ناصر کاظمی عضو شورای سردبیری با درج یادداشتی در اقتصاددان نوشت : عرائضم که بر ضرورت و اوجب واجبات بودن “بهره صفر درصد” در ساماندهی معجزه گونه بحرانهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه اسلامی مان معطوف است در چهار بخش تقدیم مخاطبین فرهیخته اقتصاددان می نمایم:
بخش اول- از باب اعتقادی و فقهی، چرا بهره صفر درصد باید بدون فوت وقت در سیستم اقتصادی و بانکی اجرا گردد؟
یک – خدای متعال در آیه ۲۷۶ سوره مبارکه بقره قرآن کریم و در نقشه راه زندگی جاودانه بشری می فرماید؛
یَمْحَقُ اللَّهُ الرِّبَا وَیُرْبِی الصَّدَقَاتِ وَاللَّهُ لَا یُحِبُّ کُلَّ کَفَارٍ أَثِیمٍ﴿۲۷۶﴾»
خداوند ربا را نابود مى‌كند، ولى صدقات را افزايش مى‌دهد و خداوند هيچ انسان ناسپاس وكافرِ گنهكارى را دوست نمى‌دارد.(آیه 276 سوره مبارکه بقره)
و در ایه ۲۷۹می فرماید:
«فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا فَأْذَنُوا بِحَرْبٍ مِنَ اللَهِ وَرَسُولِهِ…..
۲۷۹﴾»
اگر (چنين)نكرديد و باز هم ربا را مطالبه كرديد، اعلام جنگ كنيد با خدا و پيامبرش، …(آیه 279 سوره مبارکه بقره)
و همچنین؛
امام صادق(علیه السلام) می فرماید:
هرگاه خداوند، نابودى گروهى را اراده كند، رباخوارى در ميان آنان آشكار مى شود.
نتیجه اینکه عزیزان؛
مادامیکه در جامعه اسلامی جنگ با خدا داریم امکان ندارد توسعه و پیشرفت و رفاه و اسایش و آرامش تحقق یابد(حتی اگر تلاش صادقانه و شبانه روزی باشد!) همه زحمات پودر میشود که شده است.
در جنگی که باران بمب های سنگر شکن چند صد تنی نقطه زن وجود دارد!
حرف از سدسازی و نیروگاه و پتروشیمی و رفع ناترازیها و توسعه و پیشرفت مهار تورم و کنترل پول و یک طنز تلخ کودکانه است!
چون همان مکان حرکت سازنده تو، نقطه هدف کوبیدن طرف مقابل است!
در جنگ با خدا و رسول خدا و عملیات ربوی، همه دارائیها و ارزشها و آسایشها و آرزوها و تلاشها به محاق رفته و نابود می گردد.
۲ – گزیده ای از اجتهادات برخی از فقهای معاصر در خصوص حذف ربا و ضرورت بهره صفر درصد؛
– شهید مظلوم آیت اله دکتر بهشتی در کتاب بانکداری ربا و قوانین مالی در اسلام می فرماید:
“نتيجه، اينكه از هيچ چيز نترسيم، سر راست و مستقيم و قاطع بگوييم ربا با همه اقسامش حرام است و از ابتلاى به هيچ مشكلى نهراسيم ، اين مشكلات را كم بهرگى ما از دورانديشى، در پيش نظرمان مجسم كرده، كم بهرگى ما از ابتكار و راه حل يابى بر سر راه زندگيمان آورده است و تسليم آن شده ايم و به دنبال هر تسليمى، مشكلاتى تازه تر، سهمگين تر، و زهرآگين تر به دست خودمان براى خودمان ساخته ايم و با هستى خود خريده ايم.”
– مقام معظم رهبری در زمینه ساماندهی پول یک جمله الهام گونه در سال ۱۳۶۹ دارند:
“پول را در جامعه به شکل اسلامی مطرح کردن و داد و ستد کردن، مسأله‌ی بسیار مهمی است. اگر بتوانیم این حقیقت را به معنای جامع کلمه در جامعه به وجود بیاوریم، “فتح عظیمی” در دنیا خواهد بود. فتح، فقط فتح قلعه‌ها و سنگرها نیست. اگر کارگزاران دستگاه بانکی بتوانند این را به معنای جامع و کامل مسأله اجرا و پیاده کنند، بزرگترین سنگر اقتصادی امروز دنیاست. “
– معمار کبیر انقلاب اسلامی امام خمینی می فرماید:
اصلاً بهره از پول، یک امری است بسیار خلاف انصاف و خلاف انسانیت. یک پولی آنجا گذاشته اند، بعد از این پول نه کاری، نه چیزی، یک چیزی درآورند و بدترین انواع استثمار همین رباست که در مقابل هیچ، خود پول که هست و در مقابل هیچ بزاید، بهره بردارد. در اسلام، این البته به هر صورتش حرام است. . . بهره برداری از این نقود و از پول به هیچ وجه در اسلام جایز نیست.
– علامه آیت اله مصباح یزدی در تحلیل عملکرد بانکها،ضمن تشبیه متفكرين اقتصادي فعال كشورمان به اصحاب سبت، در خصوص اهمیت ضربتی حذف ربا اشاره دارند؛
” این یك اصل قرآنی است كه ما نباید با دین خدا بازی كنیم. ممكن است در ظاهر یك كاری بكنیم، فرض كنید یك طرحی را پیشنهاد كنیم، مجلس هم تصویب كند، شورای نگهبان هم طبق آن چه روی كاغذ نوشته شده تأیید كند، اما آیا آن چه در بازار یا در بانكهای ما عمل میشود غیر از همان عمل رباست كه اسمش را عوض كردیم گذاشتیم عقود شرعیه؟ اگر یك نظر سنجی بشود، سؤالی بشود، یك تحقیق میدانی بشود از اینهایی كه میآیند وام میگیرند و بپرسند عقود شرعیه یعنی چه؟ شاید نود درصد از مراجعه كنندگان اصلاً ندانند عقود شرعیه یعنی چه! وقتی وام میخواهند یك صورت قراردادی میگذارند جلویشان میگویند این را امضاء كن برو آن جا وام بگیر. آیا با این(کاغذها) ماهیت ربا عوض شد؟”
– آیت اله طالقانی در همین زمینه می فرماید:
“مبنای بانک ها بر ربا است. یعنی سوداگری بدون زحمت، یعنی بدون رنج پول به دست بیاورید که اساساً از نظر اقتصادی کار استعماری است. حتی بدتر از استثمار، یعنی استثمار آن است که از کار بهره بکشد! ولی اینکه از پول بهره بکشد بدتر از استثمار است. “
– جمله طلایی آیت‌الله مکارم‌شیرازی:
تا کار بانکها اصلاح نشود،کار مملکت اصلاح نمی‌شود.
– آیت اله جوادی آملی مفسر کبیر قرآن کریم می فرماید:
” اقتصاد مقاومتی راه علمی دارد و با بانک ربوی نمی توان آن را محقق کرد؛ نخستین کار این است که غده بانک های ربوی درمان شود. اقتصاد و تولید با این بانک ها سامان نمی گیرد و باید فکری جدی در این زمینه شود….
عملکرد بانکهای ربوی است که منجر به ورشکستگی و پایین آمدن تولید می شود، حرام است و با کلاه شرعی، حرام ، حلال نمی شود. مع الاسف هم می خواهیم کشورمان امام زمانی باشد و طلاق و اعتیاد در آن نباشد، آن را که نباید باور کنیم(گزینه های روی میز اوباما)، باور می کنیم، ولی این را که باید باور کنیم( جنگ باخدا و رسول خدا) باور نمی کنیم! و توقع داریم خدا باران برای ما بفرستد.
البته همین مقدار باران هم به برکت شهدا و قطع نخاعی ها و اعتکافی ها و. .. است.
۳- سایر نکات تکان دهنده در خصوص ضرورت حذف ربا:
پرفسور مسعود درخشان اشاره دارد :
” بانکها جز به ظاهر و الفاظ(اصلا) اسلامی نشد و معاملات ربوی در شبکه بانکها همچنان برجای ماند و گسترده‌تر شد، زیرا متولیان اقتصاد کشور و رؤسای بانک مرکزی و مدیران شبکه بانکی اساساً به تغییر دادن چارچوب‌های اقتصاد(به اسلامی) اعتقادی نداشتند و هم‌اکنون نیز ندارند.
دلیل بنده برای چنین بی‌توجهی از جانب مسؤلان ارشد اقتصادی به‌ویژه رؤسای بانک مرکزی چیست؟ پاسخ بسیار ساده است. آیا تاکنون دیده‌اید حتی یک نفر از رؤسای قبلی بانک مرکزی حذف ربا در عملیات بانکی را هدف اصلی خود قرار داده باشد؟
یا هر برنامه‌ای که برای بانکداری بدون ربا مطرح و پیاده کرده‌اند به تأیید مراجع عظام نرسیده است.
چرا؟
برای اینکه(انها می خواهند) در چارچوب بانکداری سرمایه‌داری که میراث قبل از انقلاب است خواسته‌اند ربا را حذف کنند، غافل از اینکه ربا ستون اصلی بانکداری سرمایه‌داری است.”
– هشدارآقای بذرپاش(نماینده اسبق مجلس شورای اسلامی) در سخنرانی انتخاباتی سال ۱۳۹۶ در رشت:
” یا بانکها باید تغییر(طریق) کنند یا بانکها ، جمهوری اسلامی را تغییر می دهند!!! ”
بخش دوم- ضرورت بهره صفر درصد از منظر قانون اساسی:
در بند دوم و سوم اصل چهل و سوم قانون اساسی برای تأمین استقلال اقتصادی جامعه و ریشه‌کن کردن فقر آمده است:
2. تأمین شرایط و امکانات کار برای همه به منظور رسیدن به اشتغال کامل ……… در شکل تعاونی، از راه ” وام بدون بهره” و یا هر راه مشروع دیگر که نه به تمرکز و تداول ثروت در دست افراد و گروه‌های خاص منتهی شود و نه دولت را به صورت یک کارفرمای بزرگ مطلق درآورد. …..
3- منع اضرار به غیر و انحصار و احتکار و ربا و دیگر معاملات باطل و حرام.
بزرگواران و عزیزان حاضر در جلسه،
تا اینجای گزارش حجت اتخاذ بهره صفر درصد ، بر اقتصاد دان های اسلامی با توجه به ایات و روایات و تاکیدات مراجع تقلید تمام شده تلقی می گردد.
و اکنون
روی سخن با اقتصاد دانهای کلاسیک و لیبرال هست و ببینیم واقعا اقتصادهای غیر اسلامی در دنیای معاصر بهره صفردرصد را تجویز می کنند یا خیر؟
یقینا اکثریت مطلق دانشمندان اقتصادی ما ، شکوفایی و توسعه و اعتلای اقتصاد کشور را از آرزوهای خود دانسته و از شکاف طبقاتی و فقر و تبعیض و رانت و خلق پول و تورم و آلایندگی محیط زیست و…در رنجند!لطفا به بخش بعدی بیشتر عنایت بفرمایند.
مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.
ع
