اقتصاددان : خلاصه مصاحبه روزنامه سازندگی با علی شکوری راد که با تیتر«پدیده پزشکیان» در تاریخ 1403/9/25 منتشر شده است:
به لحاظ سياسي دكتر پزشكيان را بايد به عنوان يك «پديده» شناخت. اگر به 6 ماه قبل برگردیم، تصور وضعيتي كه امروز داريم را نمي‌توانستيم داشته باشيم.
دكتر پزشكيان افراد را براساس كارآمدي و وفاق چينش كرد و نتيجه آن شد كه بعضي جاها به نفع وفاق از كارآمدي دست كشيد و بعضي جاها نيروهاي كارآمد را انتخاب كرد. به همين دليل كابينه دكتر پزشكيان را نمتوان از نظر کارآمدی يك كابينه كاملا مطلوب در نظر گرفت.
صاحبنظران كابينه دولت دكتر پزشكيان را كابينه‌ای متوسط ارزيابي مي‌كنند ولي اين كابينه از آن جهت که تحت هژمون خود رئيس‌جمهور است، می‌تواند امید بخش باشد. يعني منطقی فکر می‌کند و توجهش معطوف به اهداف اصلی حکمرانی است و به مطالبات زياده‌خواهان و افراط‌گراها اعتنا نمي‌كنند.
بعد از چينش كابينه و چينش مديران مياني كه براساس وفاق شكل گرفته، افراطيون پايداري دارند وارد فاز مقابله با دكتر پزشكيان می‌شوند و نيروهاي کمی معتدل مثل آقاي قاليباف را هم به سمت خودشان مي‌كشند تا بتوانند يك جبهه‌اي را در مقابل دولت تشكيل دهند. اما به نظر مي‌رسد رابطه‌اي كه آقاي پزشكيان با رهبري دارد و اعتمادي كه رهبري به پزشكيان كرده، مانع اين است كه آنها خيلي بي‌پروا عمل كنند.
آنطور كه رهبري گفتند شكست دولت پزشكيان شكست همه و درنتیجه نظام است. آيا به افراطيون پايدارى فرصت داده خواهد شد كه با رويارويي با پزشكيان نظام را به سمت شكست سوق دهند؟ از نظر ما پزشكيان آخرين فرصت براي نظام جمهوري اسلامي است كه نجات پيدا كند. اين نياز به اين دارد كه امكان كنش مختار و سازنده براي دولت پزشكيان فراهم شود.
دولت پزشكيان اولين بحراني كه براى حل مشكلات اقتصادى باید به آن بپردازد بحران روابط بين‌الملل است. قدم اول رفع تحريم‌ها و قفل‌شدگي مالي است. پس از آن بحران‌هايي كه در داخل وجود دارد و شامل 6 ابر چالش و 10 ناترازي و بيش از 180 مسأله مبرم است كه دولت پزشكيان از دولت قبلي و نظام حکمرانی به ارث برده و براى حل آنها بايد اقدام كند. بدون اصلاح سياست خارجي، قدم از قدم نمي‌شود برداشت.
دولت رئيسي 3 سال شعار داد كه ما اقتصاد را به تحريم‌ها و سياست خارجي گره نمي‌زنيم اما گره خورده بود. نتيجه آن، اين وضعيتي شد كه تحويل دولت چهاردهم شد.بنابراين فكر مي‌كنم كه اولين كار اين است كه در عرصه سياست خارجي يك گام به پيش برداشته شود.
اگرچه دكتر پزشكيان در جلوگيري از جنگ فراگير توانست نقش مؤثري ايفا كند، اما اينكه بگوييم سياست‌هايي كه وزير امورخارجه دنبال مي‌كند، ديكته شده توسط دولت چهاردهم است؛ مي‌توانم بگويم خير، اين سياست‌ها توسط نظام ترسيم مي‌شود اما دولت هم مخالفتي با آن نمي‌كند.
ديدار ايلان ماسك با سفير ايران در سازمان ملل اتفاق مهمي بود. ما از آن اطلاعات زيادي در دست نداريم اما من فكر مي‌كنم وى حامل يك پيام نَرم بوده است. به دليل اينكه اگر مي‌خواست پيام سخت باشد، حاملش ايلان‌ماسك نمي‌شد.
در تحليل‌هاي پساانتخاباتي، به خصوص با برخي از گفته‌ها و رويكردهايي كه ترامپ در جريان رقابت‌هاي انتخاباتي از خودش بروز داده بود و با توجه به اينكه لزوما ترامپ جديد همان ترامپ قديم نيست، همه به دنبال اين بودند كه چطور مي‌شود اين تهديد را به فرصت تبديل كرد. در تحليل‌هاي جديدي كه از ترامپ صورت گرفت، اين تحليل هم وجود داشت كه اگر ما بتوانيم درست عمل كنيم، مي‌توانيم از ترامپ كه يك تهديد است يك فرصت جديد براي ايران بسازيم.
گفتگو مي‌تواند در اين شرايط فرصت‌هاي جديد را پيش‌روي ايران قرار دهد. ترامپ يك پديده است. همانطور که ما هم در ایران با یک پديده به عنوان رئيس‌جمهور مواجه هستیم. پديده‌ها كليشه‌شكن هستند. يعني كليشه‌هاي سياسي كه براساس آن معمولا مسائل تحليل مي‌شود را مي‌شكنند و بروز و ظهورهايي دارند كه تحليل گران اوضاع سياسي نسبت به آن بروز و ظهورها غافلگير مي‌شوند.
مي‌توانيم تصور كنيم كه هم از ناحيه پزشكيان رويكردهاي غافلگيركننده ببينيم و هم از ناحيه ترامپ. اگر اين دو در يك نقطه‌اي به هم برسند، ممكن است نتيجه‌اش، نتيجه خوبي شود. اين امكان را من فقط به عنوان احتمال مطرح مي‌كنم؛ يعني ممكن است كه شاخك‌هاي حسگرشان با همديگر که تلاقي مي‌كنند، حس مثبتی از اعتماد برای شروعی مجدد در روابط به بار بياورد.
در شرايطي كه اوضاع از كليشه درآمده، بعضي‌ها همچنان دارند بحث‌هاي كليشه‌اي را در همه طرف‌ها و همه سطح‌ها تكرار مي‌كنند. اما جهان آبستن شرايط نويني است كه مي‌توان در آن فرداي روشن را هم ديد.
مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.
ع
