بازیهای جهانی رباتهای انساننما 2025، نخستین رویداد بینالمللی در نوع خود، یکشنبه در پکن پایتخت چین به پایان رسید. در رقابتهای فوتبال پنجنفره رباتها که از پرهیجانترین مسابقات این بازیها بود، تیم چینی تسینگهوا هفائستوس توانست با شکست تیم مشترک رباتهای HTWK آلمان و نائو دویلز به مقام قهرمانی دست یابد. در بخش فوتبال سهنفره نیز تیمMountain & Sea از دانشگاه کشاورزی چین موفق شد رباتهای تیمSweaty از آلمان را در دیدار نهایی مغلوب کند.
این بازیها از روز پنجشنبه آغاز شد و طی آن، 280 تیم از 16 کشور جهان در قالب 26 رویداد در بخشهایی همچون مسابقات، نمایشگاهها و رویدادهای شبیهسازیشده به رقابت پرداختند. ترکیب فلز، تراشه و الگوریتم، این رویداد را به یک نمایشگاه عمومی و سکوی تبادل فناوری در عرصه نوظهور هوش تجسمی و رباتیک انساننما تبدیل کرد.
میدان آزمون واقعی رباتها
مسابقات شامل رشتههایی مانند دو 100 متر، 400 متر، 1500 متر، پرش طول ایستاده، ژیمناستیک آزاد و فوتبال بود. نمایشگاه نیز شاهد اجراهایی همچون رقص انفرادی و گروهی و همچنین ووشو بود. در بخش رویدادهای سناریومحور نیز شرایط واقعی در محیطهایی نظیر کارخانهها، بیمارستانها و هتلها بازسازی شد تا رباتها توانایی خود را در موقعیتهای واقعی به نمایش بگذارند.
یکی از جذابترین رقابتها در مرکز رینگ بوکس ورزشگاه رخ داد؛ جایی که دو رباتG1 ساخت شرکت Unitree با قد 130 سانتیمتر و وزن 35 کیلوگرم، با دستکش و کلاه ایمنی حرفهای، مبارزهای تماشایی را رقم زدند. آنها همانند بوکسورهای انسانی، هوکهای چپ و راست، ضربات زانو و لگدهای جانبی را اجرا کردند و با چابکی از ضربات حریف جاخالی میدادند. حتی پس از زمین خوردن نیز بهطور مستقل بلند میشدند و مبارزه را ادامه میدادند.
دِنگ هواشِنگ از شرکت Unitreeتأکید کرد که در ورزشهای رزمی، سختافزار و نرمافزار هر دو اهمیت حیاتی دارند:
به عقیده او گر سازه توان تحمل ضربات را نداشته باشد از هم میپاشد و اگر الگوریتم تعادل ضعیف باشد، یک فشار کوچک کافی است تا ربات سرنگون شود.
در فینالهای فوتبال پنجنفره و سهنفره، چهار تیم رباتهای T1 شرکت بوستر رباتیکس مستقر در پکن را به میدان آوردند. این رباتها قادرند به طور مستقل محیط اطراف خود را تحلیل کنند و اقداماتی مانند یورتمه رفتن، تکلزدن، شوتکردن و دفاع را بینیاز از اپراتور انسانی انجام دهند. تحقق چنین تواناییهایی مستلزم برخورداری از سختافزار سبک اما مقاوم، درک پیچیده لحظهای، کنترل دقیق حرکت، تصمیمگیری شناختی و هماهنگی چندعاملی است.
به گفته جائو ویچن، معاون رئیس بوستر رباتیکس، فوتبال رباتها «بنیادیترین میدان آزمایش فناوری در سطح جهانی» به شمار میرود؛ زیرا تواناییهایی همچون تحرک، الگوریتمهای ادراک، موقعیتیابی، ناوبری و منطق تصمیمگیری که در فوتبال توسعه مییابند، در آینده کاربردهای گستردهای در زندگی روزمره و حوزههای تخصصی خواهند داشت.
نسل جوان در خط مقدم
پشت صحنه این رقابتها، اپراتورهای جوان و دانشجویان دانشگاه بیشترین توجه را به خود جلب کردند. بسیاری از آنان در دهههای 20 و 30 زندگی بودند و حتی برخی هنوز دانشآموز دبیرستان یا راهنمایی بودند. پرچمدار 14 ساله مراسم افتتاحیه، جوانترین مهندس این رویداد لقب گرفت. همچنین سه تیم دانشآموزی در بخش فوتبال به رقابت پرداختند.
بیشتر این استعدادهای جوان از علاقهمندان به STEM (علوم، فناوری، مهندسی و ریاضایت) یا دانشجویان رشتههایی مانند مهندسی مکانیک، الکترونیک، علوم کامپیوتر و ریاضیات بودند. آنها در جریان مسابقات، نقصهای رباتها را در لحظه برطرف میکردند و با تمرکز بالا، الگوریتمها را روی لپتاپها بازتنظیم میکردند.
جو چانگجیو، رئیس کنفدراسیون ربوکاپ آسیا-اقیانوسیه، یادآور شد که فرهنگ آموزشی چین توجه ویژهای به STEM دارد. او گفت: والدین و جامعه در چین بر آموزش STEM تأکیدی فراوان دارند و این باعث شده کودکان از سنین پایین در چنین رقابتهایی شرکت کنند و محیطی فرهنگی-اجتماعی برای پرورش استعدادها شکل گیرد.
بر اساس اسناد سیاستی منتشرشده در ماه مه، چین قصد دارد یک نظام آموزش هوش مصنوعی چندمرحلهای را از دبستان تا دبیرستان ایجاد کند تا دانشآموزان را از سطح پایهای به سطح نوآوریهای کاربردی هدایت کند.
بستری جهانی برای تبادل فناوری
این بازیها فرصتی فراهم کرد تا پژوهشگران رباتیک انساننما از سراسر دنیا با یکدیگر تبادل نظر کنند و مهندسان بینالمللی با آخرین نسل رباتها آشنا شوند. در بخش فوتبال، بیش از 10 تیم خارجی از کشورهایی همچون برزیل، آلمان، ژاپن، مالزی، استرالیا، ایتالیا، تایلند و اندونزی از رباتهای T1 شرکت بوستر رباتیکس استفاده کردند.
در مسابقات RoboCup 2025 در برزیل نیز، دو تیم چینی با استفاده از همین رباتها موفق شدند عنوان قهرمانی و نایبقهرمانی بزرگسالان را از آن خود کنند.
جوآئو ویکتور از تیم RoboFEI برزیل گفت: این نخستین تجربه ما با رباتهای T1 بود. فوقالعاده عمل کردند.
تیم او میتوانست با تیمهای دیگر از سراسر جهان صحبت کند و تاکتیکهای جدیدی را از این رقابت بیاموزد.
به گفته جائو ویچن، شرکت بوستر رباتیکس سرمایهگذاری در سیستمهای عامل و ابزارهای توسعه یکپارچه را افزایش داده تا توسعه ثانویه برای سایر کاربران سادهتر شود.
طراحی ماژولار این رباتها نیز به توسعهدهندگان امکان میدهد الگوریتمها را سریعاً روی مدلهای مختلف منتقل کنند. او مثال زد که چگونه یک تیم آلمانی در RoboCup 2025 توانست الگوریتمهای خود را بهسرعت روی ربات K1 این شرکت پیادهسازی کند و در نهایت قهرمان دسته رباتهای کوچک شود.
آینده المپیک رباتها
به گفته جو چانگجیو، این بازیها نه تنها ویترینی برای نمایش توانمندیهای چین در زنجیره صنعتی و سختافزاری رباتها بود، بلکه نشان داد توسعهدهندگان جهانی میتوانند با ترکیب الگوریتمهای خود با سختافزار پیشرفته چینی، چالشهای مختلف را حل کنند.
او اظهار کرد که از میزبانی نخستین بازیهای جهانی رباتهای انساننما توسط چین واقعاً هیجانزده است. وی این رویداد را تاریخی توصیف کرد و گفت: در یک یا دو دهه آینده، وقتی به گذشته نگاه کنیم، این رویداد به عنوان نقطه آغاز المپیک رباتها شناخته خواهد شد. همانگونه که المپیک از یونان باستان سرچشمه گرفته است، نسلهای آینده پکن را بهعنوان خاستگاه المپیک رباتهای مدرن خواهند شناخت.
ز