تحلیلی بر مسیر فکری و حرفه‌ای خانم دکتر مهدیه ضیائیان عضو شورای سردبیری اقتصاددان و پیونددهنده میان اقتصاد، سیاست و جامعه
موفقیت خانم مهدیه ضیائیان را نمی‌توان حاصل یک عامل دانست؛ بلکه نتیجه‌ی ترکیب منسجم چند بُعد است. مسیر حرفه‌ای او نشان می‌دهد که چگونه دانش عمیق، توان ارتباطی، نظم حرفه‌ای و اصالت شخصیتی می‌توانند به‌هم گره بخورند و چهره‌ای اثرگذار در عرصه‌ی اندیشه و تحلیل پدید آورند.
۱. چارچوب فکری و عمق دانشی
دکتر ضیائیان به اقتصاد تنها به‌عنوان مجموعه‌ای از شاخص‌ها نمی‌نگرد، بلکه آن را در بستر قدرت، سیاست و نهادها تحلیل می‌کند.
این رویکرد تحلیلی–انتقادی، که یادآور اندیشه‌های متفکرانی چون Mariana Mazzucato و Ha-Joon Chang است، سبب می‌شود تفسیرهای او از تحولات اقتصادی از سطح اخبار روزمره فراتر رود و به ریشه‌های ساختاری برسد.
از دید او، فهم اقتصاد بدون درک مناسبات قدرت، در حکم تماشای سایه‌ها به‌جای دیدن منشأ نور است.
۲. سبک تحلیل و روش‌شناسی
در تحلیل‌های خود، ضیائیان ترکیبی از منابع علمی (همچون Douglass North، Daron Acemoglu، Mazzucato و Dani Rodrik) و داده‌های داخلی را به‌کار می‌گیرد.
رویکرد او سه ویژگی اصلی دارد:
ویژگی
توضیح
نقد ساختاری، نه فردمحور
به‌جای تمرکز بر سوءمدیریت افراد، بر اصلاح ساختارها تأکید دارد.
ادبیات روشن و آموزش‌محور
مفاهیم پیچیده را با مثال‌های ملموس برای مخاطب غیرمتخصص توضیح می‌دهد.
اتکا به داده و پرهیز از شعار
هر تحلیل بر مبنای شواهد و چارچوب نظری ارائه می‌شود، نه صرفاً برداشت شخصی.
در آثار او سه محور تکرارشونده دیده می‌شود:
۱. رابطه‌ی دولت و بازار
۲. ساختار لابی و نهادهای تصمیم‌گیر اقتصادی در ایران
۳. نقش داده و شفافیت در سیاست‌گذاری عمومی
۳. حضور رسانه‌ای و برند دانشی
ضیائیان فعالیت رسانه‌ای را امتداد پژوهش دانشگاهی خود می‌داند، نه عرصه‌ای مجزا.
در صفحه‌ی اینستاگرامش، محتواها در قالب‌هایی ثابت و اندیشیده تولید می‌شوند:
• ویدیوهای تحلیلی کوتاه درباره‌ی سیاست‌های تورمی، بودجه و بازار کار؛
• پست‌های آموزشی درباره‌ی مفاهیم اقتصاد سیاسی برای عموم؛
• نقدهای سیاستی مبتنی بر داده، با تمرکز بر بودجه، مالیات و یارانه.
سبک بصری مینیمال او — با رنگ‌های آبی تیره مات، سفید و طلایی — حسی از نظم، جدیت و اعتماد منتقل می‌کند؛ بدون آنکه خشکی آکادمیک داشته باشد.
همین تداوم، وضوح و ثبات لحن است که برند دانشی او را از سایر تحلیلگران متمایز کرده است.
۴. فلسفه‌ی فکری و رسالت اجتماعی
ضیائیان باور دارد که
«سیاست‌گذاری اقتصادی بدون فهم ساختار قدرت، فقط نسخه‌نویسی خیالی است.»
او توسعه را امری صرفاً اقتصادی نمی‌بیند، بلکه آن را فرآیندی اجتماعی و فرهنگی می‌داند که نیازمند گفت‌وگوی عمومی درباره‌ی اقتصاد است.
دیدگاه او در امتداد خط فکری People-centered Economics یا «اقتصاد برای مردم» قرار می‌گیرد — نگاهی که اقتصاد را زبان عدالت و آزادی اجتماعی می‌داند.
۵. جایگاه در میان تحلیلگران ایرانی
در فضای رسانه‌ای ایران، که اغلب یا اقتصادی صرف است یا سیاسی صرف، ضیائیان از معدود چهره‌هایی است که میان این دو عرصه پلی پایدار زده است.
به‌عنوان یکی از زنان پیشرو در حوزه‌ی اقتصاد سیاسی، توانسته هویتی دانشی، مستقل و ماندگار بسازد — تحلیلی نه واکنشی و زودگذر، بلکه ریشه‌دار و سازنده.
🎯 جمع‌بندی
مسیر خانم دکتر مهدیه ضیائیان یادآور این نکته است که در روزگاری که سرعت و هیاهو معیار دیده‌شدن شده، هنوز می‌توان بر پایه‌ی تفکر عمیق، صداقت علمی و تداوم حرفه‌ای تأثیر گذاشت.
تحلیل‌های او نه فقط پرمخاطب، بلکه پرمغز و ماندگار‌ند — بازتابی از اندیشه‌ای که میان خرد دانشگاهی و دغدغه‌ی جامعه پیوند برقرار کرده است .
با آرزوی سلامتی و موفقیت های بیشتر برای این بانوی فرزانه و اقتصاددان .
دکتر مهتاب خیاط فراهانی
مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.
ع
