هر رخداد و هر كنش در محيط زيست و اكوسيستم طبيعي، جدا از آثار مستقيمي كه ايجاد مي‌كند، تبعات و آثار پيراموني هم برجاي مي‌گذارد. مثال عيني چنين تحولاتي را در نظريه اثر پروانه‌اي مي‌توان ديد كه اثر يك متغير ظاهرا كوچك را در تحولات بنيادين بعدي شرح مي‌دهد. با چنين مقدمه‌اي اين پرسش مطرح است كه آتش‌سوزي جنگل اليت در ساير حوزه‌هاي زيست محيطي مانند خاك، فرسايش زمين و… چه آثار و تبعاتي ايجاد مي‌كند؟
به گزارش اقتصاددان به نقل از تعادل ، آتش‌سوزي جنگل اليت در مرزن‌آباد، آثار مخرب قابل توجهي روي محيط زيست و اكوسيستم‌‌هاي منطقه دارد.جنگل‌هاي هيركاني كه در خط ساحلي درياي خزر قرار دارند، يكي از قديمي‌ترين و بكرترين جنگل‌هاي دنيا به شمار مي‌آيند. اين جنگل‌ها به عنوان يك اكوسيستم بسيار خاص و با تنوع زيستي بالا اهميت فراواني دارند.
اول) از بين رفتن پوشش گياهي: آتشسوزيها منجر به نابودي پوشش گياهي، درختان و درختچه‌ها مي‌شوند كه تاثيرات منفي روي زيستگاه‌ها و تنوع زيستي منطقه دارند.دوم) تغييرات در اكوسيستم: آتش‌سوزي تعادل طبيعي اكوسيستم‌ها را برهم مي‌زند و باعث تغيير در تركيب گونه‌ها، خصوصا گونه‌هاي حساس و در حال انقراض مي‌شود.سوم) آلودگي هوا: دود و گازهاي ناشي از آتش‌سوزي كيفيت هوا را كاهش مي‌دهد و به مشكلات تنفسي و سلامتي براي ساكنان محلي و حيات وحش منجر مي‌شود.چهارم) فرسايش خاك: با از بين رفتن پوشش گياهي، زمين‌ها بيشتر در معرض فرسايش و سيل قرار مي‌گيرند كه آسيب‌هاي بيشتري به زيرساخت‌ها و منابع آبي وارد مي‌كند.پنجم) تغيير در حيات وحش: آتش‌سوزي باعث نابودي زيستگاه‌ها و منابع غذايي حيوانات شده كه منجر به كاهش جمعيت انواع خاصي از حيوانات مي‌شود.ششم) صدمات به منابع آب: آتشسوزيها بر منابع آب اثر مي‌گذارند و باعث آلودگي آنها مي‌شوند. همچنين با كاهش پوشش گياهي، توانايي جذب آب خاك كاهش مي‌يابد.هفتم) انتشار دي‌اكسيدكربن: آتش‌سوزي يك منبع بزرگ انتشار دي‌اكسيدكربن است كه به تغييرات اقليمي دامن مي‌زند.هشتم) آثار اقتصادي: آتشسوزيهاي جنگلي اثر اقتصادي قابل توجهي به ويژه براي مردم محلي كه به منابع طبيعي وابسته‌اند، دارند. يكي از اصلي‌ترين آثار آتشسوزيهاي جنگلي، آزادسازي كربن ذخيره شده در گياهان و خاك در جو است. وقتي كه درختان و گياهان مي‌سوزند، دي‌اكسيدكربن كه در طول زندگي خود جذب كرده‌اند، به عنوان يك گاز گلخانه‌اي وارد جو مي‌شود. علاوه بر دي‌اكسيدكربن آتشسوزيها منجر به انتشار گازهاي گلخانه‌اي ديگري مانند متان (CH۴) و نيتروژن اكسيد (N۲O) نيز مي‌شوند كه آثار گرمايي بالقوه‌اي بر تغييرات اقليمي دارند. همچنين به تغيير در چرخه آب مي‌انجامند. با از بين رفتن پوشش گياهي شرايط خشكسالي تشديد مي‌شود . از بين رفتن درختان به كاهش بارش و تغييرات در الگوهاي آبياري طبيعي منجر مي‌شود. خشكسالي و آتشسوزيها در يك چرخه معيوب قرار مي‌گيرند. خشكسالي به افزايش خطر آتشسوزيها مي‌انجامد و بالعكس، آتشسوزيها با كاهش رطوبت خاك و پوشش گياهي به شرايط خشكسالي دامن مي‌زنند.افزايش دي‌اكسيدكربن و ساير گازهاي گلخانه‌اي ناشي از آتشسوزيها به تغييرات اقليمي شديدتر منجر مي‌شود. اين گرم شدن زمين به تغيير الگوهاي اقليمي، بروز حوادث اقليمي شديدتر و تخريب اكوسيستم‌ها منجر مي‌شود. آتشسوزيها در مناطق دره چالوس، ساحل درياي كاسپين و مردمان ساكن در البرز مركزي و غربي اثرهاي جدي بر زندگي و معيشت مردم اين نواحي دارد.آتشسوزيها با انتشار دود و آلودگي هوا مشكلات تنفسي، آلرژي‌ها و بيماري‌هاي قلبي را در ميان ساكنان ايجاد مي‌كند. افرادي كه داراي بيماري‌هاي زمينه‌اي هستند بيشتر در معرض خطر قرار مي‌گيرند. از بين رفتن جنگل‌ها و پوشش گياهي باعث كاهش منابع طبيعي نظير چوب، گياهان دارويي و ساير محصولات جنگلي مي‌شود كه به معيشت مردم وابسته‌اند. آتشسوزيها به كاهش كيفيت و كميت اراضي كشاورزي پس از، از بين رفتن پوشش گياهي و بروز فرسايش خاك منجر مي‌شوند. در نتيجه، توليدات كشاورزي كاهش مي‌يابد.تغييرات اقليمي ناشي از آتشسوزيها منجر به تغييرات در بارش‌ها، دوره‌هاي خشكسالي و سيلاب‌ها مي‌شود كه به نوبه خود روي فعاليت‌هاي كشاورزي و تامين آب شرب مردم تاثير مي‌گذارند. از سوي ديگر آسيب به تنوع زيستي آسيب جدي ناشي از آتش‌سوزي است كه روي اكوسيستم اثر منفي دارد و همچنين روي فعاليت‌هاي گردشگري و تفريحي نيز كه به تنوع زيستي وابسته هستند، اثر مي‌گذارد. كاهش منابع طبيعي و كشاورزي به كاهش درآمدها و ايجاد مشكلات اقتصادي براي مردم محلي منجر مي‌شود. اين موضوع به خصوص در مناطقي كه مردم به فعاليت‌هاي گردشگري، كشاورزي يا جمع‌آوري محصولات جنگلي وابسته هستند، بسيار حادتر خواهد بود.در صورت بروز تاثيرات شديد منفي، ممكن است برخي مردم مجبور به مهاجرت به مناطق ديگر شوند كه به مشكلات اجتماعي و تاثير بر ساختارهاي اجتماعي در اين مناطق منجر مي‌شود.
مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.
ع
