زنگ خطر برای اقتصاد غیرنفتی

با افزایش محدودیت‌های گاز برای صنایع فولادی در ایران، فعالان این صنعت و نمایندگان مجلس نسبت به تأثیرات منفی آن بر تولید و صادرات هشدار داده و خواستار تغییر سیاست‌ها و تأمین انرژی پایدار شده‌اند.

درحالی که تامین گاز برای صنایع فولادی به عنوان یکی از بازوهای اصلی اقتصاد غیرنفتی به‌ویژه در زمستان امری ضروری شناخته می‌شود اما شاهدیم که این مهم با چالش جدی روبه‌رو است؛  موضوعی که تهدید‌کننده اقتصاد ملی بوده و هشداری برای اهمیت تغییر سیاست‌هاست. حالا انتظار می‌رود که ثبات در سیاستگذاری‌ها در عرصه تامین انرژی برای صنایع  بیش از همیشه دیده شود.  با توجه به اینکه بیشترین مصرف گاز در زنجیره فولاد مربوط به واحدهای احیای مستقیم تولیدکننده آهن اسفنجی است، با آغاز محدودیت‌های گاز پیش‌بینی شده که تولید آهن اسفنجی در کشور کاهشی یابد. چنانچه گاز صنایع فولاد محدود شود شاهد کاهش تولید و تعهدات صادراتی صنایع فولادی خواهیم بود. مساله‌ای که مشکلاتی را در زنجیره تولید فولاد در سطح ملی ایجاد خواهد کرد؛ موضوعی که تا به امروز باعث واکنش شخصیت‌های مختلف از جمله فعالان انجمن فولاد و برخی نمایندگان مجلس شده است.

به گزارش اقتصاددان به نقل از جهان‌صنعت ،  این موضوع در حالی مطرح است که پیشتر بارها تاکید شده که فولادی‌ها انرژی مطمئن در دسترس دارند اما حالا که دولت یارانه‌ گاز را به صورت غیرمستقیم در اختیار فولادسازان قرار می‌دهد و در ارائه آن کارشکنی می‌شود، دیگر انرژی در ایران مزیت قابل توجهی ندارد.  بحثی که فولادی‌ها مطرح می‌کنند این است که امروز با قطع گاز، نه‌تنها یارانه انرژی اثر خود را از دست می‌دهد بلکه فولادی‌ها ضرر هم می‌کنند.  این در حالی است که از طرف دیگر دولت، فولادی‌ها را مکلف کرد که نیروگاه بسازند و نیاز خود را تامین کنند اما  عجیب اینکه همان نیروگاه را نیز از کنترل آنها خارج کرده و اجازه نمی‌دهد که از منافع آن بهره ببرند. بسیاری در این خصوص وزارت نیرو را مقصر اصلی دانسته و باور دارند که به‌ هم ریختگی در وزارت نیرو موجب بروز مشکلات فعلی شده است. در ادامه باید گفت که باوجود اینکه در جلسه‌ای با حضور رییس‌جمهور و وزیران، مسعود پزشکیان دستور اکید داده که گاز صنایع صادرات‌محور از جمله صنعت فولاد در آذرماه مشمول محدودیت قرار نگیرد اما هنوز هم شاهد کارشکنی و قطعی گاز هستیم! مساله‌ای که به ضرر واحدهای فولادی، رونق ارزآوری و توسعه اقتصادی تمام شده است. با توجه به اینکه صنایع فولادی طی سال‌های اخیر پیشران اقتصاد غیرنفتی و در صدر صادرکنندگان غیرنفتی کشور محسوب می‌شوند، محدودیت‌ انرژی می‌تواند خسارت چندین میلیارد دلاری را برای کشور به بار آورد.

آسیب به اقتصاد ملی

در این خصوص به‌تازگی عضو هیات‌رییسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس، ضمن انتقاد از اعمال محدودیت گاز برای صنایع فولادی گفته است: اگر گاز صنایع فولاد محدود شود قطعا در میزان تولیدات آنها و تعهدات صادراتی این بخش اثرگذار خواهد بود و مشکلاتی را در زنجیره تولید فولاد در سطح ملی ایجاد خواهد کرد.

علی حدادی، نماینده مردم ساوجبلاغ، نظرآباد، طالقان و چهارباغ در مجلس شورای اسلامی در انتقاد به اعمال محدودیت گاز برای صنایع فولادی برخلاف دستور رییس‌جمهور که بر ضرورت معافیت صنایع صادرات‌محور از محدودیت‌های گاز تاکید کرده بود، گفت: ما همچنان بر حمایت از تولیدکنندگان و ممانعت از اتخاذ تصمیماتی در جهت ایجاد اختلال در زنجیره تولید تاکید داریم، به خصوص در بخش فولاد نباید تزلزلی ایجاد شود. وی ادامه داد: هم‌اکنون لازم است ثبات در حرکت و سیاستگذاری‌ها به ویژه در تامین انرژی برق، گاز و آب برای صنایع مورد توجه قرار گیرد. حدادی تصریح کرد: قطعا تامین گاز برای صنایع فولادی به عنوان یکی از بازوهای اصلی اقتصاد غیرنفتی به‌ویژه در زمستان امری ضروری و حیاتی است و اگر قرار باشد جدا از این، سیاستگذاری دیگری اعمال شود قطعا مشکلات جدی در اقتصاد ملی ایجاد خواهد کرد. این نماینده مردم در مجلس دوازدهم یادآور شد: دولت باید این بخش را به طور جدی مدیریت کند و توجه کافی به رفع نیازهای صنایع استراتژیک و صادرات‌محور همچون صنعت فولاد را در اولویت برنامه‌های خود قرار دهد. عضو هیات رییسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: اگر قرار باشد گاز صنایع فولاد محدود شود قطعا در میزان تولیدات آنها و تعهدات صادراتی این بخش اثرگذار خواهد بود و مشکلاتی را در زنجیره تولید فولاد در سطح ملی ایجاد خواهد کرد.

ضرر به فولادی‌ها

نایب‌رییس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: دولت یارانه‌ برق و گاز را به صورت غیرمستقیم در اختیار فولادسازان قرار می‌دهد اما در ادامه بحثی که فولادی‌ها مطرح می‌کنند این است که با قطع برق یا گاز، نه‌تنها کل آن یارانه جبران یا بی‌اثر می‌شود بلکه ضرر هم می‌کنند.

جعفر قادری درباره مشکلات صنایع کشور به‌ ویژه فولادی‌ها و یارانه‌ای که گفته می‌شود به آنها تعلق می‌گیرد، گفت: دولت یارانه‌ برق و گاز را به صورت غیرمستقیم در اختیار فولادسازان قرار می‌دهد اما در ادامه بحثی که فولادی‌ها مطرح می‌کنند این است که با قطع برق یا گاز، نه‌تنها کل آن یارانه جبران یا بی‌اثر می‌شود بلکه ضرر هم می‌کنند. یعنی اگر این برق و گاز به صورت مستمر به آنها تعلق می‌گرفت درست بود اما با این شرایط اختصاص انرژی، منفعتی برای آنها ندارد. او در ادامه با بیان اینکه دولت فولادی‌ها را مکلف کرده است نیروگاه بسازند اما همان نیروگاه را از کنترل و اختیار آنها خارج می‌کند و اجازه نمی‌دهد که از منافع آن بهره ببرند، تاکید کرد: اینها مطالب بحقی است که از طرف شرکت‌های فولادی مطرح می‌شود و دولت باید تکلیف این موضوعات را روشن کند. قادری در ادامه با اشاره به شرایط مجوزها برای احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر، ضمن انتقاد به عملکرد وزارت نیرو عنوان کرد: به‌ هم ریختگی در وزارت نیرو موجب شده تا متولی انرژی‌های تجدیدپذیر مشخص نباشد. عده‌ای مجوزهایی گرفته‌اند و ظرفیت‌های پست‌ها را بلااستفاده گذاشته‌اند و منتظر هستند که دولت به آنها تسهیلات یارانه‌ای پرداخت کند. دولت هم که در شرایط فعلی منابعی ندارد، از طرف دیگر منابع مورد نیاز برای انجام این کار ارزی است.

او در ادامه با تاکید بر پر شدن اعطای مجوز برای احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر افزود: عده‌ای دیگر هم که می‌خواهند نیروگاه بسازند و نیاز به منابع یارانه‌ای و تسهیلات ندارند، وزارت نیرو ظرفیت خالی ندارد. بنابراین باید هر چه سریع‌تر این شرایط تعیین‌تکلیف شود. نایب‌رییس کمیسیون اقتصادی مجلس و رییس کمیسیون ویژه حمایت از تولید و نظارت بر اجرای سیاست‌های کلی اصل‌۴۴ قانون اساسی عنوان کرد: در استان‌ها هم شرایط به همین شکل است، در استانداری‌ها مشخص نیست که معاونت عمرانی، معاونت فنی و معاونت اقتصادی کدام یک متولی این موضوع است. در خود استان‌ها آیا شرکت‌های توزیع متولی است یا شرکت‌های برق منطقه‌ای. قادری با بیان اینکه یک به‌هم ریختگی و آشفتگی وجود دارد و موجب شده که عملکرد مجموعه صنعت، فولادی‌ها و پتروشیمی‌ها قابل دفاع نباشد، تاکید کرد: اگر قرار باشد در زمستان گاز پتروشیمی‌ها و فولادی‌ها را قطع کنند؛ این صنایعی که در تابستان برق آنها را قطع کرده‌اند و زمستان هم به آن گاز نداده‌اند، خیلی از آنها هم محدودیت‌های آبی دارند، چگونه این انتظار وجود دارد که بتوانند مالیات تعیین شده را تامین کنند. وی تاکید کرد: نمونه‌های این ناترازی‌ها خود به خود به دیگر بخش‌ها هم کشیده می‌شود و مشکلات جدی را درپی خواهد داشت.

دستوری که اجرا نشد!

اوایل آذرماه بود که معاون برنامه‌ریزی و توسعه محیط کسب‌وکار وزارت صمت  از دستور مستقیم و صریح رییس‌جمهور درخصوص معافیت صنایع صادرات‌محور از محدودیت‌های گازی خبر داد  و همین موضوع امید را برای فعالان معدنی زنده کرد که بدون دغدغه توان تولید خواهند داشت اما بعد از مدتی اداره گاز اقدام به برنامه‌ریزی برای قطع گاز کرده است! تصمیم اداره گاز در حالی است که طبق دستور رییس‌جمهور صنایع تولیدی نباید در اولویت محدودیت گاز قرار بگیرند در گوشه و کنار اما اخباری مبنی بر مکاتبات جدید شرکت گاز و اعلام افزایش محدودیت گاز به برخی صنایع فولادی به گوش رسیده است!  مدیران صنایع معدنی اظهار کرده‌اند که برخلاف تصمیم رییس‌جمهور و کارگروه مصرف بهینه انرژی محدودیت مصرف گاز برای واحدهای فولادی آغاز شده است! به این صورت که برای برخی واحدهای فولادی در سه مرحله  صورت گرفته است. در این قالب در ابتدا ۲۵‌درصد، بعد از آن ۳۰‌درصد و اکنون ۵۰‌درصد این محدودیت اعمال شده است. بدین ترتیب از ابتدای آذرماه از شرکت‌های فولادی که دارای واحد احیای مستقیم هستند، خواسته شده تا مصرف گاز خود را بین ۲۵ تا ۵۰‌درصد کاهش دهند. این در حالی است که  تصمیم عدم قطعی گاز را کارگروه بهینه‌سازی مصرف انرژی در جلسه‌ای با حضور رییس‌جمهور و وزیران پذیرفته است. در همین راستا پیشتر بهرام سبحانی، رییس انجمن تولیدکنندگان فولاد نیز گفته بود با پیگیری مجدانه وزارت صمت و دستور رییس‌جمهور گاز صنایع صادرات‌محور از جمله صنعت فولاد در آذرماه مشمول محدودیت قرار نمی‌گیرند.  وی تصریح کرد که با تصمیم سازمان بهینه سازی و تاکید رییس‌جمهور محترم و نقش فولادسازان در اشتغال و ارزآوری انتظار داریم محدودیت‌های اعمال شده بر فولادسازان برداشته شود.

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

 

ع

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

12 + 9 =

پربازدیدترین ها