اقتصاددان : تولید ملی؛ سنگر استقلال یا سقوط در ورطه وابستگی
بررسی انتخاب نسلی که راه عالینسب را گم کرد
دکتر فرشاد مومنی
1. چرا دوران جنگ الگوی خوبی بود؟
در آن دوره، با وجود همه مشکلات، یک تصمیم درست گرفته شد: “برای اینکه حکومت روی پای خودش بایستد و تحت سلطه خارجی ها قرار نگیرد باید به مردم و تولیدکنندگان داخلی تکیه کند.”
2. نظر مهندس بحرینیان، از چهرههای موفق صنعتی بعد از انقلاب با ۱۴ اختراع ثبتشده بین المللی:
– “اگر سیاستهای حمایت از تولید در دوران جنگ نبود، من نمیتوانستم این موفقیتها را کسب کنم.”
– همچنین گفتند کسانی مثل آقای عالینسب (مسئولان اقتصادی آن زمان) تمام تجربهها و فراز و فرودهای صنعتی ایران از مشروطه تا پیروزی انقلاب اسلامی را بررسی کرده بودند و با آگاهی و تسلط کافی، دستاوردهای قبلی را حفظ و نقاط ضعف را پر کردند.
نکته کلیدی:
– هر کتاب توسعه صنعتی را مطالعه کنید میگوید: کشوری که بتواند توان ساخت ماشینآلات پیدا کند، در واقع میتواند جریان آبشار فناوری را ایجاد کند و به توانایی ساخت صنعت صنعت ساز دست یابد.
– سیاستهای دهه اول انقلاب دقیقاً روی ساخت ماشینآلات متمرکز بود که نتیجه آن طراحی یک شهرک ماشینسازی شد.
– که میتوانید بررسی کنید که بعد از جنگ با تغییر سیاست ها این شهرک به چه چیزی تبدیل شد!
3. وضعیت امروز تولید ملی
شاخص رابطه مبادله (نشاندهنده قدرت رقابت اقتصاد):
– سال ۱۳۶۷: اگر عدد ۱۰۰ را در نظر بگیریم
– سالهای ۱۳۶۸ تا ۱۳۸۹: سقوط به ۶۶درصد (یعنی ۳۴٪ کاهش)
– سالهای ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۹: ۳۱٪ کاهش دیگر
نتیجه:
– وقتی تولید ملی ضعیف شود، وابستگی ذلت آور به دنیای خارج افزایش مییابد و اقتصاد تحت سلطه دیگران قرار میگیرد.
مقایسه دوران جنگ و امروز:
– در جنگ با درآمد سالانه ۱۵ میلیارد دلار، اقتصاد ایران آبرومندانه اداره میشد.
– امروز با اندازه بیش از چهار برابر درآمد ارزی، بحرانهای چندجانبه نسبت به آن دوره افزایش پیدا کرده است!
4. تغییر سیاستها بعد از جنگ
در دوران جنگ:
– مجلس ۳ ماه ابتدای سال را فقط به قوانین صادرات و واردات اختصاص میداد. (چون جامعه ای که به استقلال ملی غیرت دارد سختگیرانهترین مراقبت ها را از الگوی تجارت خارجی خود میکند)
بعد از جنگ:
– به جای تمرکز بر مسائل حیاتی، هزینههای هر دقیقه مجلس را زیر ذرهبین گذاشتند و گفتند مجلس پرهزینه است!
– با این بهانه ها مسئولیت تنظیم و بررسی قوانین صادرات و واردات(ناموسیترین مسئله اقتصاد ملی) را از مجلس به دولت و سپس از هیئت وزیران دولت به یک کمیسیون و سپس به یک فرد خاص سپردند.
نتایج این تغییرات:
– اقتصاد ایران وابسته به نفت و خامفروشی شد.
– سهم صادرات غیرنفتی ایران در جهان در سال ۲۰۲۴ فقط ۰.۲۳٪ .
– مافیای واردات قدرت گرفت و تولیدکنندگان داخلی ضعیف شدند.
5. بحران اشتغال و کارگران صنعتی
– امروزه شرایط به نحوی شده که کارگران صنعتی ترجیح میدهند به جای کار در کارخانه، راننده اسنپ یا پیک شوند!
– مرکز پژوهشهای مجلس تأیید کرده که مهاجرت از مشاغل صنعتی و کشاورزی به شغلهای خدماتی (مثل مسافرکشی) افزایش یافته.
6. اشتغال غیررسمی؛حکومت یا مافیا؟
– ۵۸٪ شغلها در ایران غیررسمی است (یعنی قاعده گذاری حاکمیت در آن نقشی ندارد)
– برخی گزارشهای بینالمللی میگویند این عدد تا ۸۵٪ هم میرسد!
– یعنی قوانین مافیایی بیشتر از قوانین دولتی حاکم است.
– این مشکل در بازار پول، سرمایه، ارز و کالا هم دیده میشود.
7. نتیجهگیری: چرخش از مسئولیت شناسی دولت ملی به رویه حاکمیت زدایی از حکومت به دست حکومت:
– اجرای سیاست های تقویت بنیه تولید ملی و صنعت ساخت ماشین در دهه اول انقلاب ⬅️ بررسی قوانین صادرات واردات توسط مجلس در سه ماهه اول سال در دهه اول ⬅️ رشد و ارتقای شاخص رابطه مبادله
🔂 اجرای سیاست های تعدیل ساختاری و ضد تولید ملی بعد از دوره جنگ ⬅️ کنار گذاشتن بررسی قوانین صادرات واردات توسط مجلس(غفلت از اهمیت الگوی تجارت خارجی) ⬅️ سقوط شاخص رابطه مبادله ⬅️ تضعیف بنیه تولید ملی ⬅️ افزایش وابستگی ذلت آور به خارج ⬅️ قدرت یافتن مافیای واردات ⬅️ نابودی اشتغال صنعتی ⬅️ اقتصاد در دست گروههای خاص افتاد
درس بزرگ:
“تولید ملی، پایه استقلال اقتصادی است. هرگاه به تولیدکنندگان داخلی تکیه کردهایم، موفق بودهایم؛ و هرگاه از آن غفلت کردهایم، به وابستگی ذلتآور به خارج و قدرت گرفتن مافیا دچار شدهایم.”
توضیح کوتاه:
– دوران جنگ (با درآمد کم اما حمایت از تولید) ⬅️ اقتصاد مقاوم و خودکفا.
– امروز (با درآمدهای بالاتر اما وابستگی به واردات) ⬅️ بحرانهای چندجانبه و اشتغال بیثبات.
– نتیجه: بیاعتنایی به تولید ملی = تقویت مافیا و تضعیف حاکمیت ملی
(نشانه های تسخیرشدگی حکومت)
مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.
ع