اقتصاددانان و مدیران اجرایی اعلام کردند چین در شرایطی که با فشارهای فزاینده مواجه است، بار دیگر پیامی روشن به جهان مخابره کرده است: این کشور همچنان به سیاست گشایش با استاندارد بالا پایبند خواهد ماند؛ موضعی استوار که رشد پایدار داخلی را تقویت میکند و دسترسی گستردهتری به بازار بسیار بزرگ چین برای جهان فراهم میآورد.
به گفته آنها، پکن نقشهراهی شفاف ترسیم کرده که همسویی بیشتری با هنجارهای اقتصادی و تجاری بینالمللی دارد، محرکهای جدیدی برای توسعه تجارت خارجی ایجاد میکند و محیطی سودآورتر برای سرمایهگذاری خارجی به وجود میآورد؛ مسیری که هدف آن شکلدهی بستری پویا است تا کسبوکارهای داخلی و خارجی بتوانند بهطور برابر در آن رشد کنند.
این اظهارات پس از آن مطرح شد که سیاستگذاران چینی در نشستی که هفته گذشته برگزار شد، تعهد راسخ خود به سیاست گشایش را بهعنوان یکی از هشت اولویت اقتصادی اصلی برای سال 2026 برجسته کردند.
کنفرانس سالانه کار اقتصادی کمیته مرکزی حزب حاکم چین که روز پنجشنبه گذشته به کار خود پایان داد، بر ضرورت حمایت از صادرات خدمات، توسعه فعال تجارت دیجیتال و سبز و همچنین بهینهسازی سیاستهای تشویق سرمایهگذاری خارجی تأکید داشت.
هان ونشیو، معاون اجرایی دفتر امور مالی و اقتصادی کمیته مرکزی حزب کمونیست چین، روز شنبه در یک نشست خبری اظهار داشت که چین «باید همزمان با افزایش صادرات، واردات را نیز گسترش دهد تا توسعه پایدار تجارت خارجی تقویت شود».
وزارت بازرگانی چین در ماه نوامبر طرحی با عنوان «بازار بزرگ برای همه؛ صادرات به چین» را راهاندازی کرد که هدف آن افزایش واردات و ایجاد کانالی جدید برای ورود محصولات جهانی به بازار چین است.
لیائو فان، مدیر موسسه اقتصاد و سیاست جهانی آکادمی علوم اجتماعی چین، گفت یکجانبهگرایی و حمایتگرایی در سطح جهانی رو به افزایش است و همین موضوع بازارهای قابل دسترس و قابل پیشبینی را شاید به «کمیابترین منابع جهان» تبدیل کرده است.
بر اساس دادهها، شاخص باز بودن جهان در سال 2024 نسبت به سال قبل کاهش اندک 0.05 درصدی را ثبت کرد که نشاندهنده افت 0.34 درصدی نسبت به سال 2019 و کاهش 5.39 درصدی در مقایسه با سال 2008 است؛ آماری که نشان میدهد باز بودن اقتصاد جهانی همچنان در مرحله انقباض قرار دارد.
لیائو افزود: «چین، بهویژه با سیاست باز داوطلبانه خود، در حال پر کردن این شکاف است.» وی تأکید کرد که برای بسیاری از کشورها، بازار باز چین بهعنوان وزنه تعادلی در برابر موجهای حمایتگرایانه عمل میکند و نویدبخش تداوم مشارکت در زنجیرههای ارزش جهانی است.
طبق گزارش جهانی باز بودن 2025، شاخص باز بودن چین در فاصله سالهای 1990 تا 2024 از 0.59 به 0.76 افزایش یافته که بیانگر رشدی نزدیک به 30 درصد است.
هوبرت د هان، معاون ارشد گروه لوازم خانگی BSH در منطقه چین بزرگ، گفت سطح بالای باز بودن و پذیرش نوآوری در چین، انگیزهای قوی برای تسریع چرخههای نوآوری این شرکت ایجاد کرده است.
او توضیح داد: «با شایستگیها و قابلیتهایی که در این بازار به دست میآوریم، میتوانیم در سایر نقاط جهان نیز موفق عمل کنیم. بازار چین از نظر مقیاس بسیار وسیع و از نظر ساختار بسیار متنوع است؛ از شهرهای رده بالا گرفته تا شهرهای رده پایینتر که همزمان با رشد ثروت، تقاضاهای پیشرفتهتری نیز پیدا کردهاند.»
به باور کارشناسان و مدیران، چین با دو برابر کردن سطح باز بودن خود، به حرکت چرخدندههای جهانیشدن کمک میکند.
جانگ شیانگچن، معاون مدیرکل سازمان تجارت جهانی، گفت اکنون بهطور گسترده پذیرفته شده است که جهان با واکنشی شدید علیه جهانیشدن روبهرو است و در چنین شرایط چالشبرانگیزی، این پرسش مطرح میشود که آیا جهانیشدن به پایان رسیده است یا نه.
با این حال، چین بهطور پیوسته سیاست گشایش با استانداردهای بالا را پیش میبرد و همزمان اصلاحات سازمان تجارت جهانی را نیز بهصورت فعال دنبال میکند؛ اقدامی که هدف آن کمک به شکلگیری قواعد جدید اقتصادی و تجاری بینالمللی است تا اقتصادهای بیشتری بتوانند بهطور برابر از منافع تجارت آزاد و سرمایهگذاری بهرهمند شوند.
در این نشست همچنین بر ضرورت ارتقاء همکاری با کیفیت بالا در چارچوب ابتکار کمربند و جاده و نیز مذاکره و امضای توافقنامههای تجاری و سرمایهگذاری منطقهای و دوجانبه بیشتر تأکید شد.
در تازهترین گام برای گشودن هرچه بیشتر دومین اقتصاد بزرگ جهان، بندر تجارت آزاد هاینان بهزودی عملیات گمرکی ویژهای را در این استان جزیرهای آغاز خواهد کرد؛ اقدامی که در شرایطی انجام میشود که برخی اقتصادها ترجیح میدهند به درون خود بازگردند و موانع تجاری ایجاد کنند.
شرلی جائو، رئیس شرکت Astellas China، گفت: «ما عمیقاً باور داریم که تعهد تزلزلناپذیر چین به پیشبرد سیاست گشایش در سطح بالا، فرصتهای گستردهتر و پتانسیلهای رشد جدیدی را برای شرکتهای چندملیتی ایجاد خواهد کرد.»
ز
