دکتر مهتاب خیاط فراهانی عضو شورای سردبیری با درج یادداشتی در اقتصاددان نوشت : دانش، اسم مصدر “دانستن” است و از حاصل دانستن حکایت دارد. باید بین “دانش” به معنای عام (یعنی کلیت دانستن) و علم تجربی تفاوت قائل شد.
دانش به کل دانستههای بشری اشاره دارد و شامل حوزههایی چون فلسفه، علم، هنر، دین و… میشود.
اما علم تجربی فقط به علوم حاصل از تجربه و مشاهده اطلاق میشود.
تعریف اقتصاد دانشبنیان
برای اقتصاد دانشبنیان تعاریف متعددی ارائه شده است که در ادامه به مهمترین آنها اشاره میشود:
طبق تعریف سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD): اقتصاد دانشبنیان اقتصادی است که بر پایهی تولید، توزیع و کاربرد دانش و اطلاعات شکل گرفته و در آن، سرمایهگذاری در دانش و صنایع دانشپایه نقش کلیدی دارد.
تعریف کمیته اقتصادی مجمع همکاری اقتصادی آسیا ـ اقیانوس آرام (APEC): اقتصاد دانشبنیان اقتصادی است که در آن، تولید، توزیع و کاربرد دانش عامل و محرک اصلی رشد اقتصادی، تولید ثروت و ایجاد اشتغال در همه صنایع است.
نکته مهم:
اقتصاد دانشبنیان برخلاف تصور رایج، فقط به چند صنعت پیشرفته (هایتک) محدود نمیشود، بلکه در همه صنایع و در سطوح مختلف، دانش نقش محوری دارد.
صنایع دانشبنیان چه ویژگیهایی دارند؟
صنایع دانشبنیان صنایعی هستند که:
• سرمایهگذاری بالا در ابداع و نوآوری دارند.
• فناوریهای پیشرفته را با شدت بالا مصرف میکنند.
• دارای نیروی کار با تحصیلات عالی هستند.
ویژگیهای دانشی مورد نیاز در اقتصاد دانشبنیان
براساس دیدگاه APEC، دانش در اقتصاد دانشبنیان فقط دانش فنی (تکنیکی) نیست، بلکه شامل:
• دانش فرهنگی
• دانش اجتماعی
• دانش مدیریتی
نیز میشود.
شاخصهای اقتصاد دانشبنیان
1. نسبت تولید ناخالص داخلی (GDP) به تعداد جمعیت
2. نسبت GDP به افراد دارای تحصیلات دانشگاهی
3. نرخ تأسیس شرکتهای دانشبنیان
4. نسبت هزینههای تحقیق و توسعه (R&D) در تولید ناخالص داخلی
5. میزان اختراعات، اکتشافات و خلاقیتها
6. میزان استفاده از اینترنت و هوش مصنوعی در فرآیندهای اقتصادی
نتیجهگیری:
کشورهایی که کمترین فاصله را با ویژگیهای اقتصاد دانشبنیان دارند، طبق مطالعات APEC، موفقترین کشورها در رشد پایدار اقتصادی هستند. در این کشورها، دانش (در تمام اشکال آن) پایه و اساس ثروتآفرینی، نوآوری و توسعه تلقی میشود.
ویراستار : علوی
مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.
ع