بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در حالی دوشنبه این هفته راهی واشنگتن شده که از زمان روی کار آمدن ترامپ از دی‌ماه سال گذشته به این سو، برای سومین بار است که به ملاقات رییس‌جمهوری آمریکا می‌رود اما این بار سفر نتانیاهو با دو سفر قبلی وی تفاوت‌های مهمی دارد زیرا در خلال آتش‌بس شکننده با ایران این سفر انجام شده و علاوه بر موضوع جنگ، مساله غزه و همچنین هماهنگی‌های راهبردی میان واشنگتن و تل‌آویو در این سفر از سوی کارشناسان برجسته شده است.
به گزارش اقتصاددان به نقل از جهان‌صنعت ، در همین رابطه طبق گزارشی که خبرگزاری رویترز روز گذشته منتشر کرده، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، روز چهارشنبه گفت که دیدارش با دونالد ترامپ بر موضوع آزادی گروگان‌ها در غزه متمرکز بود و بر عزمش برای حذف توانایی‌های نظامی و حکومتی حماس تاکید کرد. نتانیاهو در پستی در شبکه ایکس مدعی شد که وی و ترامپ همچنین درباره پیامدها و فرصت‌های پیروزی بزرگ بر ایران گفت‌وگو کردند. همانطور که گفته شد، این سومین سفر نتانیاهو به آمریکا از زمان آغاز به کار ترامپ در ۲۰ژانویه است. او پیش از این به خبرنگاران گفته بود که اگرچه معتقد نیست عملیات نظامی در غزه به پایان رسیده اما مذاکره‌کنندگان قطعا در حال کار بر روی آتش‌بس هستند.
در چنین شرایطی ترامپ روز سه‌شنبه برای دومین بار در دو روز با نتانیاهو دیدار کرد تا درباره وضعیت غزه گفت‌وگو کنند. نماینده ویژه خاورمیانه ترامپ نیز اشاره کرده که رژیم صهیونیستی و حماس پس از ۲۱ ماه جنگ، به توافق آتش‌بس نزدیک شده‌اند. به گزارش اکسیوس، یک هیأت از قطر که میزبان مذاکرات غیرمستقیم بین نمایندگان رژیم صهیونیستی و حماس است، پیش از ورود نتانیاهو به کاخ سفید، با مقامات ارشد این نهاد دیدار کرد؛ هرچند کاخ سفید در ابتدا هیچ نظری درباره این گزارش نداشت.
با این حال استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ به خاورمیانه، گفت: تعداد موانع توافق بین رژیم صهیونیستی و حماس از چهار مورد به یک مورد کاهش یافته و ابراز امیدواری کرد که تا پایان هفته توافق موقت آتش‌بس حاصل شود. او در جلسه کابینه به خبرنگاران گفت که این توافق شامل آتش‌بس ۶۰ روزه، آزادی ۱۰ گروگان زنده و تحویل اجساد ۹ نفر خواهد بود.
آیا ترامپ و نتانیاهو اختلاف‌نظر دارند؟
در چنین شرایطی و در حالی که ترامپ و نتانیاهو تمام تلاش خود را می‌کنند تا نشان دهند در تمام مواضع و مراحل با یکدیگر هماهنگ عمل می‌کنند، خبرگزاری یورونیوز روز گذشته در گزارشی به نقل از دو دیپلمات از اختلافات میان این دو نفر پرده برداشت و نوشت: محور اصلی اختلاف‌نظر میان دونالد ترامپ و بنیامین نتانیاهو، نحوه اعمال فشار بیشتر بر ایران است. ترامپ تاکید دارد که اولویت او دیپلماسی است و می‌خواهد با استفاده از راهکارهای محدود، اطمینان حاصل کند که ایران هرگز به سلاح هسته‌ای دست نمی‌یابد اما، به گفته منبع آگاه از تفکر نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، برنامه غنی‌سازی اورانیوم ایران را تهدید وجودی برای اسرائیل می‌داند و خواهان استفاده بیشتر از نیروی نظامی علیه ایران است. همچنین این اختلاف‌نظر در موضوع آتش‌بس با حماس نیز بازتاب یافته است. به طوری که دونالد ترامپ که مشتاق است خود را در نقش صلح‌طلب جهانی معرفی کند، به دنبال آتش‌بس جدیدی میان رژیم صهیونیستی و حماس در غزه است اما جزئیات توافق پساجنگ همچنان نامشخص و هدف نهایی نامعلوم باقی مانده است.در مقابل، نتانیاهو اگرچه در ظاهر از مذاکرات آتش‌بس حمایت می‌کند اما تاکید کرده که متعهد به نابودی کامل حماس است. در نتیجه به گفته دو مقام آگاه در خاورمیانه، فاصله زیادی میان توقف موقت در درگیری‌ها و دستیابی به یک راه‌حل پایدار وجود دارد.
به گفته یک منبع آگاه، نتانیاهو از اقدام ایالات‌متحده برای ازسرگیری مذاکرات هسته‌ای با تهران در نروژ در هفته جاری، ناراضی است. آن هم در شرایطی که به گفته الکس وتانکا، مدیر برنامه ایران در اندیشکده موسسه خاورمیانه در واشنگتن، تاکید مکرر ترامپ بر نابودی کامل برنامه هسته‌ای ایران بیش از اینکه پیروزی باشد، هشدار است. زیرا اظهارات ترامپ مبنی بر اینکه نخواهید بیش از این جلو بروم به این معناست که رییس‌جمهوری آمریکا فکر می‌کند اقدامات لازم را انجام داده و نمی‌خواهد بیش از این خود را درگیر کند.
روایت متفاوت وال‌استریت ژورنال
با این حال وال‌استریت ژورنال روایت متفاوتی از سفر نتانیاهو به واشنگتن ارائه داده است. در گزارش روز گذشته این روزنامه آمریکایی آمده است: وقتی ترامپ روز دوشنبه با بنیامین نتانیاهو در کاخ سفید دیدار کرد، خاورمیانه چهره‌ای متفاوت با چند ماه پیش خواهد داشت. منطقه‌ای که غرق در درگیری و ریسک بود، اکنون به‌نظر می‌رسد آمادگی برای دیپلماسی را دارد.
در نگاه اول، این وضعیت فرصتی نادر برای دیپلماسی مبتنی بر معامله‌گری ترامپ است زیرا رژیم صهیونیستی و حماس پس از ماه‌ها عملیات شدید نظامی رژیم صهیونیستی، گفت‌وگوهای غیرمستقیم برای آتش‌بس در غزه را از سر گرفته‌اند. همچنین ایران نیز سیگنال‌هایی مبنی بر آمادگی برای ازسرگیری مذاکرات هسته‌ای البته طبق شرایط خودش ارسال کرده است. بنابراین هدف دیدار ترامپ و نتانیاهو در کاخ سفید، تا حدی تلاش برای کسب اعتبار از این تحولات است و تا حدی نیز برای تعیین گام‌های بعدی اما تداوم و گستره این دیپلماسی همچنان محل تردید است.
در همین راستا، دانیل شاپیرو سفیر پیشین آمریکا در اسرائیل، به وال استریت ژورنال گفته، در زمینه پایان دادن به جنگ غزه، ادامه فشار بر ایران و گسترش عادی‌سازی، ترامپ و نتانیاهو با یک لحظه تاریخی واقعی روبه‌رو هستند اما اگر جنگ غزه پس از توقف ۶۰روزه ادامه یابد، ایران اورانیوم غنی‌شده‌اش را پنهان و برنامه هسته‌ای را از سربگیرد یا اگر محاسبات سیاسی نتانیاهو تصمیم‌گیری‌های کلیدی را مختل کند، این فرصت ممکن است از دست برود.
در چنین شرایطی اگر ائتلاف نتانیاهو تا پایان ماه دوام بیاورد، او احتمالا دست‌کم شش‌ماه دیگر در سمت نخست‌وزیری باقی خواهد ماند زیرا پارلمان رژیم صهیونیستی از ۲۷ جولای به تعطیلات می‌رود و تا ۱۹ اکتبر تشکیل جلسه نمی‌دهد. حتی اگر پس از آن ائتلاف فرو بپاشد، تا انتخابات بعدی دست‌کم سه ماه زمان خواهد بود. به‌گفته مقامات پیشین و تحلیلگران، تنظیم دوباره منطقه نیازمند پایان پایدار جنگ غزه است که فراتر از وقفه ۶۰ روزه باشد؛ هدفی که مستلزم امتیازدهی بیشتر از سوی حماس، انعطاف رژیم صهیونیستی و حمایت کشورهای عربی است.
با این حال، حتی پایان دائمی جنگ غزه هم احتمالا برای احیای چشم‌انداز عادی‌سازی رژیم صهیونیستی و عربستان کافی نخواهد بود. عربستان سال‌هاست اعلام کرده که پیش از عادی‌سازی، رژیم صهیونیستی باید با مسیر تشکیل دولت فلسطینی موافقت کند. به گفته تحلیلگران اسرائیلی و عرب، خصومت ایجاد شده نسبت به رژیم صهیونیستی درپی جنگ غزه، کار سعودی‌ها را برای نرمش در این موضع سخت‌تر کرده است. در همین حال، اکثریت اسرائیلی‌ها اکنون مخالف ایجاد دولت فلسطینی هستند و آن را پاداشی برای حملات حماس و تهدیدی برای امنیت آینده رژیم صهیونیستی می‌دانند.
علاوه بر این قانع کردن ایران به کنار گذاشتن برنامه غنی‌سازی اورانیوم نیز چالش مهمی خواهد بود. مقامات عرب امیدوارند که استیو ویتکاف، نماینده ویژه آمریکا، و عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، به‌زودی درباره توافقی دیدار کنند که در آن ایران در ازای رفع تحریم‌ها، محدودیت‌های هسته‌ای را بپذیرد. چنین دیداری هنوز اعلام نشده و هیچ نشانه‌ای از آمادگی ایران برای توقف غنی‌سازی و اتکا به سوخت خارجی برای برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای وجود ندارد.
این ادعاها در حالی مطرح می‌شود که برخی از ایده‌های اولیه ترامپ از زمان بازگشت به کاخ سفید، فی‌البداهه به‌نظر می‌رسند و پیشرفتی نداشته‌اند. پیشنهاد فوریه او مبنی بر خروج فلسطینیان از نوار غزه برای بازسازی آن، با واکنش منفی ساکنان غزه و کشورهای عربی مواجه شد. سایر بخش‌های استراتژی هم فاقد جزئیات مشخص هستند.
در همین راستاست که دنیس راس، مقام باسابقه در امور خاورمیانه در دولت‌های جمهوریخواه و دموکرات، می‌گوید: ترامپ می‌خواهد هم به‌عنوان صلح‌ساز دیده شود و هم کسی که می‌داند چگونه با استفاده از اهرم‌ها، معامله کند. در نتیجه استراتژی منسجمی وجود ندارد؛ بلکه ترامپ صرفا از اقدامات نظامی رژیم صهیونیستی بهره‌برداری می‌کند.
مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.
ع
