴۰هزار مگاوات انرژی‌های برقی، بادی و حرارتی به چرخه تولید برق کشور اضافه کنیم. انجام همه اینها زمان می‌خواهد و ما باید فرصت انجام آنها را داشته باشیم. رییس‌جمهور در واکنش به اظهارات رییس‌جمهور آمریکا مبنی بر تلاش آمریکا در به صفر رساندن فروش نفت و گاز ایران گفت: اگر دست در دست هم دهیم، با علم و مشارکت مناسب و به دور از اختلاف‌ها و دعواهای سیاسی می‌توانیم مشکلات را حل کنیم. آنها به‌دنبال اختلاف ما هستند. دنبال این نیستم که بگویم چه کسی مقصر است بلکه تا جایی که ممکن است برنامه‌ریزی کنیم تا این مشکلات حل شود. اگرچه برخی می‌گویند دولت چهاردهم برنامه ندارد. در همه زمینه‌ها برنامه‌هایی آماده شده است و بعد از رسیدن به زبان و نگاه مشترک اجرایی می‌شوند.
اگر برنامه داده شود اما بر سر انجام آن دعوا شود، نمی‌توانیم مشکلات کشور را حل کنیم. تعدد برنامه‌ها مانع از زبان و نگاه مشترک است. متخصصان، کارشناسان و افراد باتجربه با یکدیگر باید تفاهم و توافق کنند و بعد همان را محکم اجرا کنند. پزشکیان تصریح کرد: اینکه بتوانیم در گفت‌وگو به هم‌افزایی برسیم و به حل مشکلات کمک کنیم، لازم و ضروری است. تصمیم‌ها اگر در اجرا و چرخه اداری با مشکل روبه‌رو شود بعد از سال‌ها همچنان معطل می‌ماند. موضوعی را در حوزه نفت که رهبری هم اشاره کردند چهار تا شش سال معطل نگه داشته‌اند اما هنوز مشخص نیست که چه‌کار می‌خواهند انجام دهند. بوروکراسی اداری، کارها را طولانی می‌کند. با از دست رفتن فرصت‌ها، بهترین کارها هم جواب نمی‌دهد. اگر کارها به‌موقع و در زمان مناسب انجام نشود و در باورهایمان درست شکل نگیرد، فرصت‌ها از دست می‌رود و نتیجه دیگر به درد نمی‌خورد. تا جایی که ممکن است باید فرآیند تصمیم‌گیری‌ها را کاهش دهیم.
گرفتن جلوی زیان برای منفعت
وزیر نفت می‌گوید برای رسیدن به تولید روزانه یک‌میلیارد و ۳۴۰میلیون مترمکعب گاز در طول چهار سال پیش‌رو به‌طور متوسط سالانه به ۱۹میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز است، به همین دلیل هم در اجرای طرح فشارافزایی پارس‌جنوبی نباید لحظه‌ای درنگ کرد.
محسن پاک‌نژاد هم در این مراسم با اشاره به اینکه ایران و قطر طی سه دهه گذشته به‌صورت مشترک از این میدان برداشت کرده‌اند و طبیعی است که بعد از مدتی این میدان دچار افت فشار شود، گفت: قطر از چند سال قبل با سفارش‌گذاری برای تهیه سکوهای مورد نیاز و توربوکمپرسورها به سمت فشارافزایی حرکت کرده و طی دو سال آینده این امکان (فشارافزایی) را فراهم می‌کند. فراهم شدن این امکان یعنی نه‌تنها فشار بخش اصطلاحا گنبد شمالی در قطر افزایش پیدا می‌کند و ضریب تولیدشان بالا می‌رود بلکه بخشی از گاز بخش ایرانی به دلیل اختلاف فشار به سمت قطر می‌رود که این موضوع اهمیت اجرای طرح فشارافزایی در ایران را بیش از پیش نشان می‌دهد. وزیر نفت با بیان اینکه براساس برآوردها از سال ۱۴۰۶ سالانه حدود یک فاز پارس‌جنوبی از تولید این میدان کاسته می‌شود و با کمال تأسف از دو سال بعد یعنی سال۱۴۰۸ این عدد به سالانه یک‌ونیم فاز پارس‌جنوبی یعنی چیزی حدود ۴۲میلیون مترمکعب در روز می‌رسد، در صورتی که طرح فشارافزایی اجرا نشود، اظهار کرد: حدود ۴۰درصد بنزین تولیدی کشور دستاورد تولید پارس‌جنوبی است زیرا همزمان با تولید گاز، میعانات گازی نیز تولید می‌شود که به‌عنوان خوراک به‌ویژه در پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس که بخش عمده بنزین کشور را تولید می‌کند، تبدیل به بنزین می‌شود.
وی از تلاش‌های دولت سیزدهم نیز قدردانی کرد و با اشاره به اینکه در آن زمان چهار قرارداد مقدماتی با سقف حدود ۴۰۰میلیون دلار برای آشنایی پیمانکاران با این حوزه امضا شد اما با کمال تأسف یک سنت هم هزینه نشد، اظهار کرد: در دولت چهاردهم، با توجه به دغدغه‌های موجود، تمام قراردادهای این طرح شامل یک الحاقیه به قرارداد آی‌پی‌سی فاز ۱۱ و شش قرارداد ای‌پی‌سی‌آی با قیمت ثابت برای هاب‌های ۲ تا ۷ تهیه شد که امروز(دیروز) امضا می‌شود. وزیر نفت با تاکید بر اینکه قرارداد آی‌پی‌سی سازوکار تامین مالی خود را دارد اما برای پیمان‌های ای‌پی‌سی‌آی، با نشست‌های مفصل و هماهنگی با صندوق توسعه ملی، امیدواریم این موضوع به سرانجام برسد، ادامه داد: اجرای این طرح سطح بالاتری از دانش و فناوری را به‌ویژه در طراحی و ساخت سکوهای سنگین فشارافزایی (با وزن ۷۰۰۰ تا ۸۰۰۰تن) به ارمغان خواهد آورد در حالی که تاکنون تجربه ساخت سکوهایی تا وزن ۳۰۰۰ تا ۳۵۰۰تن در کشور وجود داشته است.
پاک‌نژاد با بیان اینکه وزن سازه‌های دریایی این طرح حدود ۴۲۰هزار تن برآورد شده در حالی که در ۲۰سال گذشته مجموع سازه‌های نصب‌شده در بخش دریایی پارس‌جنوبی حدود ۲۰۰هزار تن بوده است، گفت: ۶۰۰ کیلومتر خط لوله زیردریایی و ساخت بیش از نیمی از ۵۶ توربوکمپرسور از سوی سازندگان داخلی و در واقع ۷۰درصد عملیات اجرایی این طرح از سوی شرکت‌ها و تامین‌کنندگان داخلی انجام می‌شود.
وی با اشاره به اینکه این طرح ضمن رونق‌آفرینی برای صنایع وابسته به نفت، حدود ۱۷هزار شغل مستقیم و ۵۰هزار شغل غیرمستقیم ایجاد می‌کند، تاکید کرد: از رییس‌جمهور درخواست می‌کنم با تسریع در تنفیذ قراردادها و نهایی‌سازی تامین مالی با صندوق توسعه ملی و تصویب در شورای اقتصاد، عملیات اجرایی این طرح راهبردی هرچه زودتر آغاز شود.
رییس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی هم در این مراسم با بیان اینکه اجرای طرح فشارافزایی پارس‌جنوبی دغدغه‌ها در بحث انرژی را کاهش می‌دهد، عنوان کرد: از دستگاه‌های تامین‌کننده مالی همچون صندوق توسعه ملی می‌خواهم حساسیت موضوع را درک کنند و همان‌گونه که آقای پاک‌نژاد پای کار هستند آنها نیز به میدان بیایند.
مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.
ع
