تشدید اقدامات ایالات متحده علیه ونزوئلا نگرانی گسترده جامعه بینالمللی را برانگیخته است. 20 دسامبر، ایالات متحده دومین نفتکش را در سواحل ونزوئلا توقیف کرد. در همان روز، لوئیز ایناسیو لولا دا سیلوا، رئیس جمهور برزیل، هشدار داد که «مداخله مسلحانه در ونزوئلا یک فاجعه انسانی برای نیمکره غربی و یک سابقه خطرناک برای جهان به همراه خواهد داشت.» پیش از این، متحدان ایالات متحده مانند بریتانیا، فرانسه و هلند از توقف و یا محدود کردن اشتراک اطلاعات خود در مورد منطقه با ایالات متحده خبر دادند. واکنشهای بینالمللی نیز به وضوح نشان میدهد که اقدامات ایالات متحده با حمایت جهانی همراه نبوده و این کشور را در تضاد با معیارهای اخلاقی بینالمللی قرار داده است.
تولید تقریباً 1 میلیون بشکه نفت در روز، شریان حیاتی اقتصاد ونزوئلا به شمار میرود و محاصره این کشور توسط آمریکا منجر به کاهش شدید صادرات نفت ونزوئلا شده و بسیاری از نفتکشهای پر از نفت خام در آبهای ونزوئلا سرگردان شدهاند و قادر به حرکت نیستند. هدف قرار دادن شریان اقتصادی ونزوئلا، برای زندگی مردم عادی این کشور عواقب فاجعهبار خواهد داشت. دولت ونزوئلا پیش از این اعلام کرده که در پی تهدید “تجاوز” ایالات متحده، آماده برقراری وضعیت اضطراری در کشور است که نشان میدهد اوضاع ممکن است وخیمتر شود. با توجه به تداوم درگیری میان روسیه و اوکراین و همین طور درگیری اسرائیل و فلسطین، نسبت به وقوع یک طوفان جدید در کارائیب نگرانیهای فزاینده وجود دارد.
حق توسعه حق ذاتی هر ملتی است. ونزوئلا حق دارد مسیر توسعه خود را انتخاب کند و به دنبال همکاری همراه با سود متقابل با شرکای خود باشد و کشورهای جنوب جهانی همگی در این مورد با یکدیگر توافق نظر دارند.
پس از درخواست ونزوئلا برای برگزاری نشست اضطراری شورای امنیت سازمان ملل، بسیاری از کشورهای آمریکای لاتین حمایت خود را ابراز کردند و برزیل حتی پیشنهاد میانجیگری بین ایالات متحده و ونزوئلا را داد. عموم کشورهای جهان از موضع ونزوئلا برای حفاظت از حقوق و منافع مشروع خود حمایت میکنند و در عین حال مایلند از به جا ماندن یک سابقه سیاه دیگر توسط ایالات متحده جلوگیری کنند، چرا که این سابقه به معنای نقض جدی قوانین بینالمللی خواهد بود و باعث خواهد شد که داراییهای تمام کشورها در خارج از خاک خودشان با خطر سوءاستفاده ایالات متحده مواجه شود. به همین دلیل، جامعه بینالمللی باید با اتحاد بیشتر و به طور مشترک از چندجانبهگرایی و انصاف و عدالت بینالمللی و همچنین تلاشهای ونزوئلا برای حفظ حاکمیت ملی و تمامیت ارضی خود حمایت کند.
با توجه به اولویت کشورهای آمریکای لاتین برای دست یافتن به رشد اقتصادی، ثبات اجتماعی و بهبود رفاه شهروندان خود، هر گونه اقدام نظامی ایالات متحده علیه ونزوئلا، ضربهای به آرمانهای والای مردم منطقه خواه بود. تداوم تشدید تنش، مداخله در فرایند انتخابات سایر کشورها و “بزرگترین حضور نظامی دهههای اخیر” آمریکا در جنوب کارائیب، تنها باعث مختل شدن سرعت توسعه کشورهای منطقه و بروز رکود اقتصادی در این کشورها خواهد شد.
مداخله نظامی اغلب باعث افزایش مشکلات، هجوم غیرقابل کنترل موج مهاجران، رشد شبکههای جرم و جنایت بینالمللی و برانگیخته شدن احساسات ضد آمریکایی در منطقه خواهد شد و ظرفیتهای دیپلماتیک و اعتبار استراتژیک ایالات متحده در این منطقه را تحلیل خواهد برد که مردم آمریکا نسبت به آن به خوبی آگاه هستند.
طبق نتایج نظرسنجی دانشگاه کوینیپیاک که روز چهارشنبه منتشر شد، ۶۳ درصد از شرکتکنندگان آمریکایی با اقدام نظامی علیه ونزوئلا مخالفند و تنها ۲۵ درصد حمایت خود را از آن اعلام کردهاند. استراتژی جدید امنیت ملی آمریکا، نیمکره غربی را در مرکز منافع ایالات متحده قرار میدهد اما بدیهی است که حس «بیگانگی» آمریکای لاتین نسبت به ایالات متحده و یا حتی بدتر از آن دشمنی این کشورها با ایالات متحده، موجب تضعیف جذابیت و نفوذ آمریکا در منطقه خواهد شد. ایالات متحده باید به جای زور، بر اساس احترام متقابل و همکاری سودمند نفوذ خود در این منطقه را افزایش دهد.
ایالات متحده در اوایل قرن نوزدهم با حمایت از مقاومت کشورهای آمریکای لاتین در برابر قدرتهای استعماری اروپایی، یک حسن نیت ویژه را میان دو طرف ایجاد میکرد. با این حال، پس از قدرت گرفتن ایالات متحده، این کشور به یکی از عوامل اصلی خارجی برای بیثباتی و جلوگیری از توسعه آمریکای لاتین تبدیل شده است. ایالات متحده اکنون یک انتخاب استراتژیک مهم دیگر را پیش رو دارد. تاریخ بارها نشان داده که «یک آرمان عادلانه با حمایت فراوان همراه میشود، در حالی که یک آرمان ناعادلانه مورد حمایت اندک خواهد بود.» تنها احترام متقابل و برابری است که میتواند صلح و توسعه پایدار و همسو با منافع مشترک همه کشورها، از جمله رفاه بلندمدت مردم آمریکا را به ارمغان بیاورد.
ز
