به گزارش اقتصاددان به نقل از دنیای اقتصاد  ، در این چارچوب نشست وزیر امور خارجه ایران با دیوید لمی وزیر امور خارجه انگلیس، ژان نوئل بارو وزیر امور خارجه فرانسه، یوهان واده‌فول وزیر امور خارجه آلمان و کایا کالاس مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز جمعه از ساعت ۱۷:۳۰ به وقت تهران در ژنو آغاز شد و بعد از مدتی برای انجام مشورت‌های داخلی از سوی طرف اروپایی درخواست تنفس شد. ظاهرا بعد از این تنفس فضای گفت‌وگوها کم تنش‌تر دنبال شده است.

آکسیوس درباره نشست ژنو که به درخواست طرف اروپایی انجام شد، نوشته که نشست دوساعته اروپایی‌ها با ایرانی‌ها پیشرفت دیپلماتیک نداشت و هیچ کدام از طرفین پیشنهاد جدیدی ارائه نکردند. دیپلمات‌های اروپایی می‌گویند گفت‌وگوها یک «تعامل اولیه» بوده و طرفین توافق کردند تا در هفته آینده بار دیگر ملاقات داشته باشند. پیشتر مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پس از پایان گفت‌وگوهای ایرانی-اروپایی در ژنو گفت که ما توافق کردیم که به مذاکرات ادامه دهیم و به مسائل دیگر، نه فقط مسائل هسته‌ای بپردازیم.

دیپلمات‌های اروپایی می‌گویند عراقچی روز جمعه به همتایان اروپایی خود گفته تا زمانی که رژیم صهیونیستی به کارزار تجاوزکارانه خود ادامه می‌دهد، مذاکره‌ای با آمریکا در کار نخواهد بود. عملیات تجاوزکارانه رژیم اسرائیل علیه کشورمان بامداد جمعه ۲۳خرداد آغاز شد که ساعاتی بعد ایران با شروع عملیات صادق۳ به آن پاسخ داد.

دوگانه آمریکایی

طبق گزارش آکسیوس، دیپلمات‌های آلمان، فرانسه، انگلیس و اتحادیه اروپا پیش از برگزاری نشست ژنو با دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا برای هماهنگی این نشست ارتباط برقرار کردند؛ اما ترامپ تلاش‌های دیپلماتیک اروپا را بی‌اهمیت جلوه داد. ترامپ شامگاه جمعه به خبرنگاران گفت: «ایران نمی‌خواهد با اروپا صحبت کند. آنها می‌خواهند با ما صحبت کنند. اروپا نمی‌تواند در این مورد کمکی انجام دهد.»

طبق این گزارش، عراقچی به اروپایی‌ها گفته ایران مایل است غنی‌سازی خود را به شیوه‌ای که شبیه به توافق برجام باشد، محدود کند؛ اما برای طرف مقابل روشن کرده که با درخواست آمریکایی برای غنی‌سازی صفر موافقت نخواهد کرد. همچنین وزرای خارجه اروپایی از عراقچی خواسته‌اند تا به‌صورت مستقیم با دولت ترامپ گفت‌وگو کند و پیشنهاد داده‌اند نمایندگان آمریکا هم در گفت‌وگوهای آتی حضور داشته باشند؛ اما وزیر خارجه ایران با آن مخالفت کرده است.

طبق گزارش المیادین، عراقچی از ادامه گفت‌وگوها با تروئیکای اروپایی و اتحادیه اروپا و آمادگی برای دیدار مجدد در آینده نزدیک حمایت کرده اما همزمان گفته که توانایی‌های دفاعی جمهوری اسلامی ایران قابل مذاکره نیست. رئیس دستگاه دی‍پلماسی بارها تاکید کرد که ایران آماده است به محض توقف تجاوز رژیم صهیونیستی، دیپلماسی را با آمریکا بررسی کند.

وزیر امور خارجه در گفت‌وگویی با شبکه آمریکایی ان‌بی‌سی گفت که فکر می‌کنم اگر آمریکایی‌ها واقعا می‌خواهند به دیپلماسی برگردند، تنها یک تماس تلفنی از واشنگتن به تل‌آویو برای متوقف کردن همه حملات کافی است. آنها می‌توانند خیلی سریع این روند را متوقف کنند و سپس ما دوباره دیپلماسی را در نظر خواهیم گرفت. در مقابل سی‌ان‌ان نیز به نقل از یک مقام غربی نوشت، اروپایی‌ها به ایرانی‌ها اطلاع دادند که واشنگتن اختیار توقف اقدام نظامی اسرائیل را ندارد.

در اعتماد به آمریکا شک داریم

عباس عراقچی در مصاحبه با شبکه آمریکایی «ان‌بی‌سی» در پاسخ به سوال که آیا می‌توان در بازه زمانی دو هفته‌ای که اخیرا توسط دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا تعیین شده است، به توافق با واشنگتن دست یافت، گفت که نشان دادن «عزم واقعی برای حرکت به سمت یک راه‌حل مذاکره‌شده برعهده دولت آمریکا است.»

او افزود: «تهران پس از تجاوز رژیم صهیونیستی تنها چند روز قبل از مذاکرات برنامه‌ریزی شده با مقامات آمریکایی، در اعتماد به آمریکا در مذاکرات دیپلماتیک شک دارد.» عراقچی همچنین گفت که واشنگتن شاید واقعا به دیپلماسی علاقه‌ای نداشته و صرفا از مذاکرات به عنوان «پوششی» برای حمله هوایی اسرائیل استفاده کرده است. وی تاکید کرد: «ما نمی‌دانیم دیگر چگونه می‌توانیم به آنها اعتماد کنیم. کاری که آنها انجام دادند، در واقع خیانت به دیپلماسی بود.» وزیر امور خارجه گفت که ایران از غنی‌سازی اورانیوم آنطور که ترامپ خواسته است، دست نخواهد کشید و گفت که این موضوع را به استیو ویتکاف، نماینده آمریکا نیز به صراحت بیان کرده است. این در حالی است که سی‌ان‌ان در گزارشی نوشته که واشنگتن این پیام را منتقل کرده است که عدم غنی‌سازی، بخش کلیدی هرگونه مذاکره‌ای خواهد بود.

معنای تبادل پیام با آمریکا

در شرایطی که ادعا می‌شود عراقچی و ویتکاف همچنان با هم در ارتباط هستند، (از سوی عراقچی رد شد) وزیر امور خارجه ایران در این باره توضیح داد: «برخی پیام‌های مستقیم و غیرمستقیم وجود دارد که ما رد و بدل می‌کنیم. ما مواضع یکدیگر را برای جلوگیری از سوءتفاهم‌ها توضیح داده‌ایم. این به معنای مذاکره نیست. آنها از ما خواسته‌اند که مذاکره کنیم، اما ما فقط زمانی مذاکره می‌کنیم که مذاکره باشد و نه دیکته.» عراقچی همچنین تاکید کرد که اگر ترامپ تصمیم بگیرد که آمریکا به ایران حمله کند، تهران نیز حق تلافی را برای خود محفوظ می‌دارد و به مواضع آمریکا حمله خواهد کرد.

فضای بیم و امید

شبکه خبری سی‌ان‌ان آمریکا در گزارش دیگری تاکید کرد که اعلام دونالد ترامپ مبنی بر تعویق تصمیم‌گیری درباره اقدام نظامی علیه ایران برای ۲هفته آینده، امیدها به حل‌وفصل دیپلماتیک بحران هسته‌ای را افزایش داده است. به گزارش «ایرنا» به نقل از این رسانه آمریکایی، تصمیم رئیس‌جمهوری آمریکا برای به تعویق انداختن تصمیم‌گیری درباره حمله نظامی به ایران، با واکنش مثبت دیپلمات‌های اروپایی همراه شده است. آنها معتقدند که این فرصت ۲هفته‌ای می‌تواند به احیای روند گفت‌وگوها با تهران کمک کند و راهکاری مسالمت‌آمیز برای حل بحران فراهم آورد. یوهان واده‌فول، وزیر امور خارجه آلمان نیز گفته که نتیجه مثبت این است که ما اتاق مذاکرات را در حالی ترک کردیم که این برداشت وجود داشت که ایران آماده گفت‌وگوهای بیشتر است. ژان نوئل بارو، وزیر خارجه فرانسه هم تاکید کرده که وزیر امور خارجه ایران می‌گوید که آماده ادامه گفت‌وگوها درباره موضوع هسته‌ای و دیگر موضوعات است. او تصریح کرد که عملیات نظامی می‌تواند برنامه هسته‌ای ایران را مختل کند، اما آن را متوقف نخواهد کرد.

دیوید لمی، وزیر امورخارجه انگلیس هم گفت این کشور به همراه فرانسه و آلمان و اتحادیه اروپا مایل به ادامه گفت‌وگوها با ایران درباره برنامه هسته‌ای این کشور و حل‌وفصل وضعیت کنونی خاورمیانه است. او با وجود تاکید همیشگی مقامات ایران مبنی بر ماهیت کاملا صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای کشور اظهار کرد: «ایران نمی‌تواند سلاح هسته‌ای داشته باشد و تروئیکای اروپایی و اتحادیه اروپا برای سال‌ها بر این موضوع تاکید کرده‌اند. ما خواهان ادامه این گفت‌وگوها و مذاکرات با تهران هستیم.»

بیانیه‌های ایران و اروپا

همچنین سیدعباس عراقچی روز جمعه و بعد از گفت‌وگو با وزرای خارجه سه کشور اروپایی و مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی در ژنو بیانیه‌ای ۴‌بندی را قرائت کرد که در آن اشاره شده است که ایران از عدم اقدام سه کشور در محکومیت اقدام تجاوز رژیم صهیونیستی نگران است و تاکید شد جمهوری اسلامی ایران به حق دفاع مشروع خود علیه این رژیم با هدف توقف تجاوز و عدم تکرار آن به‌طور جدی و قاطعانه ادامه خواهد داد.

در بند دوم تاکید شد که برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز بوده و تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار دارد و از این رو، حمله به تاسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز ایران یک جنایت بزرگ تلقی شده و نقض شدید قواعد آمره و حقوق بین‌الملل محسوب می‌شود. در بخش سوم این بیانیه نیز آمده که در صورت توقف تجاوز و پاسخگو کردن متجاوز به دلیل جنایات ارتکابی خود، ایران آماده‌ مدنظر قرار دادن دیپلماسی است. همچنین تاکید شد که توانمندی‌های دفاعی ایران قابل مذاکره نیست. در نهایت نیز برای ادامه گفت‌وگوها در آینده اعلام آمادگی شده است.   طرف اروپایی نیز بعد از پایان نشست یک بیانیه مشترک صادر کرده و در آن متذکر شدند که: «ما تمایل خود را برای ادامه گفت‌وگو در مورد همه مسائل مربوط به برنامه هسته‌ای ایران و موضوعات گسترده‌تر ابراز کردیم. ما همچنین حمایت کامل خود را از مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ابراز و ایران را تشویق کردیم که به‌طور کامل با آژانس در راستای تعهدات الزام‌آور قانونی‌اش و با توجه به آخرین گزارش آژانس در مورد اجرای تعهدات پادمانی در ایران همکاری کند.» آنها حمایت خود را از ادامه گفت‌وگوها به اشتراک گذاشتند و از «تلاش‌های مستمر ایالات متحده برای یافتن راه‌حلی از طریق مذاکره استقبال کردند.»