سرانجام پس از ۶سال يك‌بار ديگر fatf ايران را براي رايزيني و گفت‌وگو و مشورت دعوت كرد. بنا به دعوت رسمي fatf از هادي خاني، معاون وزير اقتصاد و رييس مركز اطلاعات مالي براي شركت در اجلاس اصلي اين نهاد بعد از ۶ سال، دبير شوراي عالي پيشگيري و مقابله با پولشويي و تامين مالي تروريسم، در مقر اين نهاد در شهر پاريس فرانسه حضور يافت. بر اساس اعلام رسانه‌ها در اجلاس پاريس، قرار است پيشرفت برنامه اقدام كشور با محوريت تصويب و الحاق ايران به كنوانسيون مبارزه با جرايم سازمان‌يافته فراملي «پالرمو» مورد بحث و بررسي قرار گيرد و هيات ايراني فرآيند تصويب و اجراي اين قانون جديد را تشريح كند و عملا برنامه‌ريزي جلسات آتي بين كشور و نمايندگان اين نهاد تا رفع ابهامات و پاسخ به سوالات احتمالي اعضا صورت پذيرد.
مهرداد حاجی‌زاده فلاح پژوهشگر علوم بانکی و عضو شورای سردبیری اقتصاددان در مصاحبه با تعادل گفت : اين سفر و ديدار يكي از مهم‌ترين اقدامات دولت چهاردهم براي خروج از ليست سياه fatf و قرار گرفتن در ليست خاكستري و متعاقب آن قرار گرفتن در وضعيت عادي اين نهاد و كنوانسيون مهم بين‌المللي است. واقع آن است كه قرار گرفتن در ليست سياه fatf مشكلات عديده‌اي را براي فعالان اقتصادي و سرمايه‌گذاران متقاضي سرمايه‌گذاري در ايران ايجاد كرده بود. براي يك نقل و انتقال عادي بانكي، ايرانيان ناچار بودند هزينه‌هاي گزافي را پرداخته و مشكلات بسياري را متحمل شوند. ايران از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۶ در دولت اول محمود احمدي‌نژاد در ليست سياه fatf قرار داشت. با تلاش‌هاي علي طيب‌نيا به عنوان وزير اقتصاد دولت يازدهم و به دليل امضاي برجام ايران از ليست سياه خارجي شد و شرايط عادي را تجربه كرد. اين روند اما دوباره در فوريه ۲۰۲۰ تغيير يافت و ايران در ليست سياهfatf قرار گرفت و تا به امروز در ليست سياه باقي مانده است. اما خوب است ايرانيان بدانند كه ليست سياه fatfچيست و چه تبعاتي دارد؟ فهرست سياه fatf رسما «حوزه قضايي پرخطر مشروط به فراخوان اقدام» ناميده مي‌شود. كشورهايي كه نقايص را در رژيم‌هاي مبارزه با پولشويي و تامين مالي تروريسم برطرف نمي‌كنند، به عنوان «صلاحيت قضايي پرخطر مشروط به درخواست اقدام» توصيف مي‌شوند. در واقع fatfبه اعضا و موسسات مالي خود توصيه مي‌كند كه در معاملات خود با كشورهايي كه در ليست سياه قرار دارند، «سنجش مناسب» را اعمال كنند. بررسي دقيق‌تر، معاملات بين‌المللي را براي موسسات مالي پرخطر، پرهزينه و وقت‌گير مي‌كند.
همچنين ممكن است از كشورها خواسته شود كه «اقدامات متقابل» را براي محافظت از سيستم مالي بين‌المللي در برابر پولشويي، تامين مالي تروريسم و خطرات تامين مالي اشاعه از جمله محدود كردن يا خاتمه روابط تجاري، افزايش نظارت و گزارش‌دهي، محدوديت‌هاي روابط بانكي مكاتباتي، ممنوعيت برخي معاملات، اعمال كنند و افزايش الزامات حسابرسي خارجي و تشويق به استفاده از روش‌هاي پرداخت جايگزين. در ژوئن ۲۰۱۶، پس از توافق هسته‌اي سال ۲۰۱۵ با قدرت‌هاي جهاني و لغو تحريم‌هاي سازمان ملل، FATF از اعضاي خود خواست تا اقدامات متقابلي را كه در تعاملات خود با ايران به كار برده‌اند به مدت دوازده ماه تعليق كنند. اين به معناي قرار گرفتن در ليست به اصطلاح خاكستري و تداوم بررسي لازم بود. اما بايد ديد چرا ايران در ليست خاكستري قرار گرفت؟ ايران به‌طور موقت از فهرست سياه حذف شد، زيرا اين كشور متعهد به اجراي يك برنامه اقدام براي رسيدگي به نگراني‌هاي fatf در مورد ايجاد رژيم اظهارنامه نقدي و قوانين و آيين‌نامه‌هاي ضد تامين مالي تروريسم و مبارزه با پولشويي بود. در فوريه ۲۰۲۰، fatf اشاره كرد كه هنوز موارد تكميل نشده و چندين مورد نياز به رسيدگي كامل وجود دارد و از كشورهاي عضو خواست تا يك‌بار ديگر در معاملات مالي خود با جمهوري اسلامي، يعني ايران را دوباره در ليست سياه قرار دهند، اقدامات متقابل را اعمال كنند. بدون الحاق به كنوانسيون‌هاي مالي بين‌المللي مورد درخواست fatf، ايران نمي‌تواند به بانكداري جهاني، روابط تجاري عادي و سرمايه‌گذاري با شركت‌هاي بزرگ جهاني دسترسي كامل داشته باشد. قرار گرفتن در ليست سياه به اين معني است كه ايران نمي‌تواند به وام‌هاي صندوق بين‌المللي پول (IMF) و بانك جهاني نيز دسترسي داشته باشد. بنابراين قرار گرفتن در ليست سياه طي سال‌ها باعث اختلال در تجارت بين‌المللي ايران با اكثر كشورها شده و سرمايه‌گذاري خارجي را دلسرد كرده است. اين امر همچنين به اعتبار ايران آسيب رسانده و تاثير تحريم‌ها و تحريم‌هاي قبلي سازمان ملل توسط ايالات متحده را تقويت كرده است. بايد از تلاش‌هاي دولت چهاردهم كه زمينه تصويب لوايح cft و پالرمو را فراهم كرد و اعضاي مجمع كه به‌‌رغم فضاسازي‌ها اين لوايح را تصويب كردند، تشكر كرد و منتظر ماند تا زمينه خروج ايران از ليست سياه fatf فراهم شود… .
مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.
ع
