چریدن یک گوزن در میان گل‌های آماده برداشت یک مزرعه کلزا در مناطق روستایی استان آلبرتای کانادا (23 ژوئیه 2019)
وزارت بازرگانی چین روز سه شنبه هفته گذشته تدابیر مقدماتی ضددامپینگ در مورد واردات کلزا از کانادا را با در نظر گرفتن نرخ تعرفه موقت 75.8 درصد اعلام کرد و دو روز بعد نیز این تدابیر به اجرا گذاشته شدند.
با وجود مطرح شدن برخی ادعاها مبنی بر اینکه چنین اقدامی از سوی چین در جهت تشدید اختلافات تجاری دو كشور است كه از ماه اوت سال گذشته و با تحمیل خودسرانه تعرفه 100 درصدی در واردات خودروهای برقی ساخت چین آغاز شد، طبق قانون و نتایج تحقیقات ضددامپینگ ماه سپتامبر سال گذشته دلایل چین برای اجرای این تدابیر کافی و روشن هستند.
چین همچنین روز جمعه هفته گذشته شکایت خود از کانادا به دلیل سیاست‌های تجاری نادرست و اعمال اقدامات محدود‌کننده بر واردات فولاد و سایر محصولات تولید چین را به سازمان تجارت جهانی ارائه کرد. بر اساس این شکایت، کانادا با وجود اعلام نارضایتی شدید و مخالفت قاطع چین، با در نظر گرفتن سهمیه تعرفه (TRQ) بر فولاد چین و اعمال تعرفه‌های تبعیض‌آمیز بر محصولات حاوی به اصطلاح ” مواد فولادی چینی” قوانین سازمان جهانی را زیر پا گذاشته است.
محدودیت‌های تجاری اعمال شده از سوی کانادا بر خودروهای برقی چینی به عنوان محصولات ساخته شده با “مواد فولاد چینی” نمونه بارز یکجانبه‌گرایی و حمایت‌گرایی تجاری این کشور است. چنین اقداماتی ضمن آسیب رساندن به حقوق و منافع قانونی چین و ضربه زدن به روابط تجاری پایدار چین و کانادا، ثبات زنجیره‌های صنعتی و تأمین جهانی را نیز مختل کرده است. در این شرایط، چین چاره‌ای جز در پیش گرفتن راهکارهای مشروع و موجه برای محافظت از منافع اساسی خود نخواهد داشت.
در سال 2024 ارزش صادرات دانه‌های روغنی کانادا به چین تقریبا در حدود 5 میلیارد دلار کانادا (۳.۶۴ دلار آمریکا) بوده اما با تصویب تعرفه‌های جدید، همانگونه که رئیس اتحادیه تولیدکنندگان کلزای کانادا نیز گفته، بازار چین در عمل به روی واردات این محصولات کشاورزی کانادایی بسته خواهد شد. دولت کانادا با آگاهی از تأثیر اعلام تعرفه‌های جدید چین بر کشاورزان کانادایی، بلافاصله با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد: “ما متعهد به فراهم کردن دسترسی منصفانه صنعت کلزای کشور به بازار هستیم و مایلیم از طریق گفتگوهای سازنده با مقامات چینی، به حل مسائل تجاری مورد توجه هر یک از دو طرف بپردازیم. ”
اعلام آمادگی دولت کانادا در جهت تلاش برای حل و فصل اختلافات تجاری از طریق گفتگو خوب است اما بهتر بود که این تمایل به مذاکره بر پایه تأمل کانادایی‌ها در مورد دلایل اصلی بروز تنش‌های شدید در روابط اقتصادی دو کشور و نه به دلیل احساس “درماندگی” از تصمیم اخیر چین باشد. بی‌شک کانادا به روشنی آگاه است که برای ترمیم روابط تجاری خود با دومین اقتصاد بزرگ جهان لازم است چه اقداماتی انجام دهد.
پیش از این به نظر می‌رسید که برخی منتظر بودند ابتدا چین عقب‌نشینی کند، چرا که چین به عنوان بزرگترین واردکننده کلزا در جهان تقریباً تمام کلزای مورد نیاز خود را از طریق تولیدکنندگان کانادایی تأمین می‌کند و اکنون برای تأمین تقاضای بزرگ داخلی خود باید به دنبال یک منبع تأمین جدید باشد.
آنها که باور دارند چین تمام تخم‌‌مرغ‌های خود را در یک سبد می‌گذارد، باید متوجه باشند که چین با در اختیار داشتن فضای کافی و با آمادگی کامل توانایی آن را دارد که اقلام راهبردی اصلی مورد نیاز خود را از طریق زنجیره‌های عرضه متنوع تأمین کند. بر اساس برخی گزارش‌ها، پس از یک وقفه پنج ساله در فرایند تأمین کلزا از طریق استرالیا، اکنون چین بار دیگر در حال از سر گرفتن تجارت کلزا با تولیدکنندگان استرالیایی است. روی آوردن برخی کشورها به حمایت‌گرایی و یکجانبه‌گرایی و اختلالات ناشی از آن در زنجیره‌های صنعتی و عرضه جهانی باعث شده که استفاده از چنین راهکارهایی برای بهره‌گیری از زنجیره‌های تأمین و عرضه متنوع به طور روزافزون در میان اقتصادهای بزرگ جهان نظیر چین رواج پیدا کند.
چین از این طریق علاوه بر تأمین امنیت تجاری خود، در چانه‌زنی‌های اقتصادی با طرف‌های دیگر دست بالا را خواهد داشت و در عین حال می‌تواند با بهره‌گیری از منابع متنوع و از طریق مدیریت قیمت، بهره‌وری اقتصادی خود را نیز حفظ کند.
در مقابل، موقعیت کنونی صادرات کلزای کانادا ناشی از عدم استقلال سیاسی دولت این کشور و پیروی کورکورانه از سیاست اجبار اقتصادی ایالات متحده در جهت هدف قرار دادن غیرقانونی اقتصاد چین است. در ماه مه و با آغاز به کار دولت مارک کارنی، پکن این پیام روشن را به اتاوا ارسال کرد که دو کشور باید برای قرار دادن روابط چین و کانادا در مسیر درست با یکدیگر همکاری کنند اما به نظر می رسد که دولت کنونی کانادا در مورد تمایل مورد ادعای خود برای همکاری با چین همچنان مردد است.
طبق اعلام وزارت بازرگانی چین، در اقدامات جداگانه تحقیقات ضددامپینگ در مورد واردات نشاسته نخود از کانادا و اعمال تعرفه‌های موقت بر واردات لاستیک بوتیل هالوژنه از این کشور نیز به اجرا گذاشته شده که به کانادایی‌ها یادآوری می‌کند بهتر است هر چه زودتر با اصلاح رویه‌های نادرست پیشین، از سیستم تجارت چندجانبه و مبتنی بر قوانین جهانی پیروی کنند و به دنبال پیشبرد مداوم روابط اقتصادی میان چین و کانادا باشند، چرا که چین همزمان با تغییر رویکردهای تجاری خود، همچنان از توسعه تجارت چندجانبه و آزاد در جهان حمایت خواهد کرد.
ز
