مسعود پزشكيان رييس‌جمهوري اسلامي ايران در سفري رسمي به چين براي حضور در جمع سران گروه همكاري‌هاي شانگهاي حاضر شده است.
گوترش: متقاعد شده‌ام كه هدف ايران ساخت سلاح هسته‌اي نيست
مسعود پزشكيان رييس‌جمهوري اسلامي ايران در سفري رسمي به چين براي حضور در جمع سران گروه همكاري‌هاي شانگهاي حاضر شده است. سفري مهم و تاريخي كه مي‌تواند ايران را در كنار بسياري از قدرت‌هاي نوظهور اقتصاد جهاني قرار دهد. در كنار سخنراني در مراسم رييس‌جمهور در روز جمعه ديدارهاي مختلفي را نيز با سران كشورهاي عضو شانگهاي داشت و پيام و پيشنهادات همكاري سياسي و اقتصادي ايران را به گوش آنها رساند.
به گزارش اقتصاددان به نقل از تعادل ، مسعود پزشكيان پيش از ظهر روز دوشنبه ۱۰ شهريور ۱۴۰۴ به وقت محلي، در بيست و پنجمين نشست سران سازمان همكاري شانگهاي در تيانجين چين، با بيان اينكه در زمينه تقويت همكاري‌هاي مالي براي كاهش آثار تحريم‌هاي غيرقانوني در تعاملات اقتصادي اعضا، جمهوري اسلامي ايران پيشنهاد مي‌كند ابتكار «حساب‌ها و تسويه‌هاي ويژه سازمان همكاري شانگهاي» به عنوان سازوكاري عملي براي تقويت همكاري‌هاي مالي تقويت شود، تصريح كرد: اين ابتكار بر سه محور اصلي استوار است: گسترش تسويه با ارزهاي ملي و كاهش وابستگي به دلار در مبادلات اعضا، راه‌اندازي زيرساخت‌هاي ديجيتال مشترك و استفاده از ارزهاي ديجيتال بانك‌هاي مركزي براي پرداخت‌هاي امن و سريع و ايجاد صندوق سوآپ ارزي چندجانبه به منظور حمايت از كشورهايي كه در معرض فشارهاي تحريمي يا بحران‌هاي نقدينگي قرار دارند.
او در بخشي از سخنان خود گفت: سازمان همكاري شانگهاي نماد صلح‌خواهي و صلح‌دوستي اعضاي آن در جهاني است كه هر روز با بحراني تازه روبه‌روست. تجاوز نظامي غيرقانوني به جمهوري اسلامي ايران توسط رژيم صهيونيستي و ايالات متحده امريكا در ژوئن گذشته و ادامه كشتار مردم مظلوم غزه، در كنار گسترش بي‌رويه استفاده از تحريم‌هاي غيرقانوني عليه كشورهاي مختلف، نمونه‌هاي روشني از ناكامي جهان معاصر در رسيدن به يك الگوي مناسب در حكمراني جهاني و تثبيت صلح و امنيت بين‌المللي است. سازمان همكاري شانگهاي از ابتداي تاسيس با تاكيد بر اصول اعتماد و منفعت متقابل، برابري، مشورت جمعي، احترام به تنوع فرهنگي و توسعه مشترك، مهم‌ترين هدف خود را تضمين امنيت جمعي و گسترش همكاري در زمينه‌هاي مختلف قرار داده است. با احترام به اين اصول، جمهوري اسلامي ايران آمادگي كامل خود را براي ايفاي نقش مناسب در اين زمينه اعلام مي‌دارد. جمهوري اسلامي ايران بر اين باور است كه سازمان همكاري شانگهاي، به عنوان يكي از اركان مهم چندقطبي‌سازي نظام بين‌الملل، بايد در دو مسير موازي گام‌هاي عملياتي، مشخص و شفاف براي ايجاد جهاني صلح‌آميزتر و همچنين جهاني مهياتر براي گسترش همكاري‌هاي اقتصادي بردارد. در اين چارچوب، علاقه‌مندم بر پيشنهاد مشخص جمهوري اسلامي ايران براي پيگيري سازمان يافته‌تر دو ضرورت يا تلاش مهم يعني «ضرورت صلح‌سازي» و «ضرورت تقويت همكاري‌هاي مالي براي كاهش اثرگذاري تحريم‌هاي يك‌جانبه» تأكيد نمايم.
او تاكيد كرد: در زمينه صلح‌سازي ضروري است كميته‌اي متشكل از وزراي خارجه كشورهاي عضو تشكيل شده و در مورد بحران‌هاي مختلفي كه صلح و امنيت منطقه‌اي را تهديد مي‌كند، ضمن تبادل نظر و مشورت، پيشنهادهاي عملياتي براي مديريت بحران را تدوين كرده و سازوكاري براي پيگيري آن ارايه نمايد. اين كميته بايد قابليت آن را داشته باشد كه در بحران‌هاي مختلف، اعم از بحران‌هاي بالقوه و بالفعل، بلافاصله با درخواست يكي از اعضا تشكيل جلسه داده و رسما به عنوان بازوي فكري و عملياتي سازمان، به ايفاي نقش مناسب بپردازد. به‌ويژه در زماني كه حاكميت يكي از اعضا نقض مي‌شود، اين ساز و كار بايد بلافاصله واكنش نشان دهد و از مسيرهاي مختلف در راستاي حمايت از عضوي كه حاكميت آن نقض شده، بكوشد. در زمينه تقويت همكاري‌هاي مالي براي كاهش آثار تحريم‌هاي غيرقانوني در تعاملات اقتصادي اعضا، جمهوري اسلامي ايران پيشنهاد مي‌كند ابتكار «حساب‌ها و تسويه‌هاي ويژه سازمان همكاري شانگهاي» به عنوان سازوكاري عملي براي تقويت همكاري‌هاي مالي تقويت شود. اين ابتكار بر سه محور اصلي استوار است.
– گسترش تسويه با ارزهاي ملي و كاهش وابستگي به دلار در مبادلات اعضا.
– راه‌اندازي زيرساخت‌هاي ديجيتال مشترك و استفاده از ارزهاي ديجيتال بانك‌هاي مركزي براي پرداخت‌هاي امن و سريع.
– ايجاد صندوق سوآپ ارزي چندجانبه به منظور حمايت از كشورهايي كه در معرض فشارهاي تحريمي يا بحران‌هاي نقدينگي قرار دارند.
ما معتقديم اجراي اين ابتكار مي‌تواند نه تنها تاب‌آوري اقتصادي اعضا را افزايش دهد، بلكه سازمان همكاري شانگهاي را به الگويي موفق در ايجاد يك نظم مالي چندقطبي، عادلانه و مقاوم در برابر فشارهاي خارجي تبديل نمايد. علاوه‌بر اين، جمهوري اسلامي ايران از ابتكاراتي همچون ايجاد مراكز تخصصي مقابله با تهديدات و چالش‌هاي امنيتي، تأسيس مركز مبارزه با قاچاق مواد مخدر، توسعه سازوكارهاي واكنش سريع در شرايط بحراني، ايجاد مركز مطالعات راهبردي و همچنين گسترش زبان‌هاي رسمي سازمان استقبال مي‌كند و اين اقدامات را گامي موثر در مسير تقويت همكاري جمعي و ايجاد پيوندهاي پايدار ميان ملت‌ها مي‌داند. پزشكيان خاطرنشان كرد: علاوه‌بر اين، جمهوري اسلامي ايران از ابتكاراتي همچون ايجاد مراكز تخصصي مقابله با تهديدات و چالش‌هاي امنيتي، تأسيس مركز مبارزه با قاچاق مواد مخدر، توسعه سازوكارهاي واكنش سريع در شرايط بحراني، ايجاد مركز مطالعات راهبردي و همچنين گسترش زبان‌هاي رسمي سازمان استقبال مي‌كند و اين اقدامات را گامي موثر در مسير تقويت همكاري جمعي و ايجاد پيوندهاي پايدار ميان ملت‌ها مي‌داند. جمهوري اسلامي ايران همچنين با اتكا به موقعيت كم‌نظير ژئوپوليتيكي و ترانزيتي خود و دسترسي به مناطق مختلف اين آمادگي را دارد كه بستر لازم را براي گسترش همكاري‌هاي منطقه‌اي و ايجاد دسترسي به كشورهاي علاقه‌مند فراهم نمايد. با تلاش‌هاي صورت گرفته بندر چابهار در اقيانوس هند به زودي به شبكه ريلي سراسري جمهوري اسلامي ايران متصل خواهد شد و تحول مهمي را در اتصال چين، كشورهاي آسياي مركزي و افغانستان به اقيانوس هند ايجاد خواهد نمود. سرمايه‌گذاران مي‌توانند براي توسعه و نيز ايجاد مراكز لجستيك در اين بندر از تسهيلات و تخفيفات مختلف استفاده كنند. جمهوري اسلامي ايران اجراي راهبرد ۱۰ ساله توسعه سازمان همكاري شانگهاي را فرصتي تاريخي براي گسترش همكاري‌ها و سرمايه‌گذاري‌ها در حوزه‌هاي زيرساختي، توسعه فناوري، انرژي، اقتصاد ديجيتال، تغييرات اقليمي و محيط زيستي، فرهنگ و علم مي‌داند و آمادگي دارد سهمي فعال در تحقق اين اهداف ايفا كند.
پس از سخنراني رسمي رييس‌جمهور ديدارهايي با سران كشورهاي عضو شانگهاي داشت. پاكستان، تاجيكستان، تركيه و در نهايت روسيه در بالاترين سطح با رييس قوه مجريه ايران ديدار داشتند.
گفت‌وگوهاي هسته‌اي
جداي از مسائل اقتصادي، اين ديدارها فرصت خوبي براي مطرح كردن گفتمان هسته‌اي جمهوري اسلامي ايران و دفاع از حقانيت كشور در اين حوزه فراهم كردند. رييس‌جمهور در اجلاس شانگهاي پلاس اعلام كرد: مردم ايران در سال‌هاي گذشته و مشخصا در چند ماه گذشته طعم تلخ تلاش براي تحميل صلح از طريق قدرت را با تحريم‌هاي مختلف و تجاوز نظامي چشيده‌اند. طي دو دهه گذشته جمهوري اسلامي ايران به رغم اقدام در چارچوب حقوق قانوني خود، همواره تمامي تلاش خود را براي رفع ابهام‌هاي موجود از طريق گفت‌وگو و مذاكره به كار گرفته است. با اين‌حال، ما در ژوئن گذشته در حالي مورد تجاوز قرار گرفتيم كه ايالات متحده امريكا رياكارانه بر سر ميز مذاكره با ايران نشسته بود. اكنون نيز ما در حالي از سوي كشورهاي اروپايي تهديد به بازگشت تحريم‌هاي بين‌المللي مي‌شويم كه هيچگونه پايبندي عملي و موثر به تعهدات خود نداشتند و در مقابل، بيشترين نظارت‌هاي بين‌المللي بر روي فعاليت‌هاي هسته‌اي جمهوري اسلامي ايران صورت گرفته است. به همين دليل انتظار ما اين است كه سازمان همكاري شانگهاي و كشورهاي مستقل جهان در برابر اين بي‌عدالتي‌ها نقش موثر و مسوولانه خود را ايفا نمايند. من در اينجا اعلام مي‌كنم جمهوري اسلامي ايران همواره براي يافتن راه‌حلي ديپلماتيك جهت حل و فصل مسالمت‌آميز برنامه صلح‌آميز هسته‌اي خود آمادگي داشته و دارد. توسل ناكام امريكا و رژيم صهيونيستي به تهاجم نظامي نشان داد كه گزينه نظامي كارآيي ندارد و با مقاومت قهرمانانه مردم ايران مواجه مي‌شود. توسل به ساز و كار موسوم به اسنپ‌بك نيز تنها به پيچيده‌تر شدن اوضاع و تنش بيشتر نيز خواهد گراييد. ما به امريكا و اروپا توصيه مي‌كنيم، راه‌حل‌هاي مبتني بر مقابله را كنار گذشته و براي رسيدن به يك راه‌حل متعادل و منصفانه به ديپلماسي روي آورند.
او افزود: ما بار ديگر تاكيد مي‌كنيم كه سازمان همكاري شانگهاي بايد ابتكار صلح‌سازي در جهان پيرامون خود را به شكل سازمان‌يافته‌تري دنبال نمايد. سازمان به عنوان يكي از مهم‌ترين نهادهاي مستقل و عدالت‌خواه جهان به ويژه بايد طرح مشخص و جامعي براي مديريت بحران ديرينه در منطقه غرب آسيا و موضوع دردناك كشتار و گرسنگي دادن هدفمند انسان‌هاي بي‌گناه در غزه و سراسر فلسطين داشته باشد. آنچه امروز در غزه در حال رخ دادن است بدون ترديد لكه ننگي براي تاريخ بشريت و آزمون سختي براي تمامي انسان‌ها و دولت‌هايي است كه شاهد اين جنايت‌هاي وحشيانه هستند. اين موضوع اكنون كاملا آشكار است كه بدون يافتن يك راه‌حل عادلانه در مساله فلسطين، هيچ طرحي براي صلح و عدالت در جهان به سرانجام نخواهد رسيد. راه‌حل ما همواره شركت تمامي ساكنان اصلي فلسطين در انتخاباتي آزاد براي تحقق حق تعيين سرنوشت به عنوان بنيادي‌ترين اصل حقوق بين‌الملل بوده است.
ديدار با دبيركل سازمان ملل يكي ديگر از برنامه‌هاي رييس‌جمهور در شانگهاي بود. مسعود پزشكيان عصر روز دوشنبه، ۱۰ شهريور ۱۴۰۴ به وقت محلي، در ادامه برنامه‌هاي سفر به چين، در ديدار آنتونيو گوترش دبيركل سازمان ملل متحد، با تاكيد بر اينكه «جمهوري اسلامي ايران همواره به دنبال صلح و آرامش بوده و هست و اين رژيم صهيونيستي بود كه جنگ را به ما تحميل كرد»، از مواضع وي در قبال جنايات اين رژيم عليه فلسطينيان غزه و نيز حمله به كشورمان قدرداني كرد. وي در عين حال از گوترش خواست كه مواضع صريح‌تري در محكوميت جنايات رژيم صهيونيستي عليه فلسطينيان و ديگر كشورهاي منطقه داشته باشد و افزود: انتظار داريم سازمان‌هاي بين‌المللي و در رأس آنها سازمان ملل متحد اقدامات عملي و جدي‌تري در قبال جنايات و آتش‌افروزي‌هاي رژيم صهيونيستي در منطقه داشته باشند.
وي با بيان اينكه «ايران در حالي مورد حمله تجاوزكارانه رژيم صهيونيستي قرار گرفت كه در ميانه مذاكرات با امريكا بود»، تصريح كرد: جمهوري اسلامي ايران از ابتداي استقرار يكي از قربانيان اصلي تروريسم بوده و تعداد زيادي از مقامات و بزرگان ما در اقدامات تروريستي به شهادت رسيده‌اند. امروز رژيم صهيونيستي هر كس را كه دلش بخواهد، در هر نقطه‌اي از منطقه، به نام دفاع از خود، ترور مي‌كند. رييس‌جمهور در ادامه با گلايه از آژانس بين‌المللي انرژي اتمي و به خصوص مديركل اين نهاد بين‌المللي گفت: جمهوري اسلامي ايران تحت شديدترين و پرتعدادترين نظام بازرسي‌هاي آژانس بين‌المللي انرژي اتمي بود، اما متاسفانه اين سازمان بين‌المللي حتي حاضر نشد حملات رژيم صهيونيستي به تاسيسات صلح‌آميز هسته‌اي ايران را كه كاملا زيرنظر خود آنها فعاليت مي‌كرد، محكوم كند؛ اين اقدام خلاف همه قواعد و چارچوب‌هاي بين‌المللي صورت گرفت و آژانس هنوز هم از محكوم كردن آن طفره مي‌رود.
وي با اشاره به تصويب قانون تعليق همكاري با آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در پارلمان ايران در واكنش‌به اقدامات غيراعتمادآفرين مديركل اين سازمان خاطرنشان كرد: جمهوري اسلامي ايران با اين وجود اختيار تصميم‌گيري درباره چگونگي و كيفيت همكاري با آژانس بين‌المللي انرژي اتمي را به شوراي عالي امنيت ملي ايران واگذار كرده تا همكاري سازنده و موثري با اين سازمان شكل بگيرد، چرا كه جمهوري اسلامي ايران همچنان به دنبال تعامل و حل و فصل مساله از راه‌هاي ديپلماتيك است. دبيركل سازمان ملل نيز در اين ديدار با بيان اينكه «شخصا متقاعد شده‌ام كه ايران به دنبال ساخت سلاح هسته‌اي نيست و برنامه هسته‌اي ايران صلح‌آميز است»، اظهار داشت: باور دارم كه نيت و هدف شما ساخت سلاح هسته‌اي نيست و برخورداري از برنامه هسته‌اي صلح‌آميز حق شماست و بنده آن را به رسميت مي‌شناسم. گوترش با بيان تاكيد بر اينكه «نسبت به فعال نشدن مكانيسم ماشه و اسنپ‌بك دغدغه جدي داشته و دارم»، افزود: در تماس با مقامات كشورهاي اروپايي طرف برجام اين نكته را مطرح كرده و از آنها خواسته‌ام كه در اين زمينه با ايران همكاري داشته باشند.
حمايت از ابتكارات ايران
ايده‌هاي اقتصادي مطرح شده از سوي رييس‌جمهور مورد استقبال كشورهاي عضو شانگهاي قرار گرفت. كشورهاي عضو سازمان همكاري شانگهاي (SCO) مشتاق هستند روند اتصال بانك مجاز ايران به ساز و كار «كنسرسيوم بين بانكي» (SCO IBC) را تسريع كنند و هدفشان اين است كه اين كار را بدون هيچ تاخيري انجام دهند. اين موضوع در بيانيه تيانجين كه پس از نشست روز دوشنبه شوراي سران كشورهاي عضو در تيانجين چين برگزار شد، مطرح شد. بر اساس گزارش خبرگزاري ترند، كشورهاي عضو بر عملكرد محوري «كنسرسيوم بين بانكي» تاكيد كردند كه در طول دو دهه فعاليت خود، به يك دستگاه با اهرم گسترده در اكوسيستم مالي تبديل شده است.
چين ميزبان اجلاس سالانه سازمان همكاري شانگهاي (SCO) در شهر بندري تيانجين در شمال اين كشور است. شي جين پينگ، رييس‌جمهور چين، روز جاري، جلسه رسمي با رهبران كشورهاي عضو اين سازمان از جمله ولاديمير پوتين، رييس‌جمهور روسيه و نارندرا مودي، نخست وزير هند را آغاز كرد. اين گروه در سال ۲۰۰۱ به عنوان يك بلوك امنيتي با شش عضو اوليه شامل چين، قزاقستان، قرقيزستان، روسيه، تاجيكستان و ازبكستان، تاسيس شد و با اضافه شدن بلاروس، هند، ايران و پاكستان، اكنون ۱۰ كشور عضو دارد. دامنه فعاليت اين گروه گسترش يافته و شامل مسائلي مربوط به تجارت و اقتصاد مي‌شود و به عنوان يك وزنه تعادل آسيايي در برابر غرب در نظر گرفته مي‌شود. انتظار مي‌رود در اين اجلاس، رهبران بيانيه‌اي را امضا كنند و بر تقويت همكاري‌هاي امنيتي، اقتصادي و فرهنگي توافق كنند. همچنين رييس‌جمهور چين در نشست سالانه سازمان همكاري شانگهاي (SCO) اعلام كرد كشورش سرمايه‌گذاري‌ها و وام‌ها به شركا را افزايش خواهد داد و در عين حال، خواستار تاسيس سريع بانك توسعه سازمان همكاري شانگهاي شد. شي جين پينگ، روز دوشنبه، در اجلاس سازمان همكاري شانگهاي گفت كه چين امسال ۲ ميليارد يوان (۲۷۵ ميليون دلار) كمك بلاعوض به كشورهاي عضو سازمان همكاري شانگهاي ارايه خواهد كرد و ۱۰ ميليارد يوان ديگر نيز در طول سه سال آينده به وام‌دهندگان در كنسرسيوم بين بانكي اين گروه وام خواهد داد. رييس‌جمهور چين به رهبران جهان از جمله ولاديمير پوتين، رييس‌جمهور روسيه و نارندرا مودي، نخست وزير هند كه در شهر بندري تيانجين چين گرد هم آمده‌اند، گفت: «ما بايد سهم همكاري را بزرگ‌تر كنيم و از مواهب هر كشور به‌طور كامل استفاده كنيم تا بتوانيم مسووليت خود را براي صلح، ثبات، توسعه و رفاه در منطقه انجام دهيم.» اين رويداد نزديكترين متحدان بين‌المللي «شي» را گرد هم آورده و يكي از اجلاس‌هاي ديپلماتيك برجسته در دوران حكومت بيش از يك دهه‌اي او به شمار مي‌رود و در زماني روي مي‌دهد كه تنش‌هاي جهاني در حال افزايش است، زيرا تعرفه‌هاي دولت ترامپ جريان تجارت بين‌المللي را مختل كرده و جنگ‌هاي منطقه‌اي همچنان شعله‌ور هستند.
«شي» گفت كه اين گروه بايد در اسرع وقت، بانك توسعه سازمان همكاري شانگهاي را تاسيس كند؛ نهادي كه پكن از اوايل سال ۲۰۱۰ براي تاسيس آن تلاش كرده است. او همچنين از برنامه‌هايي براي اجراي ۱۰۰ پروژه معيشتي «كوچك و زيبا» در كشورهاي عضو و گسترش فرصت‌هاي آموزشي، از جمله دو برابر كردن بورسيه‌هاي تحصيلي ويژه سازمان همكاري شانگهاي خبر داد. به گفته اريك اولاندر، يكي از بنيانگذاران «پروژه چين-جنوب جهاني»، اگرچه اين رقم در مقايسه با حمايت مالي ۵۰ ميليارد دلاري كه «شي» سال گذشته، براي آفريقا متعهد شد، ناچيز است، اما كمك‌هاي مالي و وام‌هاي وعده داده شده نشان‌دهنده افزايش حمايت عمدتا لفاظانه پكن از اين گروه است. همه اينها نشان‌دهنده تلاش «شي» براي ايجاد يك معماري موازي حاكميت بين‌المللي خارج از نظم بين‌المللي به رهبري امريكا و اروپا است.
«شي» در سخنراني بعدي خود در نشست سازمان همكاري شانگهاي پلاس گفت كه چين طي پنج سال آينده با ساير كشورهاي اين گروه براي نصب ده‌ها ميليون كيلووات پروژه‌هاي بادي و خورشيدي همكاري خواهد كرد. بر اساس گزارش بلومبرگ، سازمان همكاري شانگهاي كه در ابتدا در غرب به عنوان وزنه تعادل شرقي در برابر ناتو ديده مي‌شد، با افزودن اعضاي جديدي كه يا از تمركز اصلي آن بر آسياي مركزي بسيار دور هستند يا مانند مورد هند و پاكستان، خود درگير نزاع هستند، گسترش يافته است.
سازمان همكاري شانگهاي از زمان تأسيس در سال ۲۰۰۱، به عنوان يك سازمان منطقه‌اي اوراسيايي، نقش كليدي در تقويت همكاري‌هاي سياسي، امنيتي و اقتصادي ايفا كرده است. اين سازمان كه شامل اعضاي اصلي چين، روسيه، هند، ايران، پاكستان، قزاقستان، قرقيزستان، تاجيكستان، ازبكستان و بلاروس است، حدود ۴۲ درصد از جمعيت جهان و ۲۳ درصد توليد ناخالص داخلي اسمي جهاني را پوشش مي‌دهد. عضويت كامل ايران در سازمان همكاري شانگهاي از سال ۲۰۲۳، فرصت‌هايي براي اين كشور فراهم كرده تا اثرات تحريم‌هاي غربي را كاهش داده و جايگاه خود را در اقتصاد اوراسيا تقويت كند. گزارش وزارت امور اقتصادي و دارايي به بررسي فرصت‌هاي اقتصادي سازمان همكاري شانگهاي با تمركز بر ايران مي‌پردازد.
سازمان همكاري شانگهاي بر تسهيل تجارت و اتصال زيرساختي تأكيد دارد. ابتكار «كمربند و جاده »چين، زيرساخت‌هايي مانند راه‌آهن، بنادر و خطوط انرژي را در منطقه تقويت كرده و فرصت‌هايي براي صادرات نفت، گاز و كالاهاي كشاورزي ايجاد مي‌كند. تجارت بين چين و كشورهاي عضو، ناظر و شركاي گفت‌وگوي سازمان همكاري شانگهاي در سال ۲۰۲۴ به ۸۹۰ ميليارد دلار رسيده است. اين سازمان همچنين به دنبال كاهش وابستگي به نهادهاي مالي غربي از طريق استفاده از ارزهاي ملي در معاملات است. سازمان همكاري شانگهاي بر سرمايه‌گذاري در حوزه‌هاي انرژي پاك، فناوري و اقتصاد ديجيتال تمركز دارد. در اجلاس ۲۰۲۴ در آستانه قزاقستان، اعضا بر تقويت همكاري در انرژي‌هاي تجديدپذير و اقتصاد ديجيتال توافق كردند. اين ابتكارات مي‌توانند فرصت‌هايي براي ايجاد شغل و افزايش نفوذ فناوري در كشورهاي عضو فراهم كنند.
مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.
ع
