«تیانجین»، شهری زیبا در شمال شرقی چین و در 120 کیلومتری پکن پایتخت این کشور، روزهای 31 آگوست تا اول سپتامبر(9 و 10 شهریور) میزبان بیست و پنجمین نشست سران سازمان همکاری شانگهای خواهد بود؛ نشستی که در یک دوره تاریخی فوق العاده حساس همراه با اوج تحولات بی سابقه در منطقه و جهان برگزار می شود و همین موضوع باعث شده تا این نشست، یکی که از مهم ترین اجلاس های سران این سازمان از زمان شکل گیری پایه های آن در سال 1996 باشد.
دکتر مسعود پزشکیان رئیس جمهوری اسلامی ایران نیز به عنوان یکی از اعضای رسمی سازمان همکاری شانگهای، به زودی به چین سفر می کند تا علاوه بر حضور در مراسم رژه هشتادمین سالگرد پیروزی جنگ مقاومت مردم چین علیه تجاوز ژاپن و جنگ جهانی ضد فاشیسم، در نشست سران سازمان همکاری شانگهای نیز حضور یابد.
تحولات ماه های اخیر ایران شامل جنگ 12 روزه ای که با حمله اسرائیل به اهداف غیرنظامی، نظامی و هسته ای ایران آغاز شد و آمریکا نیز با بمباران سایت های هسته ای ایران، در این جنگ با اسرائیل همراهی کرد، باعث شده است تا رئیس جمهوری ایران با نگاهی ویژه و انتظارات خاص، در اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای در تیانجین شرکت کند.
از آنجا که سازمان همکاری شانگهای به عنوان یک سازمان اوراسیایی و میان دولتی برای تقویت همکاری های چندجانبه اقتصادی، امنیتی و سیاسی و با هدف ایجاد موازنه در برابر نفوذ آمریکا و ناتو در منطقه پایه گذاری شده است، این ویژگی سازمان یاد شده باعث شده تا ایران و دیگر کشورهای عضو، انتظارات بیشتری از این سازمان ، نه تنها برای اتخاذ مواضع صریح علیه رویکردهای خصمانه و یکجانبه گرایانه آمریکا داشته باشند، بلکه از قدرت بالای خود و از طریق راهکارهای سیاسی موثر، برای جلوگیری از تجاوزهای بیگانگان به کشورهای عضو و حمایت حداکثری از آنها در مواقع تجاوز بیگانگان، استفاده کند.
ایران در شرایط کنونی، در وضعت حساس و دشوار پس از جنگ قرار دارد؛ جنگی که ممکن است هرلحظه بار دیگر از جانب اسرائیل از سر گرفته شود. همزمان با این شرایط حساس، ایران سخت تحت فشار اروپا و آمریکا برای دستیابی به یک توافق هسته ای با آمریکا است؛ توافق که طبق شرط و شروط آمریکا باشد! و عملا کار را برای ایران برای دستیابی به توافق هسته ای دشوار ساخته است. همزمان، کشورهای اروپایی نیز با تهدید فعال کردن مکانسیم «اسنپ بک» و بازگرداندن تحریم های سازمان ملل علیه ایران، فشار مضاعفی را بر این کشور اعمال کرده اند.
بنابراین، روشن است که یکی از مهم ترین انتظارات ایران از اجلاس تیانجین، اتخاذ رویکردی یکصدا و موثر از سوی این سازمان قدرتمند منطقه ای برای کاستن از فشارهای آمریکا و غرب از جمله فشار آنها برای فعال کردن مکانیسم «اسنپ بک» است. چین و روسیه به عنوان دو عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل ، از کلیدی ترین اعضای سازمان همکاری شانگهای محسوب می شوند و همواره از نفوذ و اثرگذاری بسیار بالایی در مسائل و تحولات جهانی برخوردار بوده اند.
از سوی دیگر، ایران به دلیل تحریم های غیرقانونی آمریکا، در شرایط سخت اقتصادی قرار دارد. بنابراین انتظار دیگر ایران از سازمان همکاری شانگهای، تقویت همکاری های تجاری بین اعضای این سازمان و استفاده حداکثری از ظرفیت های تجاری و اقتصادی و انرژی همه کشورهای عضو است.
علاوه بر شرایط دشوار امنیتی و فشارهای خارجی بر ایران، شرایط اقلیمی و تغییرات آب و هوایی در سال های اخیر، باعث خسکسالی بی سابقه در ایران، کاهش شدید ذخایر آب و کاهش تولید برق شده است. فناوری های نوین کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای به ویژه چین و تجربیات و پیشرفت های ارزشمند این کشور می تواند در کمک به ایران برای عبور از بحران خشکسالی و ناترازی انرژی ، بسیار حائز اهمیت باشد.
ایران همچنین انتظار دارد به عنوان کشوری که در یک چهارراه راهبردی در مسیر کریدورهای شمال-جنوب و شرق-غرب قرار گرفته، بتواد نقش بیشتری در شکل گیری ابتکار بزرگ کمربند و جاده چین ایفا کند.
با توجه به کشتار و فاجعه انسانی بی سابقه که بدست نیروهای اسرائیل در غزه جاری است، ایران به عنوان کشوری که در کنار سایر اعضای همکاری شانگهای همواره از آرمان مردم فلسطین و پایان دادن به اشغالگری های اسرائیل حمایت کرده است، از سازمان همکاری شانگهای انتظار دارد تا مواضعی قاطع تر و موثرتر از همیشه در قبال اقدامات ضدبشری اسرائیل اتخاذ کنند.
ایران، با توجه به ظرفیت ها، ویژگی ها و توانمندی های منحصر بفرد خود در میان سایر کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای، از جایگاه خاصی برخوردار است. برخورداری از ذخایر عظیم نفت و انرژی های فسیلی و مواد معدنی، واقع شدن در جغرافیای منحصر به عنوان یک چهارراه تراتزیت در راهبردی ترین مسیر کریدور شرق به غرب و جنوب به شمال، کشوری با مواضع صریح ضدیکجانبه گرایی آمریکا، کشوری با تاریخ و تمدنی چند هزار ساله که از زمان جاده ابریشم تا به امروز همواره مناسبات دوستانه و تجاری قابل توجهی با چین داشته، همگی از مواردی است که اعضای سازمان همکاری شانگهای بخوبی نسبت به آن واقف هستند.
در سال های اخیر که موضوع دلارزدایی و کاهش سیطره دلار آمریکا در اقتصاد جهانی، به ویژه به دلیل استفاده ابزاری آمریکا از دلار، بیش از هر زمان دیگر مطرح است، ایران به دنبال آن است که کشورهای حوزه سازمان همکاری شانگهای با جدیت بیتشر به موضوع دلارزدایی بپردازند و تجارت ها بین کشورهای عضو، تا حد امکان به سمت استفاده از ارزهای ملی کشورها و یا ایجاد یک ارز مشترک پیش برود.
با توجه به موارد یاد شده، ایران نگاهی ویژه به بیست و پنجمین اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای دارد و به عنوان یک عضو رسمی این سازمان، انتظار دارد و امیدوار است که نشست تیانجین، باعث تقویت بیش از پیش هم صدایی، اتحاد و انسجام میان کشورهای عضو این سازمان شود و همه کشورهای عضو، بطور موثر از چتر بزرگ حمایتی این سازمان در حوزه های همکاری های اقتصادی، تجاری، فرهنگی، امنیتی و حمایت از اعضای دربرابر فشارهای غیرقانونی خارجی و تجاوزات بیگانگان برخوردار شوند.
ز
