تغییرات احتمالی در قفقاز جنوبی در هفتههای اخیر نگرانیهای بسیاری را به دنبال داشته است. مسیر مواصلاتی که در صورت تحقق موجب تغییر در ژئوپلیتیک منطقه میشود و ایران بیشترین زیان را متحمل خواهد شد.
تغییرات احتمالی در قفقاز جنوبی در هفتههای اخیر نگرانیهای بسیاری را به دنبال داشته است. مسیر مواصلاتی که در صورت تحقق موجب تغییر در ژئوپلیتیک منطقه میشود و ایران بیشترین زیان را متحمل خواهد شد.
علیاکبر ولایتی، مشاور مقام معظم رهبری در امور بینالملل نیز در واکنش به طرح مجدد موضوع «دالان زنگزور»، به برخی حکومتهای منطقهای و فرامنطقهای هشدار داد. ولایتی با تأکید بر اینکه ایران به منافع خود و منطقه بیاعتنا نیست، اعلام کرد هرگونه تلاش برای پیشبرد اهداف نامشروع در قفقاز جنوبی، با واکنش قاطع ایران روبرو خواهد شد. وی تأکید کرد: «یادآور میشوم هر حکومتی در منطقه یا خارج از آن بخواهد تجربه شکست خورده قبلی را تکرار کند با برخورد محکم ایران روبرو خواهد شد.»
به گزارش اقتصاددان به نقل از مردم سالاری آنلاین ، کریدور زنگزور مسیری مستقیمی را به منابع انرژی دریای خزر ارائه خواهد داد و به این ترتیب، منابع انرژی اروپا را در بحبوحه تحریمهای روسیه متنوع میسازد.
در این میان شنیده میشود نخستوزیر ارمنستان قصد دارد در نشستی در کاخ سفید، حقوق انحصاری و ویژه توسعه یک کریدور ترانزیتی به نام «مسیر ترامپ» را برای مدت طولانی به ایالات متحده اعطا کند. اتفاقی که اگر رخ دهد به گفته رضا جلالی، بزرگترین تهدید ژئوپلیتیکی برای ایران خواهد بود و ایران به هیچ وجه نباید بر روی ژئوپلیتیک منطقه قمار کند.
در گفتوگو با این استاد دانشگاه به بررسی به بررسی موضوع دالان زنگزور پرداخته ایم که مشروح آن در ادامه آمده است:
اشتباه دیپلماسی ایران
در جنگ قره باغ
«رضا جلالی»، استاد دانشگاه در گفت و گو با مردم سالاری با اشاره به جنگ قره باغ گفت: جنگ اول قره باغ بعد از فروپاشی شوروی سابق و استقلال کشورهای مستقل و مشترک المناف پیش آمد. جنگ دوم اما مربوط به سال ۲۰۲۰ است که متاسفانه ایران با دیپلماسی گنگ و پر اشتباه در جنگ نابرابر بین آذربایجان و ارمنستان تنها به دلیل ایدئولوژی اسلام پشت آقای الهام علی اف قرار گرفت و تمام منافع مشترک دیپلماسی خود با ارمنستان را از بین برد.
وی با اشاره به اینکه در این جنگ ما ۷ منطقه استراتژیک را در قره باغ از دست دادیم، به خصوص تنگههای گوریس و کاپان، خاطر نشان کرد: این دو تنگه تنها راه زمینی ترانزیت ما توسط حمل و نقل ماشینهای سنگین به اروپا و بالعکس برای واردات و صادرات بودند؛ تنها راه حضور ما در مرز جلفا با سیونیک که استان جنوبی ارمنستان است و ما از این مسیر دور زده و به پلتفرم جنوبی گرجستان مرتبط میشیم و از آنجا به حوزه کوههای اورال و حوزه قفقاز جنوبی مرتبط میشویم و به قفقاز شمالی و به شرق اروپا و سپس مرکز اروپا و دیگر جاهایی که حمل و نقل زمینی ما میتواند نسبت به حمل کالاهای وارداتی و صادراتی اقدام کنند، راه مییابیم. وی تاکید کرد: با اتفاقی که در آن زمان افتاد عملاً رانندگانی که برای یک هفته حضورشان در ماموریت رفت و برگشت ۱۲۰۰ دلار حق الزمه باقی میماند، حالا با حماقتی که انجام شده بود باید ۶۰۰ دلار در تنگه کاپام و ۶۰۰ دلار در تنگه گریز به گمرک آذربایجان پرداخت میکردند در حالی که قبل از سال ۲۰۲۰ این موضوع وجود نداشت.
علیاکبر ولایتی، مشاور مقام معظم رهبری در امور بینالملل نیز در واکنش به طرح مجدد موضوع «دالان زنگزور»، به برخی حکومتهای منطقهای و فرامنطقهای هشدار داد. ولایتی با تأکید بر اینکه ایران به منافع خود و منطقه بیاعتنا نیست، اعلام کرد هرگونه تلاش برای پیشبرد اهداف نامشروع در قفقاز جنوبی، با واکنش قاطع ایران روبرو خواهد شد. وی تأکید کرد: «یادآور میشوم هر حکومتی در منطقه یا خارج از آن بخواهد تجربه شکست خورده قبلی را تکرار کند با برخورد محکم ایران روبرو خواهد شد.»
به گزارش اقتصاددان به نقل از مردم سالاری آنلاین ، کریدور زنگزور مسیری مستقیمی را به منابع انرژی دریای خزر ارائه خواهد داد و به این ترتیب، منابع انرژی اروپا را در بحبوحه تحریمهای روسیه متنوع میسازد.
در این میان شنیده میشود نخستوزیر ارمنستان قصد دارد در نشستی در کاخ سفید، حقوق انحصاری و ویژه توسعه یک کریدور ترانزیتی به نام «مسیر ترامپ» را برای مدت طولانی به ایالات متحده اعطا کند. اتفاقی که اگر رخ دهد به گفته رضا جلالی، بزرگترین تهدید ژئوپلیتیکی برای ایران خواهد بود و ایران به هیچ وجه نباید بر روی ژئوپلیتیک منطقه قمار کند.
در گفتوگو با این استاد دانشگاه به بررسی به بررسی موضوع دالان زنگزور پرداخته ایم که مشروح آن در ادامه آمده است:
اشتباه دیپلماسی ایران
در جنگ قره باغ
«رضا جلالی»، استاد دانشگاه در گفت و گو با مردم سالاری با اشاره به جنگ قره باغ گفت: جنگ اول قره باغ بعد از فروپاشی شوروی سابق و استقلال کشورهای مستقل و مشترک المناف پیش آمد. جنگ دوم اما مربوط به سال ۲۰۲۰ است که متاسفانه ایران با دیپلماسی گنگ و پر اشتباه در جنگ نابرابر بین آذربایجان و ارمنستان تنها به دلیل ایدئولوژی اسلام پشت آقای الهام علی اف قرار گرفت و تمام منافع مشترک دیپلماسی خود با ارمنستان را از بین برد.
وی با اشاره به اینکه در این جنگ ما ۷ منطقه استراتژیک را در قره باغ از دست دادیم، به خصوص تنگههای گوریس و کاپان، خاطر نشان کرد: این دو تنگه تنها راه زمینی ترانزیت ما توسط حمل و نقل ماشینهای سنگین به اروپا و بالعکس برای واردات و صادرات بودند؛ تنها راه حضور ما در مرز جلفا با سیونیک که استان جنوبی ارمنستان است و ما از این مسیر دور زده و به پلتفرم جنوبی گرجستان مرتبط میشیم و از آنجا به حوزه کوههای اورال و حوزه قفقاز جنوبی مرتبط میشویم و به قفقاز شمالی و به شرق اروپا و سپس مرکز اروپا و دیگر جاهایی که حمل و نقل زمینی ما میتواند نسبت به حمل کالاهای وارداتی و صادراتی اقدام کنند، راه مییابیم. وی تاکید کرد: با اتفاقی که در آن زمان افتاد عملاً رانندگانی که برای یک هفته حضورشان در ماموریت رفت و برگشت ۱۲۰۰ دلار حق الزمه باقی میماند، حالا با حماقتی که انجام شده بود باید ۶۰۰ دلار در تنگه کاپام و ۶۰۰ دلار در تنگه گریز به گمرک آذربایجان پرداخت میکردند در حالی که قبل از سال ۲۰۲۰ این موضوع وجود نداشت.
اتحاد پانترکیسم
در ایجاد دالان زنگزور
در ایجاد دالان زنگزور
جلالی با اشاره به اینکه اسم این دالان، دالان تورانی ناتوست خاطر نشان کرد: دالان زنگزور توسط پانترکیسم یعنی گفتمان مشترک اردوغان در ترکیه و الهام علی اف در کشور جمهوری آذربایجان انتخاب شده است.
وی در دامه به تحولات مربوط به دالان زنگزور اشاره کرد و گفت: ترکیه که برای حضورش در آذربایجان از راه زمینی مجبور است ۴۲ کیلومتر نوار مرزی شمال غربی ایران را در حوزه استحفاظی شهرستان جلفا که مرز مشترک ما با جنوبی ترین استان ارمنستان به نام سیونیک را طی کند، در حال حاضر آنها محتاج هستند که وارد حوزه استحفاظی ما شوند و ارتباط خودشان را به جای نخجوان (که جمهوری خودمختار تحت تسلط سیاسی کشور جمهوری آذربایجان است) به جای زنگزور از داخل ایران و از منطقه آذربایجان شرقی و جلفا طی و ارتباط برقرار کنند. جلالی تاکید کرد: وقتی کارشناسان وفادار به کشور و منافع ملی و امنیت ملی در محیط دانشگاهها در این خصوص هشدار میدادند با برخورد بعضی از عناصر افراطی دستگاه امنیتی مواجه میشدند. وی با اشاره به جنگ سوم قره باغ گفت: این جنگ همزمان با جنگ روسیه با اوکراین، حدود سه سال پیش اتفاق افتاد، تقریبا در سالهای ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۳ و همچنان اختلاف مرزی در آن منطقه وجود دارد.
وی در دامه به تحولات مربوط به دالان زنگزور اشاره کرد و گفت: ترکیه که برای حضورش در آذربایجان از راه زمینی مجبور است ۴۲ کیلومتر نوار مرزی شمال غربی ایران را در حوزه استحفاظی شهرستان جلفا که مرز مشترک ما با جنوبی ترین استان ارمنستان به نام سیونیک را طی کند، در حال حاضر آنها محتاج هستند که وارد حوزه استحفاظی ما شوند و ارتباط خودشان را به جای نخجوان (که جمهوری خودمختار تحت تسلط سیاسی کشور جمهوری آذربایجان است) به جای زنگزور از داخل ایران و از منطقه آذربایجان شرقی و جلفا طی و ارتباط برقرار کنند. جلالی تاکید کرد: وقتی کارشناسان وفادار به کشور و منافع ملی و امنیت ملی در محیط دانشگاهها در این خصوص هشدار میدادند با برخورد بعضی از عناصر افراطی دستگاه امنیتی مواجه میشدند. وی با اشاره به جنگ سوم قره باغ گفت: این جنگ همزمان با جنگ روسیه با اوکراین، حدود سه سال پیش اتفاق افتاد، تقریبا در سالهای ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۳ و همچنان اختلاف مرزی در آن منطقه وجود دارد.
احتمال نبرد ایران و آذربایجان
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه منافع ملی جمهوری اسلامی ایران از همه چیز مهمتر و واجبتر است، گفت: اردوغان که به با دعوت الهام علی اف در باکو حضور داشت اشعاری را به زبان ترکی خوندن که آن سوی ارس متعلق به جمهوری آذربایجان است و باید به موطن خودش برگردد. این اظهارات اردوغان واکنشهای بسیاری را در داخل کشور به دنبال داشت.
وی هشدار داد: احساس میکنم که اگر مسئولین امنیتی کشور سهل انگاری کنند در آینده نزدیک یک نبرد زمینی بسیار سختی را بین ایران و جمهوری آذربایجان شاهد خواهیم بود، در واقع باید بگویم نبرد با پیوند پانترکیسم (مشترکا دو کشور آذربایجان و ترکیه) با پیمان پان صهیونیست خواهد بود. این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه اسرائیل بارانداز تسلیهات نظامی منطقه خودش را در حوزه خزر توسط باکو شکل میدهد، گفت: این موضوع باعث میشود که ما با تهدیدات بالقوه ای در شمال غرب کشور به خصوص در منطقه تنگه جعلی زنگزور که نامگذاری آن توسط پانترکیسم بوده، مواجه شویم.
وی هشدار داد: احساس میکنم که اگر مسئولین امنیتی کشور سهل انگاری کنند در آینده نزدیک یک نبرد زمینی بسیار سختی را بین ایران و جمهوری آذربایجان شاهد خواهیم بود، در واقع باید بگویم نبرد با پیوند پانترکیسم (مشترکا دو کشور آذربایجان و ترکیه) با پیمان پان صهیونیست خواهد بود. این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه اسرائیل بارانداز تسلیهات نظامی منطقه خودش را در حوزه خزر توسط باکو شکل میدهد، گفت: این موضوع باعث میشود که ما با تهدیدات بالقوه ای در شمال غرب کشور به خصوص در منطقه تنگه جعلی زنگزور که نامگذاری آن توسط پانترکیسم بوده، مواجه شویم.
قویترین پهپادهای اسرائیلی در باکو
جلالی خاطر نشان کرد: در سال ۲۰۲۳ بزرگترین، مهمترین و قویترین پهپادهای اسرائیلی به نام هرمس که در جنگ ۱۲ روزه ایران موفق شد دو فروند را توسط پدافند هوایی مورد هدف قرار دهد، به همراه تسهیلات دیگر توسط اسرائیل به جمهوری آذربایجان تحویل داده شد. در آن منطقه مسابقه تسلیحاتی بین پهپادهای ترکیه و پهپادهای هرمس اسرائیل در جریان بود.
وی در ادامه این گفتوگو در پاسخ به این سوال که حضور شرکت آمریکایی و اجاره ۱۰۰ ساله منطقه زنگزور چه تهدیدات و طبعاتی به دنبال خواهد داشت؟ گفت: این اتفاق بزرگترین تهدید ژئوپلیتیکی خواهد بود، بعد از این اتفاق جمهوری اسلامی ایران به هیچ عنوان نمیتواند روی ژئوپلیتیک منطقه قمار کند.
جلالی خاطر نشان کرد: این حق ملت ایران است، مسئولین حافظ منافع ملی و امنیت ملی هستند و باید وظیفه خودشان را به خوبی انجام دهند، مسئولین به هیچ عنوان حق عقب نشینی از جغرافیای فیزیکی ایران را ندارند. این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه در قرن گذشته رضاشاه در سفر ۴۰ روزه که با دعوت آتاتورک داشت منطقه در یک اشتباه بزرگ منطقه قره سو و آرارات کوچک را که انگشت آتاتورک نامگذاری شد را هبه کرد، گفت: این اشتباه در مقابل یک امتیازی که از آنها گرفت انجام شد، ولی امتیاز آنها اصلا به درد بخور نبود، اما امتیاز بسیار بزرگی به اتاتورک بخشید که شامل ۴۰۰۰ کیلومتر مربع وسعت جغرافیایی بود.
وی در ادامه این گفتوگو در پاسخ به این سوال که حضور شرکت آمریکایی و اجاره ۱۰۰ ساله منطقه زنگزور چه تهدیدات و طبعاتی به دنبال خواهد داشت؟ گفت: این اتفاق بزرگترین تهدید ژئوپلیتیکی خواهد بود، بعد از این اتفاق جمهوری اسلامی ایران به هیچ عنوان نمیتواند روی ژئوپلیتیک منطقه قمار کند.
جلالی خاطر نشان کرد: این حق ملت ایران است، مسئولین حافظ منافع ملی و امنیت ملی هستند و باید وظیفه خودشان را به خوبی انجام دهند، مسئولین به هیچ عنوان حق عقب نشینی از جغرافیای فیزیکی ایران را ندارند. این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه در قرن گذشته رضاشاه در سفر ۴۰ روزه که با دعوت آتاتورک داشت منطقه در یک اشتباه بزرگ منطقه قره سو و آرارات کوچک را که انگشت آتاتورک نامگذاری شد را هبه کرد، گفت: این اشتباه در مقابل یک امتیازی که از آنها گرفت انجام شد، ولی امتیاز آنها اصلا به درد بخور نبود، اما امتیاز بسیار بزرگی به اتاتورک بخشید که شامل ۴۰۰۰ کیلومتر مربع وسعت جغرافیایی بود.
تلاش ترکیه برای مرتبط شدن با خزر
وی افزود: با هبه شدن منطقه آرارات کوچک و در منطقه جغرافیایی قره سو، راهش به ارمنستان و سپس گرجستان و دریای سیاه و شرق دریای سیاه که دریای استراتژیکیستی است باز شد.
جلالی تاکید کرد: الان هم درصدد هستند که از منطقه کریدور زمینی همان منطقه قره سو و آرارات کوچک به جمهوری نخجوان، از نخجوان با استفاده از پلی به نام زنگزور برای ارتباط با جمهوری آذربایجان استفاده کنند و در نهایت با خزر مرتبط شوند.
وی با اشاره به امنیت انرژی در حوزه خزر گفت: ایران گاز طبیعی بزرگی را در چاله جغرافیایی نوشهر و چالوس شناسایی کرد، که میتوانست خط لوله نوباکو را از مرز ایران به سمت جغرافیای قفقاز جنوبی مرتبط کند به جنوب شرق اروپا و حتی جنوب غربی که از مشتریان اصلی و اولیه انتقال انرژی به ما یعنی ایتالیا بود. جلالی با بیات اینکه ما میتوانستیم مرتفع شویم، گفت: اما اردوغان در سه سالی که جنگ بین روسیه و اوکراین شکل گرفته است، عملاً با احداث یک تشکیلات بزرگی به نام شرکت انرژي ترکی استریم، کل انرژی را با خریداری از گازپروم روسیه و بخش دیگر را از کاسه دریای خزر منتقل می-کنه به به شرق دریای سیاه و از آنجا به کشورهای اروپایی منتقل میکند. این استاد دانشگاه تاکید کرد: با این اقدام عملا خط لوله نوباکو ما خلع سلاح و بسته شد، آن هم به خاطر بی کفایتی مجموعه مسئولین در قوه مقننه، که ای کاش خانه ملت بود اما اصولگرایان با کودتای نرم اجتماعی باعث شدند که عملاً مدافعان بزرگی مثل اکبر اعلمی که نماینده بزرگ ملت ایران بود کنار گذاشته شوند، آقایان با گزینشهای احمقانه باعث شدند که نمایندگان بله قربانگو که دنبال منافع فردی و گروهی خودشان هستند
به مجلس راه پیدا کنند.
جلالی تاکید کرد: الان هم درصدد هستند که از منطقه کریدور زمینی همان منطقه قره سو و آرارات کوچک به جمهوری نخجوان، از نخجوان با استفاده از پلی به نام زنگزور برای ارتباط با جمهوری آذربایجان استفاده کنند و در نهایت با خزر مرتبط شوند.
وی با اشاره به امنیت انرژی در حوزه خزر گفت: ایران گاز طبیعی بزرگی را در چاله جغرافیایی نوشهر و چالوس شناسایی کرد، که میتوانست خط لوله نوباکو را از مرز ایران به سمت جغرافیای قفقاز جنوبی مرتبط کند به جنوب شرق اروپا و حتی جنوب غربی که از مشتریان اصلی و اولیه انتقال انرژی به ما یعنی ایتالیا بود. جلالی با بیات اینکه ما میتوانستیم مرتفع شویم، گفت: اما اردوغان در سه سالی که جنگ بین روسیه و اوکراین شکل گرفته است، عملاً با احداث یک تشکیلات بزرگی به نام شرکت انرژي ترکی استریم، کل انرژی را با خریداری از گازپروم روسیه و بخش دیگر را از کاسه دریای خزر منتقل می-کنه به به شرق دریای سیاه و از آنجا به کشورهای اروپایی منتقل میکند. این استاد دانشگاه تاکید کرد: با این اقدام عملا خط لوله نوباکو ما خلع سلاح و بسته شد، آن هم به خاطر بی کفایتی مجموعه مسئولین در قوه مقننه، که ای کاش خانه ملت بود اما اصولگرایان با کودتای نرم اجتماعی باعث شدند که عملاً مدافعان بزرگی مثل اکبر اعلمی که نماینده بزرگ ملت ایران بود کنار گذاشته شوند، آقایان با گزینشهای احمقانه باعث شدند که نمایندگان بله قربانگو که دنبال منافع فردی و گروهی خودشان هستند
به مجلس راه پیدا کنند.
مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.
ع