بر اساس گزارشی از «موسسه لووی» که یک اندیشکده مستقل استرالیایی به شمار میرود، چین توانسته در شرایطی که فضای بینالمللی با عدم قطعیت همراه است، جایگاه خود را بهعنوان یک شریک قابلاعتماد تثبیت کند؛ در حالی که سیاستهای دولت ایالات متحده، در مجموع اثری منفی بر قدرت و نفوذ این کشور در آسیا بر جای گذاشته است.
طبق یافتههای اصلی این گزارش، چین همچنین در موقعیتی مناسب قرار دارد تا در برابر سیاستهای اقتصادی اجباری آمریکا مقاومت کند.
نسخه ۲۰۲۵ «شاخص قدرت آسیا» که یکی از مهمترین محصولات پژوهشی موسسه لووی محسوب میشود و توزیع متغیر قدرت در قاره آسیا را رصد میکند، ۲۷ کشور و قلمرو را بر اساس میزان توانایی آنها در شکلدهی به محیط خارجی خود رتبهبندی کرده است.
تحلیلهای این شاخص بر پایه هفت سال داده انجام شده و از ۱۳۱ شاخص در حوزههای متنوعی همچون توانمندیهای اقتصادی، نفوذ دیپلماتیک و اثرگذاری فرهنگی استفاده کرده است.
بر اساس نتایج این شاخص، ایالات متحده بار دیگر از نظر «قدرت جامع» در رتبه نخست قرار گرفته، چین جایگاه دوم را به خود اختصاص داده و هند با فاصلهای چشمگیر در رتبه سوم ایستاده است. با این حال، فاصله شاخص میان ایالات متحده و چین کاهش یافته است.
در این گزارش آمده که آمریکا «در تلاش برای مهار مستقیمتر قدرت اقتصادی نهفته خود، بهویژه از طریق اعمال تعرفههای سنگین بر بسیاری از کشورها»، تاکنون با پیامدهای منفی در حوزه نفوذ دیپلماتیک خود در آسیا روبرو شده است.
سوزانا پاتون، سرپرست پروژه شاخص قدرت آسیا، در مراسم معرفی این یافتهها که روز سهشنبه در شهر ملبورن برگزار شد، گفت: «ما همچنین به این نتیجه رسیدیم که سیاستهایی مانند کاهش کمکهای توسعهای ایالات متحده به منطقه، کاهش بودجه آژانس رسانههای جهانی آمریکا و نیز اقداماتی که سفر یا تحصیل شهروندان آسیایی در آمریکا را دشوارتر میکند، همگی بهطور کامل به زیان جایگاه آمریکا در منطقه تمام شدهاند.»
در ادامه گزارش تأکید شده است که چین «در واکنش به سیاستهای اقتصادی قهری ایالات متحده، آمادگی و اعتمادبهنفس بالایی از خود نشان میدهد». همچنین آمده که پکن «با موفقیت توانسته در میان کشورهای منطقه خود را بهعنوان شریکی قابل اعتماد، مخالف حمایتگرایی و یکجانبهگرایی معرفی کند.»
ریچارد مکگرگور، عضو ارشد بخش شرق آسیای موسسه لووی، در این باره اظهار داشت: «این شاخص نشان میدهد که چین و آمریکا، بهویژه در آسیا، واقعاً به قدرتهایی همتراز تبدیل شدهاند.»
بر اساس این گزارش، توانایی چین در دسترسی به بازارهای متعدد جهانی فراتر از ایالات متحده برای صادرات خود، ممکن است در «واکنش قاطع و بااعتمادبهنفس این کشور به اعمال تعرفههای آمریکا» نیز نقش داشته باشد.
بک استراتینگ، مدیر مرکز امنیت جهانی لاتروب و استاد روابط بینالملل دانشگاه لاتروب در ملبورن، نیز معتقد است کاهش جایگاه ایالات متحده در منطقه، همزمان میتواند فرصتهایی را برای استرالیا ایجاد کند.
وی گفت: «استرالیا و همچنین کشورهایی مانند ژاپن، نیوزیلند و فیلیپین ممکن است نگران این باشند که افت جایگاه کلی آمریکا چه تأثیری بر برخی از قواعدی خواهد داشت که تاکنون نظم منطقهای را حفظ کردهاند.»
از نکات قابل توجه دیگر در این گزارش، اشاره به این موضوع است که چین «تقریباً به سطح امتیازات پیش از همهگیری در زمینه تبادلات و ارتباطات مردمی» با کشورهای مشمول این شاخص بازگشته است.
در گزارش آمده که «امتیاز چین در این زیرشاخصها، زمانی که سفر به چین و از چین در فاصله سالهای ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ به دلیل کرونا به شدت محدود شده بود، کاهش چشمگیری را تجربه کرد.»
با این حال، این کشور در سال جاری در تمامی شاخصهای تبادلات انسانی، از جمله در جایگاه مقصد گردشگری برای کشورهای آسیایی، پیشرفتهایی چشمگیر ثبت کرده است؛ روندی که به احتمال زیاد با اعلام اخیر مسیرهای جدید سفر بدون ویزا از چند کشور آسیایی، از جمله اندونزی، تداوم خواهد یافت.
ز
