مهندس محمد تقی فاضلی عضو شورای سردبیری با درج یادداشتی در اقتصاددان می نویسد : اسلامشهر، شهری در چند کیلومتری جنوب غرب تهران، دیگر حاشیهی خاموش پایتخت نیست. شهری است با جمعیتی جوان، اقتصادی پویا و فرهنگی متنوع — اما همزمان گرفتار مشکلات زیرساختی، فشار تورم و کمبود خدمات عمومی. این گزارش، نگاهی تحلیلی به وضعیت اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی اسلامشهر دارد؛ شهری در آستانهی تصمیمی بزرگ برای آیندهی خود.
اقتصاد: رونق نزدیک پایتخت، فرصت و تهدید همزمان
اسلامشهر بهدلیل مجاورت با تهران، از موقعیتی ممتاز برخوردار است. بسیاری از کارگران و تولیدکنندگان محلی از مزایای این نزدیکی بهرهمندند. بیش از ۸۸۰۰ هکتار زمین کشاورزی و مجموعهای از کارگاهها و مجتمعهای صنعتی چهرهی اقتصادی شهر را شکل دادهاند.
با این حال، صنعتگران از سختی دریافت تسهیلات بانکی، نبود حمایتهای مالی و ناپایداری قیمت مواد اولیه گلایه دارند. تورم بالا نیز فشار زیادی بر بازارهای محلی وارد کرده است.
«رهاشدگی بازار و فشار اقتصادی بر مردم نگرانکننده است.»
— امام جمعه اسلامشهر، خطبه نماز جمعه (تابستان ۱۴۰۳)
بهرغم این چالشها، کارشناسان معتقدند که اگر برنامههای توسعه صنعتی و کشاورزی در چارچوب «اقتصاد مقاومتی» ادامه یابد، اسلامشهر میتواند به قطب تولید جنوب تهران بدل شود.
اجتماع: رشد جمعیت، کمبود مدرسه و درمانگاه
رشد جمعیت در اسلامشهر، سریعتر از امکانات شهری پیش میرود. بر اساس آمار آموزش و پرورش، در سه سال گذشته بیش از هشت هزار دانشآموز به جمعیت آموزشی شهر افزوده شده است، در حالی که ظرفیت مدارس تغییری نکرده است. بسیاری از مدارس اکنون دو شیفت فعالیت میکنند.
در حوزهی بهداشت نیز، کمبود مراکز درمانی محسوس است. ساکنان مناطق جنوبی شهر برای درمان، ناچارند به تهران یا شهرهای اطراف سفر کنند.
«کمبود امکانات بهداشتی و درمانی یکی از جدیترین دغدغههای مردم اسلامشهر است.»
— گزارش میدانی خبرنگار تسنیم (فروردین ۱۴۰۴)
افزایش جمعیت مهاجر، گرانی مسکن و ترافیک سنگین نیز به چالشهای شهری افزوده است. اسلامشهر اکنون تصویری از «شهرنشینی شتابزده» را پیش روی مسئولان قرار داده است.
فرهنگ: تنوع مردمی، کمبود فضا و مشارکتهای نو
اسلامشهر شهری با ترکیب فرهنگی متنوع است؛ ساکنانی از استانهای مختلف در کنار بومیان، فرهنگی چندلایه پدید آوردهاند. این تنوع، در صورت مدیریت فرهنگی درست، میتواند به فرصتی برای همزیستی و شکوفایی تبدیل شود.
دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر با برگزاری همایشهای ملی درباره آسیبهای اجتماعی، گامی در جهت گفتوگو و آگاهی برداشته است. همچنین چند سازمان مردمنهاد (سمن) در زمینه حمایت از کودکان کار و زنان سرپرست خانوار فعالاند.
اما کمبود کتابخانهها، سالنهای فرهنگی و فضاهای تفریحی محسوس است. توسعهی زیرساختهای فرهنگی میتواند عامل مهمی در کاهش آسیبهای اجتماعی باشد.
تحلیل و جمعبندی
اسلامشهر اکنون در نقطهی عطفی قرار دارد. از یک سو، ظرفیتهای اقتصادی، موقعیت جغرافیایی و نیروی انسانی جوان، آیندهای روشن را نوید میدهد. از سوی دیگر، فشار اقتصادی، ضعف خدمات عمومی و کمبود امکانات اجتماعی تهدیدی برای تعادل شهری است.
تحلیلگران شهری تأکید میکنند که اگر سیاستگذاری توسعه بهصورت منسجم و با مشارکت مردم انجام شود، اسلامشهر میتواند به الگویی از «رشد هوشمند شهری» تبدیل شود.
اسلامشهر چهرهای از ایران امروز است؛ جایی میان رنج و امید، میان توسعه و کمبود. آیندهی آن، در گرو تصمیمهایی است که امروز گرفته میشود.
لطفاجهت مطالعه مطلب روی لینک زیر ضربه بزنید :
محل انتشار: اسلامشهر | ویژهنامه توسعه شهری
ویراستار : دکتر مهتاب خیاط فراهانی
مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.
ع