در هفتههاي گذشته، اقتصاد جهاني تحت تاثير تصميمات رييسجمهور امريكا قرار داشته است. ايدههاي ترامپ براي اجراي يك نظام تعرفهاي جديد براي بسياري از كشورهاي جهان و سپس تهديد آنها نسبت به لزوم مذاكره با امريكا و رسيدن به يك توافق جديد در اين زمينه موجب شده، شرايط در اقتصاد جهاني بيثبات و همراه با تلاطمهاي مختلف باشد. هرچند عقبنشيني ترامپ نسبت به برخي تعرفههاي اعلامي موجب شده تغييراتي در روند اقتصاد جهاني رخ دهد، اما همچنان بسياري از تحليلها از اين ميگويند كه در صورتي كه ترامپ نتواند راهي براي برون رفت از شرايط فعلي پيدا كند، اقتصاد امريكا در نهايت از اين موضوع آسب خواهد ديد.
به گزارش اقتصاددان به نقل از تعادل ، دونالد ترامپ، رييسجمهور امريكا اعلام كرد در راستاي پيشبرد دستور كار تجاري خود، نامههايي را به بيش از ۱۵۰ كشور ارسال خواهد كرد و به آنها اطلاع خواهد داد كه نرخ تعرفه آنها ميتواند ۱۰ يا ۱۵ درصد باشد. ترامپ روز چهارشنبه در كاخ سفيد به خبرنگاران گفت: ما براي بيش از ۱۵۰ كشور فقط يك اطلاعيه پرداخت ارسال خواهيم كرد و اطلاعيه پرداخت نشان ميدهد كه نرخ تعرفه چقدر خواهد بود. همهچيز براي همه، براي آن گروه، يكسان خواهد بود. شركاي تجاري كه اين نامهها را دريافت ميكنند، كشورهاي بزرگي نيستند و تجارت زيادي انجام نميدهند. رييسجمهور امريكا در مصاحبهاي با برنامه «صداي واقعي امريكا» كه همان روز پخش شد، گفت كه اين نرخ احتمالا ۱۰ يا ۱۵ درصد خواهد بود، ما هنوز تصميم نگرفتهايم. ترامپ در روزهاي اخير موجي از درخواستهاي تعرفهاي را آغاز كرده و به ساير اقتصادها اطلاع داده است كه در صورت عدم مذاكره براي شرايط بهتر با امريكا، از اول آگوست، عوارض جديدي اعمال خواهد شد. اين نامهها مهلت اوليه ۹ جولاي را به مدت سه هفته ديگر تمديد كردند و باعث هجوم شركاي تجاري براي اجتناب از افزايش عوارض واردات شدند. آليسيا گارسيا هررو، اقتصاددان ارشد آسيا و اقيانوسيه در شركت ناتيكسيس گفت: براي بسياري از كشورهاي جهان و به ويژه آسيا كه با يكي از بالاترين تعرفهها مواجه است، اعلام اين نرخ ميتواند مثبت تلقي شود و براي كشورهاي كوچكتر با نرخي پايينتر از آنچه در ابتدا تهديد شده بود، اطمينان نسبي ايجاد كند. اين نرخ همچنين نشان ميدهد ترامپ متوجه شده است كه تعرفههاي بسيار بالا مخرب هستند. در حالي كه ترامپ و مشاورانش در ابتدا ابراز اميدواري كردند كه چندين توافق به دست آورند، رييسجمهور امريكا، خود نامههاي تعرفهاي را به عنوان «قراردادها» تبليغ كرده و اظهار داشته است كه علاقهاي به مذاكرات دوجانبه ندارد. با اين حال، او در را براي كشورها باز گذاشته است تا توافقهايي را انجام دهند كه ميتواند اين نرخها را كاهش دهد. نرخهاي اعمال شده تاكنون عمدتا مشابه نرخهايي است كه ترامپ در آوريل اعلام كرده بود و سپس به سرعت پس از نوسانات بازار، متوقف شدند، اما اين نامهها عدم قطعيت بيشتري را به بازارهاي مالي وارد كرده و شركايي مانند اتحاديه اروپا را كه اميدوار بودند به توافقهايي با امريكا برسند، غافلگير كرده است.
ترامپ در مصاحبه با «صداي واقعي امريكا» گفت: ميتوانيم احتمالا با اروپا به توافق برسيم. ميدانيد، من نسبت به آن بسيار بيتفاوت هستم. اين نشان ميدهد كه او نامهاي را كه براي اتحاديه اروپا ارسال كرده است، به عنوان يك توافق ميبيند. بر اساس گزارش بلومبرگ، رييسجمهور امريكا در مصاحبهاي در پاسخ به اين سوال كه به نظر او چه اتفاقي براي كانادا خواهد افتاد كه در ماه آگوست با تعرفه ۳۵ درصدي بر برخي كالاها روبهرو خواهد شد، گفت كه براي گفتن اين خيلي زود است.
همين موضوع باعث شده كه جايگاه اقتصاد امريكا به شكل جدي به خطر بيفتد و حالا بسياري از تحليلها از اين ميگويند كه شايد يورو بتواند جايگاه دلار را از آن خود كند. استراتژيستهاي بانك «يو بياس» (UBS)، پيشبيني خود از ارزش يورو را افزايش دادند و اين ارز را به عنوان جايگزين اصلي براي سرمايهگذاران جهاني ذكر كردند كه به دنبال تنوعبخشي به داراييهاي خود و دوري از دلار امريكا هستند. كنستانتين بولز و دومينيك اشنايدر، استراتژيستهاي بانك «يو بياس» پيشبيني كردند كه يورو تا ژوئن ۲۰۲۶ به ۱.۲۳ دلار خواهد رسيد كه نسبت به پيشبيني قبلي ۱.۲۰ دلار افزايش يافته است. آنان همچنين هدف خود براي پايان سال جاري را از ۱.۱۶ دلار به ۱.۲۱ دلار تغيير دادند.
اين استراتژيستها در يادداشتي نوشتند، يورو، به عنوان جايگزين «پيشفرض» براي سرمايهگذاران جهاني كه به دنبال تنوعبخشي به داراييهاي خود و دوري از دلار امريكا هستند، برجسته است. طبق دادههاي گروه بورس و اوراق بهادار لندن (LSEG)، يورو در حال حاضر با ۰.۲ درصد افزايش به ۱.۱۶۱۷ دلار معامله ميشود. پايگاه خبري اينوستينگ گزارش كرد، اين ارز در اول جولاي به بالاترين ميزان خود در چهار سال گذشته، يعني ۱.۱۸۲۹ دلار رسيد. بانك «يو بياس» همچنين چشمانداز كوتاهمدت خود را تعديل و پيشبيني كرد كه يورو در سپتامبر، ۱.۱۹ دلار باشد كه نسبت به پيشبيني قبلي ۱.۱۶ دلار، افزايش يافته است.
همزمان با اين تحولات به نظر ميرسد كه بازار طلاي جهاني پيشبيني كاهش تلاطمها را دارد. قيمت طلا در ابتداي معاملات آسيايي روز پنجشنبه، تحت تاثير افزايش دلار امريكا و كاهش تنشهاي بازار پس از اظهارات دونالد ترامپ در مورد رييس فدرال رزرو، كاهش يافت. بهاي هر اونس طلا براي تحويل فوري، در معاملات، با ۰.۲ درصد كاهش، ۳۳۴۰ دلار و ۱۶ سنت معامله شد. بهاي هر اونس طلا در بازار معاملات آتي امريكا نيز ۰.۴ درصد كاهش يافت و به ۳۳۴۶ دلار و ۵۰ سنت رسيد. شاخص دلار امريكا در برابر ارزهاي رقيب، ۰.۱ درصد افزايش يافت. دلار قويتر، طلا را كه به ارز امريكا قيمتگذاري ميشود، براي خريداران خارجي گرانتر خواهد كرد. يك منبع آگاه، چهارشنبه به رويترز گفت: دونالد ترامپ، رييسجمهور امريكا با ايده اخراج جروم پاول، رييس فدرال رزرو، موافق است.
با اين حال ترامپ چهارشنبه گفت: قصد اخراج پاول را ندارد، اما در را براي اين احتمال باز نگه داشت و انتقادش را از رييس بانك مركزي به دليل عدم كاهش نرخ بهره، تجديد كرد. سرمايهگذاران نگرانند كه بركناري پاول، قبل از پايان دوره رياستش در ماه مه ۲۰۲۶، اعتبار سيستم مالي امريكا و دلار به عنوان يك ارز امن را تضعيف كند. طلا اغلب در مواقع عدم قطعيت سياسي و مالي به عنوان يك ذخيره ارزشي امن استفاده ميشود. دادهها نشان ميدهد كه قيمتهاي توليدكننده امريكا در ژوئن بهطور غيرمنتظرهاي بدون تغيير بوده است، زيرا افزايش هزينه كالاها به دليل تعرفههاي واردات با ضعف در خدمات جبران شده است.
سخنگوي اتحاديه اروپا به رويترز گفت: در حوزه تجارت، «ماروس سفكوويچ»، رييس تجارت اتحاديه اروپا، چهارشنبه براي مذاكرات تعرفهاي به واشنگتن رفت و با «هاوارد لوتنيك»، وزير بازرگاني امريكا و «جيميسون گرير»، نماينده تجاري امريكا ديدار خواهد كرد. طبق گزارش رويترز، صندوق «اس پي دي آرگلدتراست» كه بزرگترين صندوق سرمايهگذاري قابل معامله در بورس با پشتوانه طلا در جهان است، اعلام كرد كه داراييهايش از ۹۴۷.۶۴ تن در سه شنبه، ۰.۳۳ درصد افزايش يافت و به ۹۵۰.۷۹ تن در چهارشنبه رسيد. در بازار ساير فلزات ارزشمند، بهاي هر اونس نقره با ۰.۱ درصد كاهش، به ۳۷ دلار و ۸۶ سنت رسيد. بهاي هر اونس پلاتين با ۰.۲ درصد افزايش، به ۱۴۱۹ دلار و ۹۵ سنت رسيد و هر اونس پالاديوم با ۰.۲ درصد افزايش، ۱۲۳۳ دلار و ۹ سنت معامله شد.
همزمان با تحولات جهاني به نظر ميرسد كه بازار داخلي طلا در ايران راهي جديد به سمت ثبات پيدا كرده است. نايبرييس سابق اتحاديه طلا و جواهر تهران ضمن اشاره به فروكشكردن التهابات سياسي و اقتصادي در كشور، از ثبات نسبي در بازار طلا، سكه و ارز در پايان هفتهاي كه گذشت خبر داد و اعلام كرد كه پس از افزايش شديد نرخها، روند كاهشي از هفته گذشته آغاز و بازار وارد فاز آرامش شده كه پيشبيني ميشود هفته آينده ثبات ادامهدار باشد.
محمد كشتيآراي در رابطه با وضعيت يك هفته اخير بازار سكه و طلا كشور اظهار كرد: در هفتههاي گذشته، بهويژه بهدليل شرايط خاص سياسي و اقتصادي كشور، نوسانات شديد و چشمگيري در بازار ارز، سكه و طلا داشتيم، اما از روز دوشنبه هفتهاي كه گذشت و پس از پايان ايام سوگواري، بازار بهتدريج به سمت ثبات حركت كرد و روند نزولي قيمتها متوقف شد. نايبرييس سابق اتحاديه اتحاديه طلا و جواهر تهران افزود: قيمت جهاني طلا نيز كه طي هفتههاي گذشته با افزايش همراه شده بود، در روزهاي اخير با كاهش همراه شد. بهطور مشخص، هر اونس طلا اين هفته با ۳۰ دلار كاهش به ۳۳۲۵ دلار رسيد. اين كاهش، همزمان با كاهش نرخ ارز در بازار داخلي، بر قيمت سكه و طلا اثرگذار بود. اين كارشناس بازار سكه و طلا كشور ضمن اشاره به تغييرات قيمت سكه در هفته اخير، در رابطه با تغييرات قيمتي در بازار گفت: سكه طرح قديم با يك ميليون و ۶۰۰ هزار تومان افزايش در طول يك هفته اخير به ۷۲ ميليون و ۲۰۰ هزار تومان و سكه طرح جديد با يك ميليون و ۴۰۰ هزار تومان افزايش به ۷۹ ميليون و ۱۰۰ هزار تومان در آخرين معاملات پاياني هفته (روز گذشته، پنجشنبه) رسيد. كشتيآراي افزود: نيمسكه با ۹۵۰ هزار تومان افزايش به ۴۳ ميليون و ۱۵۰ هزار تومان رسيد؛ ربعسكه با افزايش ۳۵۰ هزار توماني به ۲۵ ميليون و ۱۵۰ هزار تومان افزايش بها پيدا كرد و سكههاي يك گرمي بانك مركزي نيز با ۲۰۰ هزار تومان افزايش، در سطح ۱۴ ميليون و ۷۰۰ هزار تومان معامله شدند. اين كارشناس بازار سكه و طلا اعلام كرد: قيمت طلاي آبشده و طلاي ۱۸ عيار نيز در بازار اين هفته صعودي بود؛ هر مثقال طلاي آبشده در هفته گذشته بهطور متوسط ۵۵۰ هزار تومان افزايش يافت و در روز پاياني هفته به ۳۰ ميليون و ۶۶۰ هزار تومان رسيد. همچنين، هر گرم طلاي ۱۸ عيار نيز با ۱۲۸ هزار تومان افزايش هفتگي، هفت ميليون و ۷۸ هزار تومان به ازاي هر گرم مبناي معاملات طلا قرار گرفت.
وي درباره آخرين وضعيت حباب سكه در بازار نيز تصريح كرد: در هفته گذشته تغييري در حباب سكه مشاهده نشد. اين موضوع نشاندهنده آرام شدن فضاي بازار و كاهش هيجانهاي سياسي و اقتصادي هفتههاي اخير است. از سوي ديگر، با ورود به ماههاي محرم و صفر، بازار طلا و جواهر با ركود فصلي مواجه است و دادوستدها روند عادي و آرامي دارند. نايبرييس سابق اتحاديه طلا و جواهر تهران ضمن اشاره به تغييرات مثبت در فضاي سياسي گفت: با توجه به فروكش كردن برخي تحولات سياسي در جهان، انتظار نميرود قيمت اونس جهاني نوسانات قابل توجهي داشته باشد. همچنين در بازار داخلي نيز نرخ ارز به ثبات رسيده و بانك مركزي و نهادهاي مرتبط مثل بورس بر بازار مسلط هستند. كشتيآراي تاكيد كرد: در صورتي كه رويداد غيرمنتظرهاي رخ ندهد، باتوجه به اينكه در بازار داخلي هم بازار ارز ثبات نسبي قيمتي پيدا كرده است و به نوعي ميتوان گفت كه بانك مركزي و ارگانهاي مربوطه همچون بورس و نظاير آن، بر بازار كاملامسلط هستند و اين تسلط بر بازار سبب شده كه قيمت ارز رنگ ثبات به خود بگيرد، احتمالا بازار طلا و سكه و ارز در هفته پيشرو نيز با نوسانات جزيي به مسير باثبات خود ادامه خواهد داد و قيمتها در همين سطح با يك نوسانات جزيي همراه باشد.
با وجود آنكه ترامپ انتظار داشت با تهديد و ورود پر قدرت به عرصه اقتصاد جهاني مسيري جديد براي قدرت گرفتن اقتصاد امريكا پيدا كند، اما به نظر ميرسد كه در عمل، اين موضوع با اهداف خود فاصله زيادي گرفته و از اين رو بسياري از كشورهاي جهان آماده واكنش به آن ميشوند. بايد ديد كه آيا در كاخ سفيد اين تهديد با عقبنشيني همراه ميشود يا ترامپ اصرار دارد كه با تهديد به تعرفه راه خود را ادامه دهد.
مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.
ع