کنفرانس جهانی هوش مصنوعی 2025 و نشست سطح بالا درباره مدیریت جهانی هوش مصنوعی از شنبه تا دوشنبه در شانگهای برگزار میشود. بیش از 1200 مهمان از بیش از 40 کشور و سازمان بینالمللی در این رویداد حضور دارند و بیش از 800 شرکت از طریق این بستر، بیش از 3000 نمایشگاه پیشرفته و محصولات جدید را به نمایش میگذارند.
بسیاری از غرفهداران خارجی از پیشرفت سریع چین در حوزه هوش مصنوعی تمجید کردهاند و بهطور فعال تجربیات توسعه خود را به اشتراک میگذارند. این کنفرانس فقط محلی برای نمایش دستاوردها نیست، بلکه فرصتی است برای دیدن اینکه چگونه در تبادل ایدهها فراتر از مرزهای ملی و در پاسخ به تقاضای گسترده مردم جهان برای زندگی بهتر، فناوری با سرعت بیشتری به نیازهای انسانی نزدیک میشود.
هوش مصنوعی متعلق به یک کشور یا گروه خاص نیست، بنا بر این قوانین حاکم بر آن باید بهصورت جهانی تعیین شود. اما شاخص آمادگی هوش مصنوعی که توسط صندوق بینالمللی پول ارائه شده، نشان میدهد که تا آوریل 2024، این شاخص در اقتصادهای پیشرفته 0.68، در اقتصادهای نوظهور 0.46 و در کشورهای کمدرآمد 0.32 بوده است. در همین حال، مشکلاتی مانند سوءاستفاده از دادهها، نقض حریم خصوصی، تعصب و تبعیض الگوریتمی و چگونگی ایجاد «هوش مصنوعی خوب» که قدرت را از انسانها نگیرد، همچنان چالشهای مشترک بشر باقی ماندهاند. در چنین شرایطی، اکثر کشورها بر سر مدیریت جهانی هوش مصنوعی به اجماع رسیدهاند—نیازمند «همبستگی جهانی» هستیم، نه «حیاطهای کوچک با حصارهای بلند».
پس از صدور اعلامیه شانگهای درباره مدیریت جهانی هوش مصنوعی در سال گذشته، امسال در همین کنفرانس برنامه عملیاتی جدیدی منتشر شد و از همه طرفها خواسته شد برای توسعه و مدیریت جهانی هوش مصنوعی با یکدیگر همکاری کنند. چین همچنین پیشنهادی مهم برای تاسیس سازمان همکاری جهانی هوش مصنوعی ارائه کرده است. افزون بر این، چین با سایر کشورها برای تصویب قطعنامهای درخصوص تقویت همکاریهای بینالمللی در ظرفیتسازی هوش مصنوعی در هفتاد و هشتمین مجمع عمومی سازمان ملل همکاری کرده است.
مجموعه این اقدامات نشاندهنده عزم و ابتکار عمل چین در پاسخ به خلأهای قانونی موجود در مدیریت جهانی هوش مصنوعی است و بر ارزشهای مبتنی بر منافع مشترک تأکید دارد. این پیام روشن است که «راهکار چینی» یک امتیاز انحصاری نیست، بلکه کالایی عمومی برای گسترش منافع واقعی هوش مصنوعی برای همه بشریت است.
از ایده تا اجرا، فلسفه «ترویج همبستگی جهانی» چین همچنان ادامه دارد. در ابتدای امسال، مدل هوش مصنوعی «دیپسیک» به دلیل ویژگیهای «هزینه پایین + عملکرد بالا + متنباز بودن»، هم در چین و هم در سطح بینالمللی با استقبال مواجه شد. پس از آن، چندین مدل بزرگ دیگر چینی نیز بهصورت متنباز منتشر شدند.
تجربهها نشان میدهند که این رویکرد به نوآوری در سطح جهانی جان تازه میبخشد، چرخههای تکرار و اشتراکگذاری فناوری را تسریع میکند و به استقرار سریع ایدههای نوآورانه کمک میکند. برای نمونه، در جریان عملیات امداد و نجات پس از زلزله در میانمار، از دیپسیک برای توسعه یک سیستم ترجمه چینی–میانماری–انگلیسی ظرف هفت ساعت استفاده شد.
«بالهای» هوش مصنوعی چین همچنین به بهرهوری شبکه برق برزیل، راهآهن آفریقای جنوبی و معادن تایلند کمک کردهاند. نگاه چین به توسعه هوش مصنوعی از مسیر «همبستگی جهانی»، نردبانی گرم برای کشورهای سراسر جهان بهویژه کشورهای جنوب جهان فراهم کرده که به آنها چشماندازی روشن برای کاهش شکاف دیجیتال و تقویت توسعه اقتصادی در عصر هوشمند ارائه میدهد.
رسانههای مختلف نیز به تفاوت آشکار رویکردهای چین و ایالات متحده در زمینه هوش مصنوعی اشاره کردهاند. تنها چند روز پیش، کاخ سفید «طرح اقدام هوش مصنوعی» خود را منتشر کرد که در آن، کنترل صادرات تراشههای هوش مصنوعی به چین تشدید شده است. آمریکا همچنان در منطق بازی حاصلجمع صفر گرفتار است و در تلاش برای حفظ سلطه در حوزه هوش مصنوعی از طریق محاصرههای فناورانه است.
فلسفهای که چین از آن حمایت میکند-یعنی «ترویج همبستگی جهانی»-اقدامی اساسی برای پر کردن «شکاف دیجیتال»، رسیدن به «عدالت فناورانه» و همچنین بخشی مهم از اجرای چندجانبهگرایی است. ما مشتاقانه منتظریم کشورهای بیشتری به مسیر همکاری نوآورانه و حکمرانی مشارکتی بپیوندند تا آیندهای دیجیتال و هوشمند، فراگیر، باز، پایدار، عادلانه، امن و قابل اعتماد برای بشریت بسازیم.
ز