دکتر بهنام ملکی مدیر مسول با درج یادداشتی در اقتصاددان نوشت : بهطور خلاصه، ترکیب تحریمها + سیاستهای نادرست پولی و مالی میتواند ارزش پول ملی (ریال) را بهشدت کاهش دهد. این فرایند معمولاً از چند مسیر اصلی اتفاق میافتد:
۱. تحریمها و قطع منابع ارزی
تحریمها باعث میشوند:
• صادرات نفت و دسترسی به ارز خارجی کاهش یابد
• درآمد ارزی دولت کم شود
• بانک مرکزی نتواند از ریال حمایت کند
وقتی عرضه ارز کم و تقاضا زیاد باشد، نرخ ارز بالا میرود و ریال تضعیف میشود.
۲. فروش سکه و طلا توسط دولت
دولتها معمولاً برای جبران کسری بودجه یا جمعکردن نقدینگی:
• سکه طلا پیشفروش یا عرضه میکنند
• بهطور غیرمستقیم به مردم میگویند: «ریال نگه ندار، دارایی امن بخر»
نتیجه:
• بیاعتمادی به ریال
• تبدیل ریال به طلا و دارایی فیزیکی
• کاهش تقاضا برای پول ملی
این کار در کوتاهمدت نقدینگی جمع میکند، اما در بلندمدت ریال را بیاعتبارتر میکند.
۳. بینامکردن داراییها یا ناامنشدن مالکیت
وقتی:
• حسابها، داراییها یا معاملات شفاف و امن نباشند
• مردم نگران مصادره، مسدود شدن یا تغییر قوانین باشند
واکنش طبیعی جامعه:
• خروج سرمایه
• تبدیل پول به ارز، طلا، ملک یا دارایی خارج از سیستم رسمی
• کاهش نگهداری ریال
پولی که کسی نمیخواهد نگه دارد، سریع ارزشش سقوط میکند.
۴. چاپ پول برای جبران کسری بودجه
در شرایط تحریم، دولت معمولاً:
• مالیات مؤثر نمیتواند بگیرد
• وام خارجی ندارد
• به بانک مرکزی متوسل میشود
نتیجه:
• افزایش شدید حجم پول
• بدون افزایش تولید
فرمول ساده:
پول بیشتر + تولید ثابت یا کمتر = تورم شدید
۵. شکلگیری انتظارات تورمی
مهمترین عامل:
• وقتی مردم منتظر گرانیاند، رفتارشان خودش گرانی میسازد
مردم:
• زودتر خرید میکنند
• ریال نگه نمیدارند
• قیمتها را پیشاپیش بالا میبرند
این چرخه باعث میشود ریال عملاً «به پودر» تبدیل شود.
جمعبندی خیلی کوتاه
ریال زمانی نابود میشود که:
• تحریم، ارز را کمیاب کند
• دولت برای جبران، طلا بفروشد و پول چاپ کند
• امنیت داراییها از بین برود
• اعتماد عمومی سقوط کند
در اقتصاد، اعتماد از طلا هم باارزشتر است؛ وقتی آن برود، پول ملی هم میرود.
مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.
ع
