اقتصاددان : بهنام ملکی اولین معاون نخبگان ریاست جمهوری در گفتگو با رسانه ها ضمن تاکید بر ضرورت حمایت مضاعف و شفاف دولت و بخش غیردولتی و خصوصی از دانش‌بنیان‌ها گفت:
دخالت های نابجای دولت ، مسایل اینترنت و نبود زیست بوم مناسب فضای دانش بنیانی در کشور ، ضعف سیستم اموزشی ، تحریم های داخلی و خارجی ، مشکلات تامین مالی و بازار در کنار خروج مغزهای ماهر و متخصص (حداقل تا انتخابات اخیر )در عرصه‌های دانش‌بنیانی از جمله مشکلاتی بوده است که موجب شده تا نقش دانش‌بنیان‌ها در اقتصاد ایران پررنگ نباشد.
ملکی مدیر رسانه اقتصاددان در گفت‌وگو با خبرنگار ما درباره دلایل عدم بهره‌گیری اقتصاد کشور از ظرفیت دانش‌بنیان‌ها، اظهار داشت :
در موضوع دانش‌بنیان‌ها، بحث مهم چرخش و ظرفیت نیروی انسانی خلاق جوان و متفکر در این بخش است. به این معنا که وقتی نیرو‌های توانمند و نخبه وارد یک فعالیت اقتصادی یا علمی می‌شوند خود به خود آن فعالیت را وارد پروسه تولید ثروت از علم یا دانش‌بنیانی می‌کنند.
دشواری‌های تولید در دانش‌بنیان‌ها به دلیل مشکلات تامین مالی
این پژوهشگر اقتصادمالی افزود: یکی از مشکلات کنونی در بحث دانش‌بنیان‌ها این است که موضوع توجه به دانش‌بنیان‌ها در کشور ما مبحثی نوپا یا نوزاد است و طبیعتا وقتی موضوعی جوان است ممکن است دارندگان و صاحبان منابع مالی به سرمایه‌گذاری و اعطای منابع موثر به این موضوعات توجه نداشته باشند بنابراین یکی از مشکلات در بحث ایده دانش‌بنیانی یا خلق و تولید محصول ، کمبود منابع مالی است.
اقبال کم بانک و صندوق ها به فعالیت‌های دانش پایه
مدیر کل سابق جذب و حمایت از سرمایه گذاری استانداری قزوین تصریح کرد: طبیعی است که موضوعات نو و دانش‌بنیانی با ریسک عدم تحقق و موفقیت نیز مواجه شوند به همین دلیل در مقایسه با کسب وکار و فعالیت‌های سنتی و قدیمی با اقبال کمتری مواجه می‌شوند.
وی افزود: تامین‌کننده مالی ممکن است در نگاه اول تمایل چندانی برای همکاری با مجموعه‌های دانش‌بنیان گمنام نداشته باشند بنابراین در کنار شکست و عدم تحقق که ذات هر فعالیت دانش‌بنیانی در جهان است به ثمررساندن این پروسه به پول ، فضای اقتصادی سیاسی اجتماعی فرهنگی و سرمایه مناسب نیاز دارد که در کشور ما در این بخش نیز دانش‌بنیان‌ها تا کنون درگیر مشکلات متعدد بوده و هستند البته با انتخابات اخیر ریاست جمهوری به نظر می رسد فضا بنفع کشور و دانش بنیانها در حال تغیییر است .
متقلبان و فعالان غیرواقعی خود را دانش‌بنیان جا می‌زنند
دکتر ملکی عنوان کرد: موضوع دیگر نیز این است که وقتی یک بحثی در کشور ما مطرح می‌شود و برای ان بودجه و امکاناتی (بدون پیوست ضد فساد )در نظر گرفته می شود فعالان فیک و غیرواقعی بر روی آن اسم سوار می‌شوند و برخی از فعالیت‌هایی که از گذشته انجام می‌شده و دانش‌بنیانی هم نیست با برخی از تغییرات در تعاریف خود را به عنوان فعال دانش‌بنیان یا فناور جا زده و از این ناحیه به فعالیت‌های دانش‌بنیان واقعی آسیب می‌زنند این مسله نیازمند شفافیت ، اجرای قانون ، اصلاح ساختار و نظارت توسط همگان است.
تشریح مشکلات دانش‌بنیان‌ها در بخش بازار
پژوهشگر اقتصاد نواوری درباره نقش بازار در توسعه فعالیت‌های دانش‌بنیانی نیز اظهار کرد: اگر محصولی دانش‌بنیان باشد در صورت پایداری تولید بازار خود را به دست خواهد آورد اما در کوتاهمدت چون موضوع جوان است و به طور معمول بازار‌ها به دنبال محصولات قدیمی و شناخته شده تری هستند که تجربه همکاری با آن را داشته‌اند ممکنست کالای جدید را نپذیرند و در تغییر رویه‌ها و سیستم‌ها نیز تغییرات به راحتی انجام نمی‌شود به همین دلیل گرچه شاهد هستیم که مسئولان کشور بر حمایت از دانش‌بنیان‌ها تاکید دارند اما خروجی بالا بویژه در حوزه محصولات تجاری سازی شده و قدرتمند مشاهده نمی شود یکی از راهکارها بازاریابی صادراتی و مهمتر از ان تبلیغ نزدیک به رایگان این محصولات توسط رسانه‌های جمعی نظیر صدا و سیما است .
نیاز دانش‌بنیان‌ها به حمایت غیر فساد آور
وی تصریح کرد: دانش‌بنیان‌ها مبحثی نو در اقتصاد هستند بنابر این نیازمند حمایت شفاف و البته غیر فساد آور خواهند بود تا بتوانند جایگاه خود را پیدا کنند. در غرب نیز به همین گونه است و دولت‌ها با وجود آنکه در اقتصاد دخالت جدی ندارند ، اما فناوری، دانش و تکنولوژی‌های نو را مورد حمایت ویژه قرار می‌دهند تا فعالیت های نوزاد بتوانند روی پای خود بایستند.
حمایت دولت از دانش‌بنیان‌ها باید حمایتی مضاعف و شفاف باشد
وی گفت: حمایت دولت از دانش‌بنیان‌ها باید حمایتی مضاعف شفاف و منطقی باشد به این دلیل که هم بازار و تامین مالی برای دانش‌بنیان‌ها با مشکلات بیشتری نسبت به سایر بخش‌ها مواجه است.
تحریم ضعف ارتباط با صاحبان دانش و تکنولوژی جهانی و کاهش ارزش پول ملی خطر خروج نیرو‌های دانش‌بنیانی از کشور را تشدید کرده است
ملکی کارشناس مسائل اقتصادی درباره خطر خروج دانش‌بنیان‌ها از کشور، عنوان کرد: اگر موضوع مهاجرت مغزها و خروج نیرو‌های متخصص به ویژه در بخش آی تی به دلیل مسایل اینترنت و فناوری هایتک مطرح باشد باید گفت که مهمترین دلیل آن به خاطر شرایط نامساعد زیست بوم فناوری ، کم توجهی به دانش پروری و کاهش ارزش پول ملی است، چون هر نخبه‌ای درفضای بخش دولتی یا خصوصی حداکثر ۶۰ -۵۰ میلیون تومان درآمد دارد یعنی ماهانه کمتر از ۱۰۰۰ دلار در حالی که این تخصص در خارج از کشور حداقل ماهانه ۷ برابر ایران درآمد دارد.(رک به مصاحبه میثم مهرپور با خبرگزاری انا )
وی ادامه داد: در گذشته کم توجهی به گزینش و جذب نخبگان در نظام سیاسی اداری و حتی دانشگاهی کشور همچنین فیلترینگ در کنار کاهش ارزش پول ملی موجب شده تا برای برخی از نخبگان یا نیروی انسانی فعال در بخش‌های دانش‌بنیانی علاوه بر نبود انگیزه و نامیدی نسبت به آینده صرفه اقتصادی هم برای فعالیت در کشور وجود نداشته باشد و در نتیجه مهاجرت را بر ماندن ترجیح دهند امیدواریم با تشکیل دولت دکتر مسعود پزشکیان شاهد رشد حداقل ۲۰ درصدی در حوزه دانش بنیانها و تولید ثروت از دانش باشیم.
مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.
ع
