مذاکرات ایران و اروپا

 به جرات می توان گفت که موضوع سرمایه گذاری با هدف جلوگیری از کاهش ارزش پول به یکی از دغدغه های ایرانیان طی دستکم در چهار سال گذشته تبدیل شده است. اما طی ماه های گذشته پس از روی کار آمدن دونالد ترامپ در آمریکا و شکل گیری نخستین رویارویی نظامی رسمی و مستقیم ایران و رژیم صهیونیستی، این دغدغه را برای شهروندان کشورمان دوچندان کرده است.

اگرچه هر دو طرف تا حد زیادی نسبت به دستیابی به توافقی برد – برد با یکدیگر بدبین هستند، اما باید در نظر داشت که با توجه به موقعیت دو طرف و تلاش برای دستیابی به توافق به عنوان بهترین جایگزین رویارویی نظامی، احتمال برونداد هرگونه خروجی چنین توافقی خارج از سطح انتظار ما همچنان وجود دارد

به گزارش اقتصاددان به نقل از بازار  ، از سوی دیگر، بی اعتمادی به وعده های بانک مرکزی و وزارت اقتصاد در خصوص وعده های مربوط به توقف روند لجاسم گسیخته تورم، منجر به روی آوردن ایرانیان به سمت بازارهایی چون ارز، طلا، ارزهای دیجیتال و حتی نقره شده است؛ دارایی ای که تمامی آنها تا حد زیادی به نوسان قیمت دلار وابسته بوده و می توانند همچون شمشیری برنده عمل کنند.

افزایش احتمالی نوسان ارز در پی مذاکرات ایران و تروئیکا

دیپلمات های ایرانی و اروپایی هفته جاری از برگزاری نخستین دور از مذاکرات مستقیم میان ایران و تروئیکای اروپایی برای روز جمعه هفته جاری در شهر استانبول خبر دادند. اگرچه هر دو طرف تا حد زیادی نسبت به دستیابی به توافقی برد – برد با یکدیگر بدبین هستند، اما باید در نظر داشت که با توجه به موقعیت دو طرف و تلاش برای دستیابی به توافق به عنوان بهترین جایگزین رویارویی نظامی، احتمال برونداد هرگونه خروجی چنین توافقی خارج از سطح انتظار ما همچنان وجود دارد.

بر همین اساس و با فرض عغیرقابل پیش بینی بودن نتایج مذاکرات ایران و اروپا، می توان دو سناریوی کلی را متصور شد: نخست اینکه مذاکرات مانند گفتگوهای میان ایران و آمریکا پیش رفته و عملا پیشرفت قابل توجه و ملموسی در روند آن ملاحظه نشود. در این صورت، می توان شاهد ورود شوک کوتاه مدت به بازار ارز بود که می تواند قیمت ارز در بازار تهران را افزایش دهد. اما سناریوی دوم این است که در کمال ناباوری، دوطرف میزان انعطاف پذیری خود را به منظور دستیابی به توافق به نسبت مذاکرات تهران و واشنگتن افزایش داده و به توافقی اولیه دست پیدا کنند. توجه داشته باشید که شرایط حاکم بر بازار ارز به ویژه طی روزهای پیش رو کاملا تحت تاثیر هیجانات روانی وارد آمده به بازار بوده و چنین خروجی مثبتی نیز می تواند منجر به ایجاد نوسان منفی در قیمت ارز شود. لذا، آنچه مسلم است اینکه دامنه نوسان ارز برای اوایل هفته آینده احتمالا به نسبت هفته های پس از پایان جنگ تاکنون بیشتر خواهد بود.

چرا احتمال بازگشت ایران و غرب به رویارویی نظامی کم است؟

نکته دیگری که بر مذاکرات هفته آینده سایه افکنده است، تهدید آمریکا و رژیم صهیونیستی برای تجاوز مجدد به خاک کشورمان و همچنین، فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم های مورد ادعای تروئیکا علیه ایران است.

می توان مدعی شد که از منظر نظامی، جنگ میان ایران و اسرائیل به سرعت و طی چند روز، به جنگی مخرب و البته فرسایشی تبدیل شد که هر دو طرف دیگر علاقه ای به ادامه آن نداشتند

در خصوص مورد اول باید گفت که احتمال حمله نظامی آمریکا و اسرائیل به ایران بسیار کمتر از دوران قبل از تجاوز نظامی تل آویو به خاک ایران است.

در جریان جنگ ۱۲ روزه، فارغ از هرگونه نگاه و جهت گیری ارزشی یا سیاسی، ایران و اسرائیل دستکم طی روزهای پایانی جنگ، به نوعی موازنه قوا در برابر یکدیگر دست یافته بودند. هر دو طرف توانستند به درون دیواره پدافندی یکدیگر نفوذ کرده و آسیب های قابل توجهی بنا بر اذعان مقام های سیاسی ارشد طرفین، علیه یکدیگر وارد آورند. اما الگوی استفاده از موشک های ایران، از حیث تعداد حملات و اثربخشی آن که منجر به کاهش تعداد موشک های شلیک شده و افزایش راندمان آن شده بود، منجر به عقب نشینی گسترده رژیم صهیونیستی از تجاوز نظامی بود.

در خصوص بازگشت تحریم های حاصل از اسنپ بک علیه ایران نیز باید گفت که نظام کلی تحریم ها علیه ایران طی سال های اخیر با شکست مواجه شده است

در ایران نیز مراکز قابل توجهی هدف حملات دشمن قرار گرفتند که نمی توان خسارات ناشی از آن را هیچ پنداشت. لذا، می توان مدعی شد که از منظر نظامی، جنگ میان ایران و اسرائیل به سرعت و طی چند روز، به جنگی مخرب و البته فرسایشی تبدیل شد که هر دو طرف دیگر علاقه ای به ادامه آن نداشتند. بر همین اساس، می توان گفت که راهبرد جنگ دوباره علیه ایران، دستکم در شرایط کنونی از روی میز غرب (اعم از آمریکا و اروپا) کنار رفته است.

اما در خصوص بازگشت تحریم های حاصل از اسنپ بک علیه ایران نیز باید گفت که نظام کلی تحریم ها علیه ایران طی سال های اخیر با شکست مواجه شده است. توجه داشته باشید که منظور از این ادعا این نیست که تحریم ها هیچ اثری بر اقتصاد و سیاست خارجی کشور نداشته، بلکه مشخصا منظور این است که تحریم ها آنطور که باید و شاید موثر نبوده و موفق به توقف فعالیت های هسته ای و یا تجارت میان ایران و شرکای تجاری این کشور به ویژه چین نشده است. با این حساب، نه جنگ و نه تحریم، هیچ کدام غرب را در دستیابی به اهداف خود علیه تهران یاری نکرده اند.

در ایران نیز همانطور که مسعود پزشکیان رئیس دولت و سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه طی روزهای اخیر در رفتار و مصاحبه های خود با شبکه های آمریکایی نشان داده اند، مجموعه حاکمیت علاقه ای به ادامه تخاصم و درگیری نظامی با اسرائیل و آمریکا نداشته و از رویکرد دستیابی به توافق استقبال می کنند. لذا به نظر می رسد در شرایط کنونی، بهترین راه برای هر دو طرف، دستیابی به توافقی برد – برد است تا علاوه بر کاهش خسارات ناشی از جنگ، بتوانند میزان تنش رو به رشد میان طرفین طی ماه های اخیر را کاهش دهند.
لذا، به نظر می رسد دو طرف دستکم از آمادگی ذهنی برای دستیابی به توافق برای ادامه گفتگوها را داشته و با این دید به میز مذاکرات در ترکیه خواهند رفت.

احتمال کاهش قیمت ارز جدی است!

در پایان باید گفت که مجموع شرایط یاد شده در بالا به خوبی اثبات می کنند که دستکم احتمال کاهش قیمت ارز و شکل گیری نوسان منفی برای آن طی هفته آینده و در پی برگزاری مذاکرات بیش از افزایش آن است. لذا، توصیه می شود آن دسته از سرمایه گذاران ایرانی که قصد انجام سرمایه گذاری بر روی دارایی های ارز محور را دارند، دستکم تا پایان مذاکرات و اعلام نتایج احتمالی ناشی از آن صبر نموده و فعلا از گشودن موقعیت های معاملات سنگین لانگ خودداری نمایند.

نکته دیگری که باید به آن توجه داشت اینکه ریزش سنگین قیمت دلار در پی امضای قطعنامه ۵۹۸ میان ایران و عراق، ثابت کرده که در اوج بحران هایی چون جنگ هشت ساله تهران و بغداد نیز امکان چرخش ناگهانی در سیاست های دو طرف و ورود شوک سنگین به بازار ارز وجود دارد. اگرچه دستیابی به چنین توافقی در کوتاه مدت چندان متصور نیست، اما بهتر است سرمایه گذاران با احتیاط بیشتر وارد فاز سرمایه گذاری روی دارایی های ارز محور طی هفته های پیش رو شوند.