هنوز چند ماهی از اوج سفرهای هوایی نوروز نگذشته، ناوگان هوایی فرسوده و کم تعداد کشور عهدهدار پروازهای حج شده و هم اینک در میانه آن قرار دارد به گونهای که قرار است از اول تیرماه سال جاری پروازهای برگشت حجاج به کشور را انجام دهد. بلافاصله پس از حج، پروازهای ایام محرم، عاشورا و اربعین باید انجام شود و سومین اوج تقاضای سفر هوایی به ناوگان هوایی کشور تحمیل میشود. در چنین شرایطی است که بررسیهای میدانی حاکی از افزایش سرسام آور قیمت بلیت پروازهای داخلی است. پروازهایی که بعضا نرخ آنها تا ۷ میلیون تومان نیز بالغ شده است. بی گمان، افزایش قیمت پروازهای داخلی اگر چه به عوامل متعددی همچون افزایش نرخ دلار امریکا به حدود ۶۰ هزار تومان و سایر شاخصهای اقتصاد کلان کشور مرتبط است، با وجود این، عدم تکافوی ناوگان هوایی یا به عبارت روشنتر، ناتراز در عرضه و تقاضای سفر با هواپیما نیز عاملی درونی و موثر در افزایش نرخ پروازهای داخلی به شمار میرود و گرانی قیمت بلیتها را گرانتر کرده است.
در این حال، بررسی بازار حملونقل هوایی مسافری نشان از نرخهای سرسامآور بلیت هواپیما تا بالای ۷ میلیون تومان دارد، بلیت پرواز تهران ـ مشهد با قیمت ۷.۱میلیون تومان فروخته میشود.
به گزارش اقتصاددان به نقل از تعادل ،بهنظر میرسد بازار حملونقل هوایی در آستانه تابستان ۱۴۰۳ به حال خود رها شده است؛ دلیل این مدعا نیز قیمتهای سرسامآور پروازهای داخلی در برخی مسیرهای پرتقاضا مانند مشهد است.
بر اساس جدیدترین جدول نرخ بلیت پرواز مسیرهای داخلی سال ۱۴۰۳ سازمان هواپیمایی کشوری که ۱۰ درصد مالیات ارزش افزوده و تمام عوارض متعلقه را در آن اعمال کردهاند، قیمت بلیت پرواز تهران ـ مشهد یک میلیون و ۳۲۶ هزار و ۷۰۰ تومان است.
اما تقریباً هیچکدام از شرکتهای هواپیمایی داخلی این نرخ اعلام و ابلاغ شده از سوی متولی حملونقل هوایی مسافری کشور را رعایت نمیکنند، به عنوان مثال هواپیمایی زاگرس بلیت اکونومی مسیر پروازی فوق را با قیمت ۳ میلیون و ۱۰۹ هزار و ۷۰۰ تومان از طریق سایت فلای تودی به فروش میرساند.
آوار ایر نیز بلیت پرواز تهران ـ مشهد را ۷ میلیون و ۱۷۵ هزار تومان با برچسب بیزینس کلاس میفروشد.
قیمت بلیت مذکور برای شرکت هواپیمایی ایران ایرتور بهصورت اکونومی ۲ میلیون و ۲۱۲ هزار تومان است. نرخ بلیت بیزینس تهران ـ مشهد هواپیمایی آسمان نیز ۴ میلیون و ۸۲۶ هزار و ۳۰۰ تومان است.
هواپیمایی ماهان بلیت مذکور را با قیمت ۳ میلیون و ۶۸۸ هزار و ۳۰۰ عرضه میکند. قیمت بلیت اکونومی هواپیمایی آتا نیز ۲ میلیون و ۶۶۵ هزار تومان است.
نرخ بلیت تهران ـ مشهد هواپیمایی تابان ۲ میلیون و ۶۶۵ هزار تومان است. وضعیت سایر مسیرهای پروازی نیز همینگونه است؛ قیمت مصوب بلیت پرواز تهران ـ بندرعباس یک میلیون و ۷۱۲ هزار و ۱۰۰ تومان است، اما بلیت این مسیر پروازی توسط هواپیمایی وارش با قیمت ۵ میلیون و ۱۲۰ هزار تومان فروخته میشود. هواپیمایی کیش نیز بلیت این مسیر پروازی را با قیمت یک میلیون و ۸۹۰ هزار تومان به فروش میرساند.
آغاز پرواز برگشت حجاج از اول تیرماه
این همه در حالی است که به گفته سخنگوی ایران ایر، پرواز برگشت حجاج از یکم تیرماه آغاز میشود و تا ۲۴ تیر ماه ادامه دارد. و به این ترتیب بخش قابل توجهی از ناوگان قدیمیترین و رسمیترین ایرلاین ایران (هما) درگیر بازگرداندن حجاج ایرانی به کشور میشود و از همین رو، تقریبا تقاضای سفر هوایی داخلی به دوش سایر ایرلاینها خواهد افتاد.
حسام قربانعلی در گفتوگو با ایلنا درباره برنامه پرواز برگشت حجاح اظهار کرد: پرواز برگشت ۸۷ هزار و ۵۰۰ زائر از دو فرودگاه مدینه و جده از یکم تیرماه ماه انجام میشود. وی با بیان اینکه عمده پروازهای برگشت از فرودگاه مدینه خواهد بود، گفت: در روزهای اول پروازهای برگشت با بیش از ۴ هزار و ۲۰۰ حاجی از فرودگاه مدینه و بیش از ۵۰۰ زائر از فرودگاه جده به ۲۱ ایستگاه پروازی در کشورمان انجام خواهد شد و مقصد بیشتر حجاج فرودگاه امام خمینی خواهد بود.
سخنگوی شرکت هواپیمایی ایرانایر (هما) ادامه داد: شرکت هواپیمایی ایران ایر با ۸ فروند هواپیما به تنهایی پروازهای حج ۱۴۰۳ را انجام داده و با حضور ایرلاین دیگری موافقت نشد البته پروازهای پشتیبان به کار گرفته شدهاند و درباره پشتیبانی پروازهای حج مشکلی ایجاد نشد.
قربانعلی با بیان اینکه میانگین تاخیر پروازهای رفت حجاج کمتر از ۴۰ دقیقه بوده، گفت: پروازهای برگشت تا ۲۴ تیرماه ادامه خواهد داشت و انشاالله پرونده حج ۱۴۰۳ بدون مشکل بسته میشود. وی درباره سقف وزن مجاز حمل بار برای حجاج در پرواز حجاج اظهار داشت: محدودیت برای وزن معقول و متعارف بار حاجیها در نظر نگرفتهایم و همه تلاش شرکت هواپیمایی ایران ایر این است که در ارایه خدمات بار نهایت مساعدت و همکاری را با حاجیها داشته باشد.
اثر فعالتر شدن رقبای منطقهای
در حالی که صنعت هوایی ایران روزهای بسیار ناخوشایندی را پشت سر میگذارد و توانی برای بازسازی و نوسازی خود به منظور پاسخ به تقاضاهای داخلی کشور را ندارد، برخی کشورهای منطقه برنامهها و گامهای تازهای را برای تصاحب بازار منطقه و حتی جهان در اولویت خود قرار دادهاند. برنامههایی که برخی فرودگاههای کشور را نیز تحت تاثیر قرار دادهاند.
به گفته نماینده اسبق ایران در ایکائو، از چند ماه گذشته حداقل ۶ ایرلاین خارجی از جمله فلای دوبی، ترکیش و کویت پروازهای خود به فرودگاه هاشمینژاد مشهد را قطع کردند. این در حالی است که فرودگاه هاشمی نژاد مشهد این ظرفیت را دارد که نقطهای برای جابهجایی مسلمانان جهان بالاخص شیعیان باشد.
در این حال، اخباری از سرمایهگذاری چند ده میلیارد دلاری عربستان در حوزه هوانوردی منتشر میشود که نشان میدهد هدف عربستان برای تبدیل شدن به مرکز جهانی هوانوردی در منطقه است و میخواهد رتبه هوایی امارات را از آن خود کند. اخیرا دولت سعودی اعلام کرده است که اصلاحات در بخش هوانوردی این کشور میتواند تا پایان سال ۲۰۳۰ باعث جذب حدود ۱۰۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری به این بخش شود و در واقع این اقدام عربستان در راستای متنوعسازی اقتصادی و فاصله از اقتصاد تک محصولی است تا سهم این کشور را در ترانزیت هوایی بار و مسافر افزایش دهد. علیرضا منظری، نماینده اسبق ایران در ایکائو پیش از این با اشاره به سرمایهگذاریهای کلان عربستان برای تبدیل به هاب هوایی در خاورمیانه اظهار کرده بود: تبدیل شدن به هاب هوایی به عوامل زیادی بستگی دارد و تمام عوامل اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی در تحقق این هدف دخالت دارند. اولین کشوری در منطقه که این تغییر سیاسی، فرهنگی، اقتصادی را انجام داد، امارات بود و این زمینه و بستر را ایجاد کرد تا با فراهم آمدن زیرساختهای فنی و غیرفنی ایرلاینهای دنیا را جذب این نقطه در منطقه کند و میبینیم که امروز تمام ایرلاینها امارات را به عنوان هاب هوایی خاورمیانه میشناسند.
انتظار از ایرلاینهای داخلی
نماینده اسبق ایران در ایکائو با اشاره به هدف تعیین شده برای ایران در اسنادبالادستی و چشمانداز ۱۴۰۴ که طبق آن ایران باید به هاب هوایی منطقه تبدیل میشد، اظهار کرده بود: امروز صنعت هوانوردی کشورمان با مشکلات متعددی مواجه است و همین که بتوانیم نیاز مسافران داخلی را پاسخ دهیم کافی است. در حال حاضر، ناوگان هوایی ایران ۳۰۰ فروند هواپیما دارد که بیش از نیمی از آن زمینگیر است و فرودگاه مهرآباد که بیشترین عملیات پروازی در بین فرودگاههای کشور انجام میدهد روزانه حدود ۲۰۰ پرواز دارد. آیا اقداماتی که عربستان از سه سال گذشته انجام داده ایران توانسته انجام دهد؟ اعداد و ارقام سرمایهگذاری عربستان در این بخش با سایر رقبا شوخی ندارد و هدف عربستان برای تصاحب این جایگاه در منطقه جدی است. وی افزوده بود: عربستان مزیتی که نسبت به امارات و قطر دارد ثابت بودن پروازهای حج است و زیرساخت هوایی این کشور تا حدی قوی شده که همزمان با پروازهای پی در پی حج بتواند سایر پروازها را انجام دهد، حال اینکه در کشورمان ایران ایر در ایام سفرهای حج، به دلیل محدودیت ناوگان و هواپیما برای سایر پروازها با محدودیت ناوگان مواجه میشود و قطعا با این وضعیت نمیتوان هاب شد. منظری با اشاره به توسعه ناوگان کارگرو در هابهای منطقه افزود: یکی از الزامات هاب شدن افزایش تعداد هواپیماهای کارگرو است و هاب شدن باید چندجانبه باشد و تنها یک جنبه مسافری ندارد و بخش زیادی از حمل بارهای خاص از طریق حمل ونقل هویی انجام میشود. هاب هوایی باید نقطه ترانزیتی هم برای مسافر و هم بار باشد و در حال حاضر هم بیشترین ترانزیت در خاورمیانه از آن امارات است که البته خارج از این منطقه شاهد حضور پررنگ ترکیه هستیم. وی تاکید کرده بود: در این شرایط رقابتی در فرودگاه امام هیچ پرواز ترانزیتی مسافری انجام نمیشود چراکه بستر زیرساختی و فرهنگی برای این ظرفیت ایجاد نشده اما عربستان از سه سال گذشته در حال ایجاد بستر این تحولات از جمله تحولات فرهنگی در کشورش است و تغییرات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی را در عربستان میبینیم و امروز فرهنگ پذیرش انواع مسافر از کشورهای مختلف را ایجاد کرده و توانسته با این شرایط جدید فرهنگی، سرمایهگذاریها را توسعه دهد.
مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.
ع